فهرست وامواژههای فارسی در ترکی
From Wikipedia, the free encyclopedia
در اندازه 1374 وامواژه زبان فارسی در زبان ترکی استانبولی وجود دارد[1]که البته تعداد این وامواژهها در زبان ترکی عثمانی بیشتر از تعداد کنونی بودهاست که پس از سیاستهای زبانی مصطفی کمال آتاترک که از سال 1923 آغاز شد، تلاشی بر این شد که برخی از وام واژگان فارسی و زبان های دیگر با واژگانی نو ساخته در ترکی جایگزین شود.هم اکنون نیز این وامواژههای فارسی در ترکی بسیار بیشتر از گفته های اینجاست و بسیاری تحریف معنایی ، بسیاری تحریف آوایی ، و بسیاری دیگر از آنها ، هم تحریف آوایی و هم معنایی با یکدیگر شدهاند، مانند اینکه به آب نبات میگویند شکر. بسیاری از این وامواژهها در سایر زبانها از جمله آذربایجانی، ازبکی، ترکمنی و قزاقی نیز رایج هستند ، به گفته زبان شناس رفعت یالچین فارغالتحصیل ادبیات فارسی و استاد بازنشسته درسهای عثمانی بسیاری از واژههای ترکی از زبان فارسی گرفته شده است.[2]در سال 1396 یک زبان شناس دیگر به نام پروفسور ایلبر اورتایلی عضو هیئت علمی دانشگاه گالاتاسرای ترکیه در نشست «جایگاه استانبول در تاریخ جهان» در نمایشگاه کتاب گفت " 40 " درصد از واژگان ترکی از زبان فارسی برگرفته شده است که در تارنمای باشگاه خبرنگاران دانشجویی ایران که در اینجا پیوند شده است می توانید ببینید.[3]نمونه دیگر از تحریف آوایی و معنایی واژگان زبان فارسی در ترکی ، واژه فارسی بیمارستان است که در ترکی خسته خانه می گویند که خود اینها باز هم دو واژه دیگر از زبان فارسی هستند و ریشه در زبان پهلوی دارند که بن مایه زبان فارسی نو است.
همچنین برای آگاهی بیشتر : نموداری که در بالا می بینید کمی کهنه و قدیمی است و برای سال 2005 میلادی است و تنها برای دیدن خوانندگان گرامی گذاشته شده است و به سبب اینکه نخستین باری بود که به وسیله تارنمای انجمن زبان ترکی وام واژگان زبان های گوناگون در ترکی شمارش شده بود دارای اشتباهات فراوان و لغزش های بسیار زیادی در ریشه یابی واژگان به وسیله تارنمای انجمن زبان ترکی شده بود.
و تا سال 2017 میلادی پیش از چاپ کتابی به نام مطالعات عثمانی نوشته تاریخدان و زبان شناس برجسته پرفسور ایلبر اورتایلی ، که کتاب ایشان سرآمد سالها پژوهش ایشان در زبان شناسی و جستجوی تاریخ است ، گمان میرفت که تنها 1374 واژه با ریشه فارسی در ترکی است زیرا با پشتوانه و تکیه به گفته های زبان شناس پروفسور ایلبر اورتایلی که برجسته ترین زبان شناس و تاریخدان ترکیه است ، در سال 2017 میلادی ایشان گفتند که 40 درصد از واژگان ترکی با زبان فارسی مشترک است
پس شمار و تعداد واژگان فارسی در ترکی بسیار بیشتر از 1374 واژه است که انجمن زبان ترکی در سال 2005 میلادی برآورد کرده بود که در آغاز متن این برگ اشاره شده است. هم اکنون کتاب مطالعات عثمانی نوشته پرفسور ایلبر اورتایلی در تارنمای آکادمیا در دسترس است ، در ترکی گهگاهی با افزودن پسوند و پیشوند های فارسی به همان واژگان زبان فارسی در ترکی و باز هم همچنین دادن پسوند و پیشوند های فارسی به واژگان عربی در ترکی واژگانی تازه ساخته میشود. به هر روی در سال 2005 میلادی تارنمای انجمن زبان ترکی[4] تا جایی که دانش بر آن داشتند تک به تک واژگان بیگانه در ترکی را شمارش کرده بود و فهرستی را در تارنمای انجمن زبان ترکی در دسترس همگان گذاشته بود که بر پایه این فهرست به جز 1374 واژه از زبان فارسی در ترکی...
6463 واژه با ریشه عربی
4974 واژه با ریشه فرانسوی
1374 واژه با ریشه فارسی
632 واژه با ریشه ایتالیایی
538 واژه با ریشه انگلیسی
413 واژه با ریشه یونانی
147 واژه با ریشه لاتین
85 واژه با ریشه آلمانی
50 واژه با ریشه روسی
36 واژه با ریشه اسپانیایی
24 واژه با ریشه اسلاوی
23 واژه با ریشه ارمنی
19 واژه با ریشه مجارستانی
14 واژه با ریشه رومی
13 واژه با ریشه مغولی
9 واژه با ریشه عبری( اسرائیلی )
8 واژه با ریشه بلغاری
7 واژه با ریشه ژاپنی
4 واژه با ریشه پرتغالی
2 واژه با ریشه نروژی
1 واژه با ریشه کره ای
1 واژه با ریشه آلبانیایی
1 واژه با ریشه سغدی
شمارش واژگان به وسیله تارنمای انجمن زبان ترکی در سال 2005 میلادی مسیحی انجام شده است و فهرست آن در تارنمای انجمن زبان ترکی در دسترس است برای دیدن فهرست به نشانی پیوند شده اینجا در تارنمای آنها بروید.