هراکلیوس
امپراتور بیزانس (۶۱۰ تا ۶۴۱) / From Wikipedia, the free encyclopedia
هراکلیوس یا هِرَقْل (به لاتین: Flavius Heraclius Augustus، به یونانی: Φλάβιος Ἡράκλειος) امپراتور بیزانس (روم شرقی) بود. پدر وی نیز هراکلیوس نام داشت و فرماندار کارتاژ بود. هراکلیوسِ پدر در سال ۶۰۸ میلادی قیامی را علیه امپراتور وقت فوکاس رهبری کرد که به خلع و کشته شدن فوکاس انجامید. در ۶۱۰ میلادی، هراکلیوس پسر، تاجگذاری کرد. او در سال ۶۴۱ میلادی به مرگ طبیعی درگذشت.
هراکلیوسἩράκλειος | |||||
---|---|---|---|---|---|
امپراتور روم | |||||
سلطنت | ۵ اکتبر ۶۱۰ – ۱۱ فوریه ۶۴۱ | ||||
پیشین | فوکاس | ||||
جانشین | کنستانتین سوم هراکلوناس | ||||
زاده | حدود ۵۷۵ کاپادوکیه (ترکیه امروزی) | ||||
درگذشته | ۱۱ فوریه ۶۴۱ (۶۵ یا ۶۶ سال) | ||||
همسران |
| ||||
فرزند(ان) | کنستانتین سوم هراکلوناس و چندین فرزند دیگر | ||||
| |||||
دودمان | هراکلیان |
سلطنت هراکلیوس با چندین لشکرکشی گسترده همراه بود. سالی که هراکلیوس به قدرت رسید، امپراتوری بیزانس از سوی چندین مرز تهدید میشد. هراکلیوس مسئولیت رهبری جنگ با شاهنشاهی ساسانی را بر عهده گرفت. نخستین نبردها با شکست بیزانسیها به پایان رسید. ارتش ایران پس از پیشرویهای سریع خود راهی بسفر شد اما قسطنطنیه که توسط دیوارهای غیر قابل نفوذ و نیروی دریایی قدرتمند محافظت میشد توانست از شکست کامل جلوگیری کند. بلافاصله پس از آن، هراکلیوس اصلاحاتی را برای بازسازی و تقویت ارتش آغاز کرد. او توانست ایرانیان را از آسیای صغیر بیرون کند و به عمق قلمرو ساسانیان یورش برد و آنها را در سال ۶۲۷ در نبرد نینوا با قاطعیت شکست داد. در این هنگام شاه ایران خسرو پرویز با کودتای پسرش شیرویه سرنگون و اعدام شد. شیرویه پس از تکیه زدن بر تخت سلطنت ایران با انعقاد پیمان صلح موافقت کرد و پذیرفت نیروهای ایرانی از تمام سرزمینهای اشغالی عقب نشینی کنند. بدین ترتیب روابط مسالمت آمیز میان دو امپراتوری احیا شد.
هراکلیوس خیلی زود بسیاری از سرزمینهای تازه بازپس گرفته شده خود را توسط خلافت راشدین از دست داد. مسلمانان که از شبه جزیره عربستان بیرون آمده بودند، امپراتوری ساسانی را فتح کردند و در سال ۶۳۶ به سوریه روم لشکر کشیدند و تئودور برادر هراکلیوس را شکست دادند. اعراب در مدت کوتاهی بینالنهرین، ارمنستان و مصر را فتح کردند. هراکلیوس در آخرین سالهای سلطنت خود تنها توانست با انجام اصلاحاتی به جانشینان خود کمک کند تا بتوانند با اعراب مبارزه کنند و از نابودی کامل اجتناب کنند.