From Wikipedia, the free encyclopedia
تا سال ۱۳۹۷، در مجموع ۱۴٠۷ اثر ملی در استان خراسان رضوی ثبت شده است.[1] حرم امام رضا شاخص‌ترین اثر ملی ثبت‌شده در این استان است که سالیانه میلیون‌ها زائر را به مشهد می‌کشاند و واژهٔ رضوی در نام استان نیز به همین اثر اشاره دارد. قنات قصبه عمیق‌ترین قنات در میان ۱۱ قنات ثبت‌شده با عنوان قنات ایرانی در میراث جهانی یونسکو در این استان قرار دارد.[2] همچنین کاروانسراهای رباط شرف، عباس‌آباد تایباد، فخرداود، مزینان، رباط مهر، فخرآباد و زعفرانیه همراه ۵۴ کاروانسراهای ایرانی به ثبت یونسکو رسیده‌اند که ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ در جریان چهل و پنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در ریاض در فهرست میراث جهانی قرار گرفتند.[3][4] حرم امام رضا،[5] چشم‌انداز فرهنگی توس،[6] شهر تاریخی زوزن،[7] خانقاه و مزار شیخ احمد جام،[8] و محور سلجوقی–غزنوی خراسان شامل بناهایی چون رباط ماهی، رباط شرف، سنگ‌بست، و مقبره بابا لقمان نیز از این استان در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو قرار دارند. آسبادهای نشتیفان نیز در فهرست موقت میراث جهانی یونسکو قرار دارد.[9]
| # | نام اثر | نگاره | دیرینگی | موقعیت | شمارهٔ ثبت | تاریخ ثبت | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | آرامگاه سید سلطان حسن بن جعفر |  |
دورهٔ ایلخانی | شهر جغتای - فاصله ۲ کیلومتری شمال راه‌آهن ۳۶°۴۵′۱۲٫۹″ شمالی ۵۶°۴۳′۲۲٫۴″ شرقی |
۲۰۶۵ | ۲۹ تیر ۱۳۷۷ | [10] |
| ۲ | مسجد خسروشیر |  |
سدهٔ ۷ - ۸ ه. ق | ۲۰۰ متری مشرق روستای خسروشیر ۳۶°۴۷′۲۵٫۰″ شمالی ۵۷°۱۰′۷٫۹″ شرقی |
۲۰۹۳ | ۲۷ مرداد ۱۳۷۷ | [11] |
| ۳ | آرامگاه امامزاده خدا شاه | سدهٔ ۷ ه. ق | روستای خداشاه ۳۶°۴۷′۴۱٫۲″ شمالی ۵۷°۱′۴۲٫۴″ شرقی |
۴۰۳۹ | ۱۰ مهر ۱۳۸۰ | [12] | |
| ۴ | تپه ملا محمد | سدهٔ ۵ - ۱۰ ه. ق | روستای آزادوار ۳۶°۴۵′۱۱٫۵″ شمالی ۵۶°۴۳′۲۵٫۷″ شرقی |
۱۱۰۲۱ | ۱۷ مرداد ۱۳۸۳ | [13] | |
| ۵ | محوطه اطراف مسجد خسروشیر | دورهٔ ایلخانی - تیموری | روستای خسروشیر ۳۶°۴۷′۲۵٫۴″ شمالی ۵۷°۱۰′۸٫۰″ شرقی |
۱۱۷۷۵ | ۴ خرداد ۱۳۸۴ | [14] | |
| ۶ | تپه دستوران | سدهٔ ۶ - ۹ ه. ق | روستای دستوران |
۱۳۱۵۶ | ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ | [15] | |
| ۷ | تپه امامزاده شفیع‌آباد | هزارهٔ اول پیش از میلاد | نامشخص |
۲۸۱۱۷ | ۱ آذر ۱۳۸۸ | [16] | |
| ۸ | برج مقبره ریواده | دورهٔ ایلخانی | مرکز روستای ریواده |
