![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3e/A_tiszazugi_arz%25C3%25A9n%25C3%25BCgy_v%25C3%25A1dlottjai.jpeg/640px-A_tiszazugi_arz%25C3%25A9n%25C3%25BCgy_v%25C3%25A1dlottjai.jpeg&w=640&q=50)
سمآمیزان تیسازوگ
From Wikipedia, the free encyclopedia
سمآمیزان تیسازوگ (مجاری: Tiszazugi méregkeverők) یکی از گزارشهای مطبوعاتی اثرگذار در مورد زنانی از تیسازوگ مجارستان بود که بین ۱۹۱۱ تا ۱۹۲۹ حدود ۳۰۰ (یا بر اساس پژوهشی دیگر ۴۰) نفر را با آرسنیک موجود در کاغذ مگسگیر مسموم کرده و به قتل رساندند. بیشتر این موارد مربوط به روستای نادیرِو بود و چندین روستای دیگر در تیسازوگ از جمله مشترسالاش، کونسنتمارتون، تیسافولدوار، تیساکچکه، تیساکورت، اوچود نیز به این پرونده مربوط بودند.
سمآمیزان تیسازوگ | |
---|---|
![]() موقعیت نادیرو در مجارستان | |
ملیت | مجاری |
سالهای فعالیت | ۱۹۱۱–۱۹۲۹ |
اتهام(های) جنایی | قتل |
مجازات | ۲۸ مظنون، ۶ حکم اعدام که فقط ۳ مورد آن اجرا شد، یک نفر تبرئه و باقی زندانی شدند. |
جزئیات | |
اهداف | بستگان بدرفتار یا ناخواسته |
کشتهها | ۴۰–۳۰۰ |
سلاحها | آرسنیک |
تاریخ دستگیری | ۱۹۲۹ |
اکثر زنان نادیرِو توسط مامای محلی به نام خانم فازِکاش (نام تولد: ژوژانا اولاه، زادهٔ ۲۰ مه ۱۸۶۱ در نادیرِو – درگذشتهٔ ۱۹ ژوئیه ۱۹۲۹) به استفاده از آرسنیک تشویق شدهبودند. با این حال، بر اساس تحقیقات بعدی زنان دیگری نیز در پخش آرسنیک نقش داشتند. او در مراحل اولیه دادرسی کیفری، در ژوئیه ۱۹۲۹، پس از مشخص شدن نقش اصلیاش با سود سوزآور خودکشی کرد. وی از سال ۱۸۹۳ بهعنوان ماما در روستا کار میکرد؛ بین سالهای ۱۹۱۱ تا ۱۹۲۱ بارها به دلیل انجام سقط جنین غیرقانونی تحت تعقیب قرار گرفت، اما هفت بار تبرئه شد.
مطبوعات محلی و بینالمللی[1] آن زمان پوشش گستردهای از پرونده ارائه و فازکاش را که دیگر قادر به دفاع از خود نبود، شیطانی جلوه دادند. علیرغم گزارشهای مشکوک مطبوعاتی که به موضوع رنگ و لعاب میدانند و اغلب لحنی اغراقآمیز داشتند، شکی نیست که فازکاش شخصیت اصلی این پرونده بود، اما زنان دیگری نیز در توزیع آرسنیک و قتل دست داشتند که به او مربوط نبود.
پرونده قتل به لحاظ تاریخ مطبوعات بسیار شناختهشدهاست بهخصوص پس از مقالهای که ژیگموند موریتس دربارهٔ جلسههای دادگاه نوشت.