مدلسازی اطلاعات ساختمان
مدل سازی اطلاعات ساختمان فرایند جمع آوری اطلاعات ترسیمی و عددی ساختمان در یک مدل سه بعدی می باشد / From Wikipedia, the free encyclopedia
امروزه مدلسازی اطلاعات ساخت کاربرد گستردهای از طراحی و ساخت تا بهرهبرداری و حتی مرحله تخریب ساختمانها پیدا کردهاست. این فناوری با نمایش دیجیتال خصوصیات ساختمان مدیر پروژه و ذینفعان را در هر مرحله برای تصمیمگیری درست یاری میکند. مدلسازی اطلاعات ساختمان کلیه فعالیتهای مدیریت ساخت، بر اساس اسناد قرارداد، به دو مقوله نقشهها و مشخصات وابسته هستند، به این صورت که به کمک نقشهها کمیت کار و براساس مشخصات فنی، کیفیت آن تعریف میگردد (شکل۱).
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
در واقع معیارهای ارزیابی عملکرد پیمانکاران بر اساس این دو مقوله، تعیین میگردند. ما از قبل میدانیم که در روش مرسوم مدیریت ساخت، از یک سو نقشههای اولیه و مشخصات به صورت جداگانه ارائه میگردند و از سوی دیگر نقشههای اجرایی گروههای مختلف طراحی (معماری، سازه، تأسیسات مکانیکی و الکتریکی)، به صورت جداگانه ولی طی هماهنگیها و جلسات برگزار شده تهیه میشوند. بنا بر این مشکلات این روش بر همگان آشکار بوده و شاید برخی از بدترین آنها عدم هماهنگیها، اشتباهات، نقص اطلاعات ساخت و دوبارهکاریها باشد که نهایتاً علاوه بر بالا بردن هزینه ساخت، منجر به پایین آمدن کیفیت کار و اتلاف زمان میگردد. یکی از هیجان انگیزترین پیشرفتهای اخیر در زمینه مدیریت ساخت، معرفی تکنولوژی مدلسازی اطلاعات ساختمان یا به اختصار BIM میباشد. این مقاله بدون اینکه قصد وارد شدن به مسائل فنی BIM را داشته باشد، سعی میکند تا یک نمای کلی از این تکنولوژی برای علاقهمندان ارائه دهد.
BIM نماد اختصاری از سر واژههای Building Information Modelling است.
بهطور کلی، BIM به نقشههای دو بعدی و مشخصات مربوط، اجزاء مدلسازی سه بعدی، با ویژگی خاص، اضافه مینماید. آن ویژگی این است که هر عضو طراحی نشان داده شده در BIM علاوه بر دارا بودن ماهیت فیزیکی سه بعدی آن، آرایهای از اطلاعات مربوط به فعالیتها و وظایف مختلف مدیریت ساخت را به همراه خود دارد. این اطلاعات، مربوط به کل چرخه حیات پروژه، از مرحله مطالعات توجیهی تا طراحی مفهومی، مطالعات مرحله اول و دوم، تدارکات، ساخت و نصب، راهاندازی، دوره بهرهبرداری و حتی پایان آن میباشد؛ بنابراین اگر بخواهیم BIM را در یک جمله کوتاه خلاصه کنیم، عبارت خواهد بود از فرایند تولید و مدیریت اطلاعات ساختمان در طی چرخه حیات آن. به بیان دیگر، یک مدل BIM، نمایش سه بعدی دیجیتال از ویژگیهای فیزیکی و عملکردی یک ساختمان میباشد.
تفاوت عمده مدل BIM با یک مدل سه بعدی متعارف CAD، ذخیره اطلاعات مهم کل فرایند ساخت با تمام اجزاء آن میباشد. این اطلاعات شامل مواردی از قبیل مشخصات مصالح (وزن، حجم، طول، ارتقا، رنگ، اندازه، میزان مقاومت در برابر حریق و…)، راهنمای نصب و مونتاژ، خدمات گارانتی محصولات، الزامات نگهداری و تعمیرات، اطلاعات قیمت اجزاء، هزینههای پروژه و… خواهد بود. BIM به عبارت فنی یک مدل CAD است که به یک پایگاه داده (Data Base) متصل میباشد، به نحوی که هر گونه اطلاعات مربوط به پروژه را میتوان در آن ذخیره کرد؛ بنابراین BIM به عنوان یک منبع مشترک اطلاعات، بین کل تیم طراحی و اجرای ساختمان، عمل میکند. نتیجه این یکپارچهسازی اطلاعات، افزایش هماهنگی، کاهش خطاها و ضایعات، دوباره کاریها، کاهش هزینه و نهایتاً افزایش کیفیت کار میباشد.[1]