۳۰۲۸۹ | ۲۴ خرداد ۱۳۹۰ | [16] |
| # | نام اثر | نگاره | دیرینگی | موقعیت | شمارهٔ ثبت | تاریخ ثبت | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | بقعه خواجه نجم‌الدین | دورهٔ ایلخانی | روستای زیرآباد |
۲۰۲۲ | ۶ خرداد ۱۳۷۷ | [17] | |
| ۲ | شهر آق قلعه |  |
دورهٔ ایلخانی | غرب شهر نقاب ۳۶°۴۳′۱۲٫۵″ شمالی ۵۷°۲۲′۴۲٫۳″ شرقی |
۲۰۳۳ | ۳۰ خرداد ۱۳۷۷ | [18] |
| ۳ | محوطه بیجرد | سدهٔ ۵ - ۹ ه. ق | روستای بیسجرد |
۴۰۳۷ | ۱۰ مهر ۱۳۸۰ | [19] | |
| ۴ | آرامگاه هفت معصوم | دورهٔ تیموری | روستای کروژده |
۴۰۳۸ | ۱۰ مهر ۱۳۸۰ | [20] | |
| ۵ | محوطه بحرآباد | سدهٔ ۴ - ۹ ه. ق | روستای بحرآباد |
۸۹۶۳ | ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ | [21] | |
| ۶ | آرامگاه سعدالدین حموی | دوران‌های تاریخی پس از اسلام | روستای بحرآباد |
۹۲۳۹ | ۲۴ تیر ۱۳۸۲ | [22] | |
| ۷ | آرامگاه معین‌الدین جوینی | دورهٔ صفوی - قاجار | روستای انداده |
۱۱۱۲۷ | ۱۶ شهریور ۱۳۸۳ | [23] | |
| ۸ | محوطه سیرغان | سدهٔ ۵ - ۶ ه. ق - دورهٔ صفوی | روستای سیرغان |
۱۵۲۲۹ | ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ | [24] | |
| ۹ | امامزاده قاسم | دورهٔ ایلخانی - تیموری | شمال روستای سیرغان |
۱۵۲۵۳ | ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ | [25] | |
| ۱۰ | نارنج تپه | دورهٔ سلجوقی | روستای انداده |
۲۴۹۷۵ | ۱۸ اسفند ۱۳۸۷ | [26] | |
| ۱۱ | محوطه قوش تپه | تاریخی | نامشخص |
۳۰۴۸۱ | ۸ دی ۱۳۹۰ | [26] | |
| ۱۲ | تپه ابراهیم‌آباد | تاریخی (دورهٔ ساسانی) | نامشخص |
۳۰۹۵۴ | ۱۸ شهریور ۱۳۹۱ | [26] |
| # | نام اثر | نگاره | دیرینگی | موقعیت | شمارهٔ ثبت | تاریخ ثبت | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | آرامگاه ابوالحسن علی بن زید بیهقی |  |
معاصر | غرب شهر ششتمد ۳۵°۵۷′۴۰٫۸″ شمالی ۵۷°۴۵′۵۰٫۴″ شرقی |
۲۶۰۱ | ۲۵ اسفند ۱۳۷۸ | [71] |
| ۲ | تپه قلعه‌میدان | دورهٔ اشکانی - ساسانی | روستای قلعه‌میدان |
۲۹۰۱ | ۵ آذر ۱۳۷۹ | [72] | |
| ۳ | تپه طلایی شامکان | سدهٔ ۴ تا ۱۱ ه. ق | روستای شامکان |
۳۱۰۰ | ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ | [73] | |
| ۴ | قلعه جغته | دورهٔ صفوی | روستای سرمزار |
۶۸۶۸ | ۱۰ دی ۱۳۸۱ | [74] | |
| ۵ | آرامگاه امامزاده یحیی بن زید |  |
دورهٔ قاجار - معاصر | روستای عزیزآباد ۳۵°۵۴′۴۰٫۱″ شمالی ۵۷°۵۰′۱۶٫۰″ شرقی |
