واژه
کوچکترین عنصر زبانی / From Wikipedia, the free encyclopedia
واژِه[1] به مجموعه حروف یا واکهایی که با کنار هم قرار گرفتنشان یک واحد یا یکای تحلیلپذیر را پدیدار میسازند گفته میشود. در دستور زبان فارسی، بیشتر واژه را در نُه گونه دستهبندی میکنند: نام، گزارواژه(زیب، صفت)، شماره، کنایه، پویه(فعل)، ویژگی(قید)، واک افزوده، واک پیوند، آوا.
«واژه» کوچکترین دستهٔ معنادار از واکها است که اگر بتواند به تنهایی نیز بهکار میرود. به صورت کلی مجموعهای از واژگان یک جمله را تشکیل می دهند. گرچه برخی واژگان حتی به تنهایی متشکل جمله هستند. در این گونه جملهسازی، اغلب واژه همراه با حداقل یک یا دو تکواژ(حرف) است. مثلا: کُتَش! یا کت او! در مثال اول از ضمیر پیوسته و در مثال دوم همان شبهجمله با ضمیر غیرپیوسته بهکار رفت. در جمله دو تکواژ به این مثال میتوان اشاره کرد: کارخانهاش یا کارخانه او. برای نمونه، «-انه» در واژههایی مانند مردانه، زنانه، مهربانانه، دارای معنی ویژهٔ خود است، ولی از آن جا که نمیتوان آن را به تنهایی بهکار برد، واژه نامیده نمیشود. بسیاری از واژهها به بخشهای کوچکتری بخشپذیرند که به آنها تکواژ گفته میشود. تکواژ کوچکترین بخش واژه است که در بسیاری از نمونهها یک واژهٔ خودسالار شمرده شده و در برخی دیگر نیز واژه بهشمار نمیآید.