جنگ دارفور

جنگ دارفور یا جنگ لندکروز، یک درگیری مسلحانه بزرگ در منطقه دارفور سودان بود که در فوریه ۲۰۰۳، گروه‌های شورشی جنبش آزادی‌بخش سودان و جنبش عدالت و برابری علیه دولت سودان به اتهام سرکوب جمعیت غیر عرب دارفور، آغاز کردند.^[32][33] دولت با انجام کارزار پاکسازی قومی علیه غیر عرب‌های دارفور به حملات پاسخ داد. این منجر به کشته شدن صدها هزار غیرنظامی و کیفرخواست رئیس‌جمهور سودان، عمر البشیر به دلیل نسل‌کشی، جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت توسط دیوان کیفری بین‌المللی شد.^[34]

جنگ دارفور
بخشی از جنگ‌های داخلی سودان
وضعیت نظامی در سودان در ۶ ژوئن ۲۰۱۶ (دارفور در سمت چپ)   تحت کنترل دولت سودان و متحدان   تحت کنترل جبهه انقلابی سودان و متحدانش   تحت کنترل شورای انقلابی بیداری سودان
تاریخ ۲۶ فوریه ۲۰۰۳ – ۳۱ اوت ۲۰۲۰ (۱۶ سال، ۱۱ ماه، ۳ هفته و ۶ روز) موقعیت دارفور، سودان نتایج آتش‌بس مرتبط با درگیری سودان در کردوفان جنوبی و نیل آبی (تا سال ۲۰۲۰) امضای توافق‌نامه صلح جامع با اکثر گروه‌های شورشی توافق‌نامه صلح دارفور
طرف‌های درگیر
جبهه انقلابی سودان[persian-alpha 1] (۲۰۰۶–۲۰۲۰) جنبش عدالت و برابری (از ۲۰۰۳) ارتش آزادی‌بخش سودان (برخی از جناح‌ها) (از ۲۰۰۳) نهضت آزادی و عدالت (۲۰۱۰–۲۰۱۱)[persian-alpha 2] ارتش آزادی‌بخش سودان (برخی از جناح‌ها) شورای انقلابی بیداری سودان (از ۲۰۱۴) اتحاد نیروی آزادی‌بخش سودان (از ۲۰۱۷)[2] جبهه آزادی‌بخش دارفور جنبش آزادی‌بخش سودان برای عدالت جنبش عدالت و برابری (Jali) حمایت‌شده توسط:  سودان جنوبی[3]  چاد (2005–2010)[4]  اریتره (تا ۲۰۰۸)[5] لیبی (تا ۲۰۱۱)[6]  اوگاندا (تا ۲۰۱۵)[7]	سودان نیروهای مسلح سودان جنجاوید نیروهای پشتیبانی سریع گروه‌های شورشی چاد[8] نیروهای ضد قذافی (۲۰۱۱)[9] حمایت‌شده توسط:  لیبی (از ۲۰۱۱)[10]  چین[11]  ایران (تا ۲۰۱۶)[12]  روسیه[13]  بلاروس[14]  سوریه (ادعا شده در دهه ۲۰۰۰)[15]	مأموریت مشترک حفظ صلح توسط اتحادیه آفریقا و سازمان ملل متحد (۲۰۰۷–۲۰۲۱)
فرماندهان و رهبران
Ahmed Diraige Khalil Ibrahim † Gibril Ibrahim Abdul Wahid al Nur (SLA-AW) Minni Minnawi (SLA-MM) Musa Hilal (اسیر)[16] (SARC)	عبدالفتاح البرهان عمر البشیر (تا آوریل ۲۰۱۹)[17] موسی هلال (تا ۲۰۱۷) Hamid Dawai علی کوشیب احمد هارون (تا آوریل ۲۰۱۹)[18][19] محمد حمدان دقلو محمد نور عبدالکریم[persian-alpha 3]	Martin Ihoeghian Uhomoibhi[20] Frank Mushyo Kamanzi[21]
واحدهای درگیر
SLA SLA-AW[16] SLA-MM[16] SLA-Second Revolution[22] SLA-Unity[23] JEM Gibril Ibrahim faction Abdallah Bishir Jali faction[23]	نیروهای مسلح سودان Popular Defence Forces (until April 2019)[24] * نیروهای پشتیبانی سریع	No specific units
قوا
SRF: 60,000 JEM: 35,000[25]	SAF: 109,300[persian-alpha 4] RSF: 17,500[26] Janjaweed: <25,000	UNAMID: 15,845 soldiers and 3,403 police officers[28]
تلفات و خسارات
Unknown	Unknown	235 killed as of 31 August 2016[29]
Total killed: 300,000 (UN estimate) 10,000 (Sudanese government estimate)[30] Total displaced: 2,850,000–3,000,000[31] (UN estimate) 450,000 (Sudanese government estimate)
قبل از سال ۲۰۱۱ به عنوان جبهه رستگاری ملی شناخته می‌شد. توافقنامه صلح دارفور در ۲۰۱۱ را امضا کرد.[1] محمد نور عبدالکریم با وجود اینکه رهبر شورشیان چاد و همچنین رئیس یک گروه شبه‌نظامی شورشی بود، آنقدر به نیروهای مسلح سودان نزدیک بود که به عنوان افسر در نیروهای دفاع مردمی نام‌نویسی کرد، در حالی که نیروهایش به‌طور موقت در آنجا بودند. به عنوان یک شبه نظامی عادی طرفدار دولت سازمان یافته است. او و شبه نظامیانش در سال ۲۰۰۵ خدمت به سودان را ترک کردند تا در جنگ داخلی چاد (۲۰۰۵–۲۰۱۰) شرکت کنند.[8] شماره، نشان دهنده تعداد سربازان مستقر در دارفور نیست، بلکه تعداد کل پرسنل نظامی را نشان می‌دهد.[26][27]