۸۷۲۹ | ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ | [75] |
| ۶ | تپه برازق ۱ | هزارهٔ اول پیش از میلاد | روستای برازق |
۹۵۸۹ | ۲۷ مرداد ۱۳۸۲ | [76] | |
| ۷ | تپه برازق ۲ | هزارهٔ دوم تا اول پیش از میلاد | روستای برازق |
۹۵۹۰ | ۲۷ مرداد ۱۳۸۲ | [77] | |
| ۸ | قلعه کهنه ششتمد | سدهٔ ۷ تا ۱۰ ه. ق | شهر ششتمد - ۲۰۰ متری شمال‌غربی آرامگاه ابوالحسن علی بن زید بیهقی |
۱۳۳۰۳ | ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ | [78] | |
| ۹ | محوطه اشتر | دورهٔ سلجوقی - صفوی | دهستان بیهق - روستای اشتر |
۱۳۳۰۴ | ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ | [79] |
| # | نام اثر | نگاره | دیرینگی | موقعیت | شمارهٔ ثبت | تاریخ ثبت | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | تپه طلائی شورستان | دوران‌های تاریخی پس از اسلام | ۸ کیلومتری شمال‌غربی شهر صالح‌آباد |
۲۶۴۸ | ۲۵ اسفند ۱۳۷۸ | [80] | |
| ۲ | تپه شماره ۱ گرماب سفلی | تاریخی | روستای گرماب سفلی |
۳۵۱۷ | ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ | [81] | |
| ۳ | تپه قوشه توت | پیشاتاریخ - تاریخی | روستای قشه توت |
۹۲۴۴ | ۲۴ تیر ۱۳۸۲ | [82] | |
| ۴ | تپه گوش لاغر | پیشاتاریخ - تاریخی | روستای گوش لاغر |
۹۵۹۸ | ۲۷ مرداد ۱۳۸۲ | [83] | |
| ۵ | تپه فیض‌آباد | تاریخی | روستای فیض‌آباد |
۹۶۰۱ | ۲۷ مرداد ۱۳۸۲ | [84] | |
| ۶ | محوطه و بقایای قلعه کاریزدیوان | سده‌های اولیه اسلامی تا سدهٔ ۱۰ ه. ق | جنوب شهر صالح‌آباد ۳۵°۴۰′۱۸″ شمالی ۶۱°۳′۴۲″ شرقی |
۹۶۰۴ | ۲۷ مرداد ۱۳۸۲ | [85] | |
| ۷ | تپه دهنه سیزاد | سدهٔ ۴ تا ۷ ه. ق | یک کیلومتری شرق روستای جعفریه |
۱۴۳۰۵ | ۱۶ اسفند ۱۳۸۴ | [86] | |
| ۸ | تپه ارگ جهان‌آباد | اوایل دورهٔ اسلامی | ۲۰۰ متری غرب روستای جهان‌آباد |
۱۴۳۰۷ | ۱۶ اسفند ۱۳۸۴ | [87] | |
| ۹ | تپه چاه معدن | تاریخی - سده‌های متأخر اسلامی | ۱/۵ کیلومتری جنوب‌شرقی روستای جعفریه |
۱۴۳۱۰ | ۱۶ اسفند ۱۳۸۴ | [88] | |
| ۱۰ | تپه سراب | هزارهٔ دوم و اول پیش از میلاد - اسلامی | غرب روستای سراب |
۱۵۲۳۱ | ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ | [89] | |
| ۱۱ | قلعه زورآباد |  |
دورهٔ صفوی - قاجار | یک کیلومتری شمال شهر صالح‌آباد |
۱۵۲۳۲ | ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ | [90] |
| ۱۲ | پاسگاه جنت‌آباد | پهلوی اول | ضلع شمال‌غربی روستای جنت‌آباد |
۱۵۲۵۱ | ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ | [91] | |
