![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b6/%25D8%25B4%25D8%25A7%25D9%2587%25D9%2582%25D9%2584%25DB%258C_%25D8%25A8%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25A7_%25D8%25AA%25DA%25A9%25D9%2587_%25D9%2584%25DB%258C.jpeg/640px-%25D8%25B4%25D8%25A7%25D9%2587%25D9%2582%25D9%2584%25DB%258C_%25D8%25A8%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25A7_%25D8%25AA%25DA%25A9%25D9%2587_%25D9%2584%25DB%258C.jpeg&w=640&q=50)
شاهقلی
رهبر شورش قزلباشان آناتولی / From Wikipedia, the free encyclopedia
شاهقلی بابا تکلو[3] (به ترکی استانبولی: Şah Kulu Baba Tekeli) از ایل تُرکمان تکلو[4][5][6] رهبر شورش علویان طرفدار صفویه در آناتولی (به انگلیسی: Şahkulu rebellion)[7][8][9][10][11][12][13][14][15][16] و شخصیت کاریزماتیک ترکمانان قزلباش،[6] از اهالی روستای یالیملی در منطقه کرکت اِلی در شهر آنتالیا بود. ایل تُرکمان تِکِلو در ولایت تِکِه (آنتالیای کنونی در ترکیه، به انگلیسی: Sanjak of Teke) ساکن و در دوران فترت سلجوقیان روم، در بیگنشین تکه (Tekeoğulları Beyliği) حاکم بودند.[17][11][18][19][20] این ایل در زمان شاه اسماعیل صفوی همراه با شش ایل بزرگ تُرکمان (ایل افشار، ایل شاملو، ایل استاجلو، ایل ذوالقدر، ایل روملو و ایل قاجار) از آناتولی عثمانی به ایران آمدند و پایههای دودمان صفوی را بنیاد گذاردند.[21] تکلوها از طوایف بزرگ قزلباش بودند که از تکه ایلی (آنتالیا) مهاجرت خود را به ایران در دهه دوم سده دهم آغاز کردند.[22] یکی از سران این ایل، به نام حسن خلیفه تکلو، معروف به قرابِیِق[23] (پدر شاهقلی بابا) از جانب شیخ جُنَید و شیخ حیدر صفوی از آذربایجان مأمور تبلیغ مذهب شیعه و خاندان شیخ صفی الدین اردبیلی در تکه ایلی شده بود.[24] حسن بیگ روملو، مورخ احسن التواریخ مینویسد، حسن خلیفه دو نوبت به خدمت شیخ حیدر پدر شاه اسماعیل اول رسیده و در حلقه مریدان خاص وی داخل شدهاست. شیخ حیدر او را مأمور کرد که به ولایت خود بازگردد و به ترویج مذهب تشیع و گرد آوردن مریدان همت گمارد.
شاهقلی بابا تکلو | |
---|---|
Şahkulu Tekeli | |
![]() امرای قزلباش | |
اطلاعات شخصی | |
زاده | نامشخص شبهجزیره تکه، آناتولی (آنتالیای کنونی) |
درگذشته | ۱۵۱۱ میلادی نامشخص |
دین | اسلام (صوفیه) |
والدین |
|
قومیت | ترکمان[2] |
دوران | عصر جدید اولیه |
شناخته شده برای | رهبری شورش ترکمانان آناتولی علیه امپراتوری عثمانی |
مرتبه | |
سالهای فعالیت | قرن ۱۶ میلادی |
تأثیرگذاران |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Anadolu_Beylikleri.png/640px-Anadolu_Beylikleri.png)
حسن خلیفه در غاری نزدیک محل زندگی خود به عبادت میپرداخت، از این رو در آناتولی به سرعت شهرت فراوانی یافت. او توانست مریدان زیادی را به درگاه خود جذب کند، در این اثنا به تعلیم فقه به فرزند خود شاهقلی هم میپرداخت. شهرت پدر و پسر به گوش سلطان بایزید دوم هم رسید بود و سلطان عثمانی چندین بار برای گرفتن دعا نزد حسن خلیفه بابا رفته و از او طلب دعا در درگاه پروردگار کرده بود.[25]