درگیری

منطقه دارفور

این درگیری میان ارتش سودان و گروه شبه نظامی جنجوید در مقابل جدایی طلبان است. گفتنی است که تاکنون سازمان ملل متحد موفق به فرستادن صلح‌بان به این منطقه نشده و با مخالفت شدید دولت مرکزی سودان روبرو شده است. اکنون امنیت این منطقه تنها به دست ۱۰۰۰۰ صلح‌بان اتحادیه آفریقا است که به خاطر محروم بودن از امکانات کافی عملاً کارایی چندانی ندارند.^[35]

در آوریل ۲۰۰۸ رئیس اداره امور انسانی سازمان ملل متحد اعلام کرد که در اثر نزاع دارفور در غرب سودان تاکنون حداقل حدود ۳۰۰ هزار نفر جان خود را از دست داده‌اند.^[36]

واکنش‌های بین‌المللی

وضعیت پناهندگانی که موفق شده و خود را به کمپ‌های حفاظت شده توسط صلح بانان اتحادیه آفریقا رسانده‌اند بسیار دردآور است.

اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا نسل‌کشی در دارفور را به شدت محکوم کرده‌اند. شورای امنیت سازمان ملل متحد در رابطه با بحران دارفور، چند قطعنامه صادر کرده است؛ که از آن‌جمله می‌توان به قطعنامه ۱۷۰۶ و قطعنامه ۱۵۶۴ اشاره کرد.

صدور حکم بازداشت بین‌المللی

دادگاه بین‌المللی لاهه در تاریخ ۴ فوریه ۲۰۰۹ میلادی و در اقدامی بی‌سابقه حکم بازداشت عمر البشیر، رئیس‌جمهور سودان را به اتهام ارتکاب «جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت» در نزاع دارفور را صادر کرد. این برای اولین بار در تاریخ است که دادگاه لاهه حکم بازداشت یک رهبر سیاسی در قدرت را صادر می‌کند.^[37][38]

در پی تصمیم دادگاه بین‌المللی لاهه به صدور حکم دستگیری عمر البشیر، دولت سودان «سیزده» سازمان عمده بین‌المللی امدادرسانی را که در منطقه دارفور به کمک‌رسانی به مردم جنگ‌زده می‌پرداختند، از آن کشور اخراج کرد.^[39]