| ۱۳ | تپه گنج‌آباد | سدهٔ ۳ تا ۹ ه. ق | یک کیلومتری شرق روستای جهان‌آباد |
۱۵۸۷۴ | ۲۴ مرداد ۱۳۸۵ | [92] | |
| ۱۴ | قلعه قنقر | سدهٔ ۵ تا ۶ ه. ق | جنوب‌غربی روستای جعفریه |
۱۶۳۲۲ | ۲۴ آبان ۱۳۸۵ | [93] |
| # | نام اثر | نگاره | دیرینگی | موقعیت | شمارهٔ ثبت | تاریخ ثبت | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | سد شاهی |  |
سدهٔ ۷ ه. ق | روستای کریز ۳۵°۲۴′۵۷٫۴″ شمالی ۵۸°۱۳′۴۹٫۱″ شرقی |
۱۰۴۵۸ | ۲ آبان ۱۳۸۲ | [94] |
| ۲ | مزار پشت پنجه پسر |  |
سدهٔ ۱۲ - ۱۳ ه. ق | ۱۵ کیلومتری شمال روستای اوندر (روستای متروکهٔ پشت پنجه) ۳۵°۳۹′۱۱″ شمالی ۵۸°۲۵′۱۹″ شرقی |
۱۳۱۸۱ | ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ | [95] |
| ۳ | مزار پشت پنجه پدر |  |
اواخر دورهٔ صفوی | ۱۵ کیلومتری شمال روستای اوندر (روستای متروکهٔ پشت پنجه) ۳۵°۳۹′۱۵٫۴″ شمالی ۵۸°۲۵′۲۰٫۷″ شرقی |
۱۳۱۸۴ | ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ | [96] |
| ۴ | حمام بند قراء |  |
دورهٔ قاجار | روستای بند قراء ۳۵°۳۰′۲۲٫۱″ شمالی ۵۸°۱۲′۴۳٫۷″ شرقی |
۱۳۱۸۳ | ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ | [97] |
| ۵ | گورستان نامق |  |
دورهٔ صفوی | روستای نامق ۳۵°۲۴′۳۶″ شمالی ۵۸°۴۵′۵۵″ شرقی |
۱۳۱۸۸ | ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ | [98] |
| ۶ | تپه پشت پشته |  |
هزارهٔ اول پیش از میلاد | ۳ کیلومتری شرق روستای بند قراء ۳۵°۲۹′۴۴″ شمالی ۵۸°۱۴′۶″ شرقی |
۱۳۱۸۹ | ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ | [99] |
| ۷[persian-alpha 1] | قلعه دختر کوهسرخ |  |
سدهٔ ۶ تا ۸ ه. ق | ۸ کیلومتری جنوب‌غربی روستای کریز ۳۵°۲۴′۴۳″ شمالی ۵۸°۱۳′۳۷″ شرقی |
۱۹۱۱۹ | ۳ خرداد ۱۳۸۶ | [100] |
| # | نام اثر | نگاره | دیرینگی | موقعیت | شمارهٔ ثبت | تاریخ ثبت | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | آرامگاه عبدالرحمان گهواره گر |  |
سدهٔ ۹ - ۱۰ ه. ق | روستای نوزاد |
۱۸۱۲ | ۲۵ آذر ۱۳۷۵ | [101] |
| ۲ | بلغورخانه مزارشیخ عبدالرحمن | دورهٔ صفوی | روستای نوزاد |
۱۱۹۰۶ | ۵ تیر ۱۳۸۴ | [102] | |
| ۳ | حسینیه قدیمی گلمکان |  |
دورهٔ قاجار | شهر گلمکان - مجاور میدان امام علی |
۱۲۸۶۶ | ۱۹ مرداد ۱۳۸۴ | [103] |
| ۴ | برج قلعه اسجیل |  |
دورهٔ قاجار | شرق روستای اسجیل |
۱۹۷۴۱ | ۲۸ شهریور ۱۳۸۶ | [104] |
| ۵ | پل چشمه گیلاس |  |
