![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bf/Julian_Assange_August_2014.jpg/640px-Julian_Assange_August_2014.jpg&w=640&q=50)
جولین آسانژ
ژورنالیست استرالیایی / From Wikipedia, the free encyclopedia
جولیَن پاول آسانْژ (به انگلیسی: Julian Paul Assange؛ زادهٔ ۳ ژوئیه ۱۹۷۱) روزنامهنگار، برنامهنویس رایانه، کنشگر اینترنت و از بنیانگذاران وبگاه ویکیلیکس و سردبیر استرالیایی آن است. او در سال ۲۰۱۰ پس از انتشار مجموعهای از اطلاعات درز کرده ازسویِ چلسی مَنینگ —تحلیلگر اطلاعاتی ارتش ایالات متحده— از جمله اسناد و ویدیوهایی از حملاتِ هوایی ایالات متحده در بغداد، گزارشهای نظامی ایالات متحده از جنگهای افغانستان و عراق، و اسناد دیپلماتیک ایالات متحده از سوی ویکیلیکس، مورد توجه بینالمللی قرار گرفت.[2] وی جوایز متعددی را برای نشر و روزنامهنگاری دریافت کرده است. جولین آسانژ برنده و نامزد چندین جایزه، از جمله جایزه رسانه عفو بینالملل برای انتشار کشتارهای غیرقانونی در کنیا[3] و برگزیده خوانندگان برای شخصیت سال ۲۰۱۰ مجله تایم بوده است.[4]
جولین آسانژ | |
---|---|
![]() آسانژ در اوت ۲۰۱۴ | |
نام هنگام تولد | جولین پاول هاوکینز |
زادهٔ | ۳ ژوئیهٔ ۱۹۷۱ (۵۳ سال) تاونزویل، کوئینزلند، استرالیا |
ملیت | استرالیایی |
تحصیلات | دبیرستان دولت تاونزویل |
محل تحصیل | |
پیشه | مدیر شرکت و سردبیر (ویکیلیکس) توسعهدهنده نرمافزار |
سالهای فعالیت | ۱۹۸۷–اکنون |
شناختهشده برای | بنیانگذار ویکیلیکس و افشای اسناد دیپلماتیک آمریکا |
شهر زادگاه | ملبورن، ویکتوریا، استرالیا |
حزب سیاسی | فعال سیاسی مستقل (از ۲۰۱۵ تا کنون) حزب ویکیلیکس (۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲) |
وضعیت جزایی | تحت بازداشت پلیس در لندن، انگلستان |
همسر(ها) | ترزا دوئه (۱۹۸۹ تا ۱۹۹۹) استلا موریس (ازدواج ۲۰۲۲)[1] |
شریک(های) زندگی | سارا هریسون (نامزدی در ۲۰۰۹ جدا شده در سپتامبر ۲۰۱۲) |
فرزندان | ۴ |
جایزه(ها) | دیدن فهرست
|
مدیر شرکت و سردبیر ویکیلیکس | |
آغاز به کار ۴ اکتبر ۲۰۰۶ | |
Co-director | دیدن فهرست
|
پس از | سازمان تأسیس شده |
رئیس حزب ویکیلیکس | |
دوره مسئولیت ۲ ژوئیه ۲۰۱۳ – ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۵ | |
قائممقام | عُمَر تاد |
پس از | حزب تأسیس شده |
پیش از | حزب منحل شده |
آسانژ کودکیِ خود را در چند شهرِ استرالیا گذراند تا اینکه خانوادهاش در اواسط نوجوانیِ او در ملبورن مستقر شدند. او در آن هنگام با گروهها و اجتماعاتِ هکری آشنا شد و در سال ۱۹۹۶ به جرمِ هک، محکومیتی دریافت کرد.[5][6][7] او در کشورهای زیادی زیسته و در بسیاری از مناطق دنیا دربارهٔ آزادی بیان، سانسور و روزنامهنگاری پژوهش و سخنرانی کرده است. ویکیلیکس مطالبی دربارهٔ کشتارهای غیرقانونی در کنیا، دفع زبالههای سمی در ساحل عاج، کتابهای راهنمای کلیسای ساینتولوژی (کلیسای علمشناسی)، وضعیت اسیران ارتش آمریکا در بازداشتگاه گوانتانامو و عملکرد بانکهایی مانند کوپتینگ و جولیوس بائر منتشر کرده است.