موضع نظام جمهوری اسلامی ایران

در دیدار عمر البشیر با رهبری ایران در سال ۱۳۷۶، سید علی خامنه ای بر جلوگیری از دخالت صهیونیست‌ها بر منطقه سودان جنوبی تأکید کرد.^[40]

در سفری در سال ۱۳۸۵ که عمر البشیر رئیس‌جمهور دولت مرکزی سودان به ایران داشت، سید علی خامنه‌ای، رهبر نظام جمهوری اسلامی در دیدار با البشیر، لزوم هشیاری در مقابل طراحی‌های بدخواهان نظام اسلامی را خاطرنشان کرد و استفاده از ظرفیت جنبش عدم تعهد را پیشنهاد کرد.

در سال ۱۳۸۷ نیز، پس از صدور قرار بازداشت بین‌المللی عمر البشیر، به اتهام ارتکاب «جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت» توسط دیوان بین‌المللی کیفری، علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، به منظور نشان‌دادن حمایت نظام جمهوری اسلامی ایران از عمر البشیر، وارد سودان شد. علی لاریجانی در این سفر «حمایت همه‌جانبه ایران از سودان» را سیاست رسمی جمهوری اسلامی خواند.^[41]

موضع اتحادیه عرب

در تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۰۹ میلادی، سران کشورهای عضو اتحادیه عرب، در پایان نشست سالانه خود در دوحه، پایتخت قطر، با صدور بیانیه‌ای از عمر البشیر، رئیس‌جمهور تحت تعقیب سودان، در برابر حکم بازداشت بین‌المللی که توسط دیوان بین‌المللی کیفری، برای استرداد او صادر شده است، حمایت کردند.^[42]