پهلوی اول | ۲ کیلومتری جنوب روستای چشمه گیلاس ۳۶°۳۴′۸٫۱″ شمالی ۵۹°۲۰′۸٫۱″ شرقی |
۲۲۲۸۸ | ۲۷ اسفند ۱۳۸۶ | [105] |
| ۶ | تپه نخودک | تاریخی | روستای دولت‌آباد |
۲۲۳۰۰ | ۲۷ اسفند ۱۳۸۶ | [106] | |
| ۷ | تپه قلعه اسجیل |  |
سدهٔ ۳ - ۱۲ ه. ق | ۷۰۰ متری جنوب‌شرقی روستای اسجیل ۳۶°۲۶′۵۷″ شمالی ۵۹°۹′۴۰″ شرقی |
۲۲۳۰۸ | ۲۷ اسفند ۱۳۸۶ | [107] |
| ۸ | تپه بزقلعه | سدهٔ ۳ - ۹ ه. ق | ۵۰۰ متری شمال‌شرقی روستای نوزاد |
۲۴۹۷۹ | ۱۸ اسفند ۱۳۸۷ | [108] | |
| ۹ | گورستان دولت‌آباد | نامشخص | نامشخص |
۲۶۲۷۴ | ۲۷ اسفند ۱۳۸۷ | [109] |
| ردیف | نام اثر | نگاره | دیرینگی | موقعیت | شمارهٔ ثبت | تاریخ ثبت | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | بنای جوانمرد علی | اوایل دوره تیموری | ۸۰ کیلومتری نیشابور |
۱۵۴۷ | ۵ دی ۱۳۵۶ | [124] | |
| ۲ | محوطه عشق‌آباد | دوران‌های تاریخی پس از اسلام | شهر عشق‌آباد |
۸۷۴۲ | ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ | [125] | |
| ۳ | تپه چکنه قلعه | سده ۴ تا ۸ ق | ؟ |
۸۷۴۳ | ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ | [126] | |
| ۴ | رباط چاه سالار | دوره قاجار | روستای چاه سالار |
۸۹۵۷ | ۱۰ خرداد ۱۳۸۲ | [127] | |
| ۵ | پل حصار سرخ | دوره صفوی | روستای حصار سرخ |
۱۵۲۳۵ | ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ | [128] | |
| ۶ | پل حسین‌آباد جنگل | دوره صفوی | روستای حسین‌آباد جنگل |
۱۵۲۵۴ | ۲۴ اسفند ۱۳۸۴ | [129] | |
| ۷ | محوطه چشمه آخور | سده ۴ تا ۸ ق | ۵ کیلومتری جنوب روستای کلاته حسن‌آباد |
۱۵۸۸۰ | ۲۴ مرداد ۱۳۸۵ | [130] | |
| ۸ | تپه شهرکهنه | دوره سلجوقی ـ ایلخانی | دهستان بلهرات، ۲۰۰ م روستای شهرکهنه |
۱۷۴۲۲ | ۶ اسفند ۱۳۸۵ | [131] | |
| ۹ | تپه دختر گلبو | سده ۴ تا ۶ ق | دهستان بلهرات - ۱ کیلومتری جنوب غربی روستای گلبو |
۱۹۱۰۸ | ۳ خرداد ۱۳۸۶ | [132] | |
| ۱۰ | حمام قلعه شیشه | اواخر دوره قاجار | روستای قلعه شیشه |
۱۹۱۱۴ | ۳ خرداد ۱۳۸۶ | [133] | |
| ۱۱ | حمام ریگی | پهلوی اول | دهستان بلهرات، شرق روستای بلهرات |
۱۹۱۲۹ | ۳ خرداد ۱۳۸۶ | [134] | |
| ۱۲ | امامزاده عشق‌آباد |  |
دوره صفوی - دوره معاصر | شهر عشق‌آباد - خیابان امام رضا (ع)، امام رضا ۱۲ ۳۶°۲′۳۷٫۷″ شمالی ۵۸°۴۰′۵۲٫۴″ شرقی |
۲۲۲۹۰ | ۲۷ اسفند ۱۳۸۶ | [135] |
| ۱۳ | تپه مهدی‌آباد | قرون میانه اسلامی | روستای مهدی‌آباد |
۲۳۰۹۳ | ۲ مرداد ۱۳۸۷ | [136] |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
