تکگروه
From Wikipedia, the free encyclopedia
تکگروه یا هاپلوگروه (به انگلیسی: Haplogroup) مجموعهای از هاپلوتیپهای مشابه هستند که دارای نیای مشترک و جهشهای ژنی پلیمرفیسم تکنوکلئوتید هستند. جهشهای ژنی را میتوان به عنوان یک تکگروه در نظر گرفت. هر جهش یک هاپلوتیپ را تشکیل میدهد که از مجموع هاپلوتیپهای مشابه یک هاپلوگروه یا تکگروه ایجاد میشود. به عبارتی، اگر دو یا سه جهش در ژنها صورت بگیرد، میتوان این جهشها را در یک هاپلوگروه به صورت هاپلوگروه C ،B ،A و... قرار داد.
تکگروهها شاخهای از دانش ژنتیک انسانی هستند و هر تکگروه مطابق با مهاجرتهای اولیهٔ بشر به قارهها یا مناطق جغرافیایی مختلف است. در ژنتیک انسانی، تکگروههایی که بیشترین پژوهش روی آنها انجام گرفته شده تکگروههای دیانای کروموزومِ Y (که از پدر به پسر منتقل میشوند) و تکگروههای دیانای میتوکندری (که از مادر به فرزندان منتقل میشوند) هستند.به بیانی دیگر Y-DNA صرفاً در امتداد خط پدری، از پدر به پسر منتقل میشود، در حالی که mtDNA از خط مادری، از مادر به فرزندان هر دو جنس منتقل میشود. هیچکدام دوباره ترکیب نمیشوند و بنابراین Y-DNA و mtDNA تنها با جهش تصادفی در هر نسل تغییر میکنند و هیچ آمیختگی میان مواد ژنتیکی والدین وجود ندارد.
هر هاپلوگروپ از یک هاپلوگروپ (یا پاراگروپ) پیشین سرچشمه میگیرد و بخشی از آن باقی میماند. به این ترتیب، هر گروه مرتبط از هاپلوگروپها را میتوان دقیقاً به عنوان یک سلسله مراتب تودرتو مدل کرد، که در آن هر مجموعه (هاپلوگروپ) نیز زیرمجموعه ای از یک مجموعه گسترده تر است (در مقابل، مدلهای دو والدینی، مانند درختان خانواده انسان). .
هاپلوگروهها معمولاً با یک حرف اولیه الفبا شناسایی میشوند و اصلاحات شامل ترکیبهای اعداد و حروف اضافی است، مانند (به عنوان نمونه) A → A1 → A1a.