لیبرترینیسم چپ
From Wikipedia, the free encyclopedia
لیبرترینیسم چپ[1][2][3][4][5] (به انگلیسی: Left-libertarianism)، که به لیبرترینیسم مساواتخواه،[persian-alpha 1][6][7] لیبرترینیسم جناح چپ[persian-alpha 2][8] یا لیبرترینیسم سوسیال[persian-alpha 3][9] نیز شناخته میشود، یک فلسفه سیاسی و نوعی از لیبرترینیسم است که روی آزادی فردی و برابری اجتماعی تأکید میورزد. لیبرترینیسم چپ نمایانگر چندین رویکرد مرتبط و در عین حال متمایز با نظریات سیاسی و اجتماعی است. در کاربرد کلاسیک، این اصطلاح عبارت از انواع پاداقتدارگرایی سیاستهای جناح چپ مانند آنارشیسم، خصوصاً آنارشیسم سوسیال است[10] که طرفدارانش آن را صرفاً لیبرترینیسم مینامند.[11] در ایالات متحده آمریکا این تفکر نشان دهنده جناح چپ جنبش لیبریترین[10] و جایگاههای سیاسی مرتبط با فیلسوفان دانشگاه همچون «هیلل استینر»،[persian-alpha 4] فیلیپ فان پاریس و «پیتر ولنتاین»[persian-alpha 5] میباشد که خویشفرمانی را با رویکرد مساوات طلبانه به منابع طبیعی ترکیب میکند.[10][12] این کار بهمنظور تفکیک دیدگاههای لیبرترین در مورد ماهیت مالکیت و سرمایه، معمولاً در امتداد مرزهای فکری چپ و راست یا سوسیالیست-کپیتالیست انجام میشود.[13]
لیبرترین چپ سوسیالیست درحالیکه برای مالکیت شخصی احترام کامل دارد، اما مخالف سرمایهداری و مالکیت خصوصی ابزارهای تولید هست.[14][15][16][17] لیبرترینها نسبت به مالکیت خصوصی منابع طبیعی بدبین یا کاملاً در مخالفت با آن قرار دارند. و برخلاف لیبرترینهای راست استدلال میکنند که نه ادعا و نه اختلاط کار یک فرد با منابع طبیعی برای کسب حقوق مالکیت خصوصی کامل کافی است. بر این باورند که منابع طبیعی باید به شیوهٔ برابرطلبانه نگهداری شوند که خواه بدون مالکیت باشد یا بهصورت مالکیت جمعی.[18] لیبرترینهای چپ که که در برابر مالکیت خصوصی نرمتر هستند، نورمها و نظریات مختلف مالکیت مانند حق انتفاع را حمایت میکنند،[19] یا تحت شرایطی به مردم محل یا حتی جامعه جهانی مانند «مکتب اشتاینر ولنتاین»[persian-alpha 6] جبران خساره بپردازد.[20][21]
انارشیزم بازار جناح چپ (یا لیبرترینیسم چپ مبتنی بر بازار)، از جمله موچوالیزم[persian-alpha 7] (همزیستی متقابل) پیر-ژوزف پرودون و اگوریسم «ساموئل کانکین سوم»،[persian-alpha 8] بهنگرانیهای جناح چپ مانند طبقات، مساواتخواهی، محیط زیست گرایی، جنسیت، مهاجرت و جنسیت در الگو ضدسرمایهداری بازار آزاد.[10][22] هرچند، لیبرترینیسم در ایالات متحده آمریکا به لیبرترینیسم کلاسیک و منارشیسم[persian-alpha 9] مرتبط شده و با در نظر داشتن اینکه لیبرترینیسم راست بیش از لیبرترینیسم چپ شناخته شدهاست،[5] استفاده سیاسی از این اصطلاح تا آن زمان منحصراً با ضدسرمایهداری، سوسیالیسم لیبرترینیسم و آنارشیسم سوسیال گره خورده بود. در بیشتر نقاط جهان چنین انجمن و سازمانی همچنان غالب و برجسته است.[10][23]