جشن سده
جشن پیدایش آتش در آغاز شامگاه ۱۰ بهمن در ایران / From Wikipedia, the free encyclopedia
جشن سَده از جشنهای ایرانی است که در آغاز شامگاه ۱۰ بهمن برگزار میشود.[1] این جشن هزاران سال قدمت دارد و از کهنترین جشنهای ایرانی (حتی قدیمیتر از نوروز) بهشمار میرود.[2] این جشن، جشن پیدایش آتش در نظر گرفته میشود. بر اساس شاهنامهٔ فردوسی، پیشینهٔ این جشن به دوران هوشنگشاه، دومین پادشاه پیشدادی، بازمیگردد. در روایات اساطیری ایران باستان آمدهاست که هوشنگشاه به هنگام شکار، چون مار دراز سیاهرنگی را میبیند، به سوی آن سنگی پرتاب میکند که از برخورد این سنگ به سنگ دیگر، جرقهای شکل میگیرد و بوته خشکی که آنجا بوده، آتش میگیرد . ایرانیان از آن هنگام به بعد از آن آتش پاسداری میکنند.[2] زرتشتیان سَده را با روشن کردن آتش جشن میگیرند و به نیایش میپردازند. جشن سده کرمان در تاریخ ۲۸ آذر ۱۳۸۸ به شماره «۴۰» در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ثبت گردید. این جشن در سال ۱۳۹۱ در فهرست میراث معنوی ایران و در بهمن ۱۳۹۸ در فهرست میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت شد. [3] جشن سده به عنوان بیستوچهارمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران، در هجدهمین نشست کمیته بینالدولی پاسداری از میراثفرهنگی ناملموس یونسکو در کاسان، بوتسوانا ثبت شد؛ این کار ارزنده با مشارکت کشور تاجیکستان در تهیه و تدوین درخواست ثبت، انجام گرفت.[4]
جشن سده | |
---|---|
از بالا طبق عقربههای ساعت:
| |
نام رسمی | جشن سده |
برپایی توسط | ایران تاجیکستان افغانستان جمهوری آذربایجان ازبکستان کردستان عراق کانادا (توسط ایرانیان کانادا) ایالات متحده آمریکا (توسط ایرانیان آمریکا) اروپا (توسط ایرانیان اروپا) |
گونه | جشنهای آتش، ایران باستان |
اهمیت | یافتن آتش |
جشنها | آتشافروزی، گردهمایی مردم به دور آتش بزرگ |
تاریخ | ۱۰ بهمن |
تناوب | سالانه |
مرتبط با | هوشنگ پادشاه پیشدادی |