From Wikipedia, the free encyclopedia
Paella (valentzieraz paˈeʎa edo pəˈeʎə eta gaztelaniaz paˈeʎa ahoskatua) Valentzia (Espainia) jatorri duen arroz-platera da, egun mundu zabaleko toki askotan ere prestatzen dena. Etimologiaz, katalanezko paella hitzetik dator, euskaraz zartagina edo padera, platera prestatzeko erabiltzen den ontziari erreferentzia egiten diona. Jatorriz jende xumearen platera bazen ere gaur egun espainiar gastronomiako ikono bihurtu da eta 2021eko azaroaren 9an Kultur Intereseko Ondasun izendatu zuten[1].
| Paella | |
|---|---|
| arroz-platera | |
 | |
| Osagaiak | rice as food (en)  , oliba olioa, oilaskoa, untxi okela, leka, gatz arrunta, tomatea, Limako babarruna eta azafrana |
| Historia | |
| Jatorria | Espainia |
Egun, aldaera anitzeko paellak badaude ere, arrozaz gainera, ohiko osagaiak azafraia, barazkiak eta haragia (bereziki, oilategikoa, untxikia eta barraskiloak) eta mariskoa izaten dira. Oinarrizko prestakuntza haragia eta barazkiak salteatu eta ura bota ondoren, dena irakiten jarri eta arroza botatzen da. Arrozak egosi eta ur guztia hartu ondoren zerbitzatzen da.
Aurrenekoz Valentziako Albufera aldean dokumentatu zen XVIII. mendean. Jatorrizko errezetak aingira, barraskiloak eta lekak zituen, inguru hartan aurkitzen ziren osagaiak hain zuzen ere[2]. Valentziako Erkidegoan abeltzaintza oso urria izanik paellari gehitu zizkioten haragiak oilaskoarena eta untxiarena izan ziren, bai eta albuferako ahateena ere.
| Paella valentziarra | Itsaski paella | Paella mixtoa | Alacanteko paella |
|---|---|---|---|
 |  |  |  |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
