فهرست غزوههای محمد
From Wikipedia, the free encyclopedia
فهرست غزوههای محمد، فهرستی است شامل جنگهای محمد که در بین سالهای اول تا نهم هجری قمری، به دستور مستقیم محمد و با شرکت شخص خود او در صحنه نبرد شکل گرفتهاست. پیامبر اسلام طی سیزده سال دعوت به اسلام در مکه، تعداد اندکی به اسلام گرویدند که با مخالفت قبیله قریش و برخی دیگر از قبیلههای عرب روبهرو شدند و با آنان با خشونت رفتار میشد. محمد برای رهایی از این آزار و اذیتها به همراه پیروان خویش، در سالی که بعدها مبدأ تقویم هجری شمسی و قمری شد، به شهر یثرب — که بعدها مدینة النبی نامیده شد — هجرت کرد. او در مدینه توانست قبایلِ درحالستیزِ اوس و خزرج را متحد کند. وی بر پایهٔ مسلمانان مهاجر مکه و مردم مدینه جامعه و دولتی نوین با نام اُمَّت تأسیس کرد. بین مسلمانان با قبایل مکه و همپیمانان آنها جنگ درگرفت و سرانجام پس از هشت سال جنگ، محمد به همراه پیروانش — که تا آن زمان به بیش از دههزار نفر بالغ شده بودند — شهر زادگاهش را فتح کرد.
غزوه به جنگهایی گفته میشود که پیامبر اسلام شخصاً در آنها حضور داشتهاست و سپاه اسلام را رهبری میکردهاست. سریه نیز به جنگهایی اطلاق میشود که پیامبر رهبری را برگزیده و به همراه گروهی برای نبرد اعزام مینمود. در تعداد غزوات محمد، اختلافهایی گزارش شدهاست. برخی تعداد غزوهها را ۲۶ و برخی دیگر ۲۷ غزوه میدانند. دلیل این اختلاف، یکی دانستن دو غزوه خیبر و وادی القری است که با فاصله ای اندک پس از هم رخ داده٬است. غزوه سفوان نیز توسط برخی به عنوان غزوه بدراولی شناخته میشود.
همینطور در اهداف این غزوات نیز اختلاف نظرهای وجود دارد، برخی از شرقشناسان دلیل این غزوات را پاسخ به غریزه جنگ طلب اعراب تازه مسلمان، انتقام از دشمنان، نیازهای اقتصادی تازه مسلمانان، ابراز خشونت در مبارزه با سایر ادیان و قدرتنمایی مسلمانان در مقابل مخالفان خویش دانستهاند. پژوهشگران مسلمان نیز اهدافی چون دفاع در مقابل دشمنان، پاسخ به نقض عهدهای قبایل همپیمان و دفاع از حقوق الهی و انسانی را از جمله اهداف پیامبر اسلام در انجام غزوات متعدد دانستهاند.