جستارهای وابسته

• شبه نظامیان جنجوید
• نوار آئوزو

پیوند به بیرون

• دارفور؛ بن‌بست خونین سودان

پانویس

1. "Darfur Peace Agreement – Doha draft" (PDF). Sudan Tribune. Archived (PDF) from the original on 22 December 2015. Retrieved 10 December 2015.
2. "Three Darfur factions establish new rebel group". Sudan Tribune. 7 July 2017.
3. "Al Bashir threatens to 'disarm Darfur rebels' in South Sudan". Radio Dabanga (به انگلیسی). 29 آوریل 2015. Archived from the original on 8 December 2015. Retrieved 7 December 2015.
4. "Chad, and Darfur, After Bashir".
5. Afrol News – Eritrea, Chad accused of aiding Sudan rebels بایگانی‌شده در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۲ توسط Archive.today ۷ سپتامبر ۲۰۰۷
6. "Sudan adjusting to post-Gaddafi era - YouTube". YouTube. Archived from the original on 5 August 2012. Retrieved 2015-11-24. Sudan adjusting to post-Gaddafi era
7. "Uganda Signals Diplomatic Breakthrough With Sudan on Rebels". Bloomberg. 13 فوریه 2015. Archived from the original on 22 January 2018. Retrieved 22 January 2018 – via www.Bloomberg.com.
8. Debos 2016, p. 86.
9. "Sudan: Govt Deploys Troops to Borders With Libya". Sudan Tribune. 31 May 2011 – via allafrica.com.
10. "The Sudanese Role in Libya 2011". 17 December 2012. Archived from the original on 31 December 2022. Retrieved 20 April 2023.
11. McGreal, Chris (14 February 2008). "What is China doing in Darfur?". The Guardian.
12. "Is a Sudanese-Iranian rapprochement possible?".
13. "Russia's footprint in Sudan". Institute for the Study of Human Rights. 1 March 2022. Retrieved 7 April 2023.
14. "Top-10 обвинений Беларуси в сомнительных оружейных сделках". UDF.BY | Новости Беларуси.
15. Ofcansky, Thomas P. (2015). "Foreign Military Assistance" (PDF). In Berry, LaVerle (ed.). Sudan: a country study (5th ed.). Washington, D.C. : Federal Research Division, Library of Congress. pp. 344–347. ISBN 978-0-8444-0750-0.
16. Andrew McGregor (31 مه 2019). "Continued Detention of Rebel POWs suggests Sudan's military rulers are not ready to settle with the Armed Opposition". Aberfoyle Inzernational Security. Archived from the original on 24 June 2019. Retrieved 24 June 2019.
17. "Sudan's Bashir Forced to Step Down". Reuters. 11 April 2019. Retrieved 11 April 2019.
18. "Sudan: Application for summonses for two war crimes suspects a small but significant step towards justice in Darfur | Amnesty International". Amnesty.org. 27 فوریه 2007. Archived from the original on 9 August 2009. Retrieved 24 March 2010.
19. "Sudanese authorities arrest members of Bashir's party: Source". Reuters. 20 April 2019.
20. : Le Secrétaire général et la Présidente de la Commission de l’Union africaine nomment M. Martin Ihoeghian Uhomoibhi, du Nigéria, Représentant spécial conjoint pour le Darfour et Chef de la MINUAD بایگانی‌شده در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine, UN, 27 October 2015
21. : Le Secrétaire général et l’Union africaine nomment le général de corps d’armée Frank Mushyo Kamanzi, du Rwanda, Commandant de la force de la MINUAD بایگانی‌شده در ۱۲ اکتبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine, UN, 14 December 2015
22. "Sudan, two rebel factions discuss ways to hold peace talks on Darfur conflict". Sudan Tribune. 5 ژوئن 2016. Archived from the original on 6 June 2016. Retrieved 6 June 2016.
23. "Three Darfur factions establish new rebel group". Sudan Tribune. 7 ژوئیه 2017. Archived from the original on 9 July 2017. Retrieved 20 July 2017.
24. "Series of explosions at weapons cache rock town in West Kordofan". Sudan Tribune. 6 ژوئن 2016. Archived from the original on 6 June 2016. Retrieved 6 June 2016.
25. "Who are Sudan's Jem rebels?". Al Jazeera. Archived from the original on 18 March 2015. Retrieved 28 February 2015.
26. Military Balance 2007, 293.
27. "Sudan Military Strength". GFP. Archived from the original on 13 April 2014. Retrieved 27 March 2014.
28. : Faits et chiffres بایگانی‌شده در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine, UN, 26 October 2016
29. : (5a) Fatalities by Year, Mission and Incident Type up to 31 Aug 2016 بایگانی‌شده در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine, UN, 8 September 2016
30. "Darfur Conflict". Thomson Reuters Foundation. Archived from the original on 24 May 2015. Retrieved 5 June 2015.
31. "Sudan". United to End Genocide. Archived from the original on 13 July 2015. Retrieved 12 July 2015.
32. "Q&A: Sudan's Darfur conflict". BBC News. 8 February 2010. Archived from the original on 14 April 2009. Retrieved 24 March 2010.
33. "Reuters AlertNet – Darfur conflict". Alertnet.org. Archived from the original on 1 May 2010. Retrieved 24 March 2010.
34. "The Prosecutor v. Omar Hassan Ahmad Al Bashir". International Criminal Court. Archived from the original on 8 May 2016. Retrieved 24 April 2016.
35. «www.darfurgenocide.org». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ آوریل ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۰۶.
36. «BBCPersian.com». www.bbc.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۲۳.
37. «حکم بازداشت رئیس‌جمهور سودان صادر شد». BBC News فارسی. ۲۰۰۹-۰۳-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۲۳.
38. «صدور حکم بازداشت رهبر سودان – DW – ۱۳۸۷/۱۲/۱۴». dw.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۲۳.
39. Sudan to expel three more aid agencies - aid official (Reuters)
40. https://ana.ir (۱۳۹۳/۱۰/۱۳–۱۲:۲۰). «دو قطعه بزرگ از هواپیمای «ایر-آسیا» پیدا شد». fa. دریافت‌شده در 2024-01-23. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
41. «رادیو زمانه | خبر اول | جهان | سفر لاریجانی به سودان برای حمایت از البشیر». zamaaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۲۳.
42. حمایت اتحادیه عرب از رئیس‌جمهوری سودان (بی‌بی‌سی فارسی)

منابع

• نسل‌کشی در سودان سی.بی. اس