در سال ۲۰۱۰ ویکیلیکس اسناد جنگ عراق از جمله ویدیوی کشتار غیرنظامیان در عراق توسط بالگردهای ارتش آمریکا،[8] و افشاگری جنگ افغانستان[9] را دربارهٔ درگیری آمریکا در این جنگها منتشر کرد که برخی از آنها اسناد محرمانه بودهاند. در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۰ ویکیلیکس و پنج همکار مطبوعاتی اشپیگل، نیویورک تایمز، لوموند، گاردین و ال پائیس شروع به انتشار شنودهای غیرقانونی دیپلماتیک آمریکا — افشای اسناد دیپلماتیک آمریکا — کردند.
آسانژ در فوریه ۲۰۱۱ در دادگاه بریتانیا برای بازپس فرستاده شدن به سوئد به منظور پاسخگویی به پرسوجو دربارهٔ اتهام جنسی حضور یافت. او در پاسخ به بازجویان اظهار داشت که نسبتهایی که به او داده شده بیپایه هستند و با قرار وثیقه آزاد شد. در ۱۹ ژوئن ۲۰۱۲ او به سفارت اکوادور در لندن پناهنده شد. در ۱۶ اوت ۲۰۱۲ اکوادور تقاضای پناهندگی او را پذیرفت.[10]
در فوریه ۲۰۱۶ یک کمیسیون سازمان ملل متحد این نظریه قانونی «غیر الزامآور» را صادر نمود که آسانژ تحت بازداشت خود سرانه قرار گرفته است و باید آزادی او به وی بازگردانده شده و غرامت پرداخت شود. این نظریه کمیسیون از طرف دادستانیهای بریتانیا و سوئد و همچنین وزارت خارجه بریتانیا رد شد.[11] در مه ۲۰۱۷، دادستان سوئد با دستور توقفِ تحقیق دربارهٔ ادعای آزار جنسی آسانژ، حکم بازداشت او را باطل کرد.[12]
لنین مورنو رئیسجمهوری اکواردور در ژوئیه ۲۰۱۸ از صحبتهایی که با مقامات بریتانیایی برای لغو پناهندگی او صورت گرفته بود خبر داد. در ۱۱ آوریل ۲۰۱۹، پلیس بریتانیا با دعوت سفیر اکوادور، وارد سفارت شده و آسانژ را بازداشت کرد. او تا آن هنگام در یکی از اتاقهای سفارت اکوادور در لندن زندگی میکرد.[13][14][15][16]
در ۲۳ مه ۲۰۱۹، دولت ایالات متحده آسانژ را به نقض قانون جاسوسی —مصوبِ سال ۱۹۱۷— متهم کرد. روزنامهها، از جمله واشینگتن پست و نیویورک تایمز و همچنین نهادهای مربوط به آزادی مطبوعات، از تصمیم دولت مبنی بر اتهام او تحت عنوان جاسوسی انتقاد کردند و آن را به عنوان حمله به اصلاحیه اول قانون اساسی ایالات متحده —که آزادی مطبوعات را تضمین میکند— توصیف کردند.[17] در ۱۰ دسامبر ۲۰۲۱، دیوان عالی لندن حکم داد که آسانژ میتواند برای بررسی اتهاماتش به ایالات متحده بازگردانده شود. در مارس ۲۰۲۲، دیوان عالی انگلستان درخواست آسانژ برای تجدید نظر را رد کرد.[18] در آمریکا او با احتمال ۱۷۵ سال زندان روبه رو بود.[19]
آسانژ در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۲۴، در دادگاهی در جزیره سایپان و در چارچوب توافقنامهای که با دستگاه قضایی آمریکا منعقد شد، اتهاماتش را پذیرفت و به پنج سال و دو ماه زندان (معادل دورانی که در بریتانیا محبوس بود) محکوم شد. آسانژ پس از اقرار به انتشار اسناد محرمانه نظامی آمریکا و پایان یک نبرد حقوقی چهارده ساله و مقاومت در برابر استرداد به ایالات متحده، آزاد شد[20] و توانست به عنوانِ یک انسانِ آزاد بههمراهِ کِوین راد[21] —نخستوزیرِ سابق استرالیا— به زادگاهش استرالیا بازگردد.[22]