konposatu kimiko From Wikipedia, the free encyclopedia
Morfina potentzia handiko analgesiko zaharra da, opioaren alkaloide fenantrenoa eta 1804an aurkitu zena, substantzia natural baita, Papaver somniferum lo-belarretik lortu zena. Opiazeoen aitzindaria izan zen, gerora kodeina, heroina... bezalako substantzia sintetikoak lortu ziren bere eragina hobetu nahian. Bere izena Morfeo, loaren jainko greziarrari zor diogu.
Morfina | |
---|---|
Formula kimikoa | C17H19NO3 |
SMILES kanonikoa | 2D eredua |
SMILES isomerikoa | CN1CC[C@]23[C@@H]4[C@H]1CC5=C2C(=C(C=C5)O)O[C@H]3[C@H](C=C4)O |
MolView | 3D eredua |
Konposizioa | karbono, Nitrogeno, oxigeno eta hidrogeno |
Aurkitze data | 1804 |
Mota | morphinan alkaloid (en) |
Estereoisomeroa | (+)-morphine (en) , Morphinan-3,6-diol, 7,8-didehydro-4,5-epoxy-17-methyl-, (5alpha,6alpha,14alpha)- (en) eta (5alpha,6beta)-7,8-Didehydro-4,5-epoxy-17-methylmorphinan-3,6-diol (en) |
Ezaugarriak | |
Fusio-puntua | 254 °C |
Masa molekularra | 285,136 Da |
Erabilera | |
Konposatu aktiboa | Avinza (en) , Infumorph (en) , Kadian (en) , Morphabond (en) , MS Contin (en) , Duramorph (en) , Astramorph (en) eta Arymo (en) |
Tratatzen du | min, Arnasestu eta Fibromialgia erreumatiko |
Interakzioak | petidina, petidina, tramadol, tramadol, Buprenorfina, Buprenorfina, tapentadol (en) , tapentadol (en) , Sufentanilo, Sufentanilo, Metadona, Metadona, Oxikodona, Oxikodona, hydromorphone (en) , hydromorphone (en) , fentanil, fentanil, dihydrocodeine (en) , dihydrocodeine (en) , Kodeina, Kodeina, Erremifentanilo, Erremifentanilo, Alfentanilo, Alfentanilo, periciazine (en) , prometazina, prometazina, prometazina, pimozide (en) , pimozide (en) , pimozide (en) , flufenazina, flufenazina, flufenazina, Hidroxizina, Hidroxizina, Hidroxizina, olantzapina, olantzapina, olantzapina, loxapine (en) , loxapine (en) , loxapine (en) , klorpromazina, klorpromazina, klorpromazina, klozapina, klozapina, klozapina, klorfenamina, lebomepromazina, lebomepromazina, trimeprazine (en) , trimeprazine (en) , nitrazepam (en) , nitrazepam (en) , zopiclone (en) , zopiclone (en) , clobazam (en) , clobazam (en) , periciazine (en) , dexmedetomidine (en) , dexmedetomidine (en) , (RS)-sulpiride (en) , (RS)-sulpiride (en) , perampanel (en) , perampanel (en) , (±)-thiopental (en) , (±)-thiopental (en) , Midazolam, Midazolam, (RS)-baclofen (en) , (RS)-baclofen (en) , Diazepam, Diazepam, oxazepam (en) , oxazepam (en) , Fenobarbital, Fenobarbital, droperidol (en) , droperidol (en) , zolpidem (en) , zolpidem (en) , primidone (en) , primidone (en) , flurazepam (en) , flurazepam (en) , aripiprazole (en) , aripiprazole (en) , haloperidol, haloperidol, ketiapina, ketiapina, sodium oxybate (en) , sodium oxybate (en) , alprazolam (en) , alprazolam (en) , Lorazepam, Lorazepam, clonazepam (en) , clonazepam (en) , chlordiazepoxide (en) , chlordiazepoxide (en) , loxapine (en) , loxapine (en) , loxapine (en) , loxapine (en) , Gabapentina, Gabapentina, Gabapentina eta Gabapentina |
Elkarrekintza | Opioid receptor delta 1 (en) , opioid receptor kappa 1 (en) eta opioid receptor mu 1 (en) |
Haurdunaldia | Australian pregnancy category C (en) eta US pregnancy category C (en) |
Rola | opioid receptor agonist (en) , opioide, estupefaziente eta farmako esentzial |
Identifikatzaileak | |
InChlKey | BQJCRHHNABKAKU-KBQPJGBKSA-N |
CAS zenbakia | 57-27-2 |
ChemSpider | 4450907 |
PubChem | 5288826 |
Reaxys | 93704 |
Gmelin | 17303 |
ChEMBL | CHEMBL70 |
EC zenbakia | 200-320-2 |
ECHA | 100.000.291 |
MeSH | D009020 |
RxNorm | 7052 |
Human Metabolome Database | HMDB0014440 |
KNApSAcK | C00001889 |
UNII | 76I7G6D29C |
NDF-RT | N0000145914 |
KEGG | D08233 |
PDB Ligand | MOI |
Halaber, erabilera medikoei dagokienez mina kentzeko gaitasuna du eta analgesiko moduan erabiltzen da kasu batzuetan.
Beste alde batetik, kalean droga ilegal moduan hartzea ez da ezohikoa izaten.
XIX. mendearen hasieran aurkitu zen Alemanian lehenengo aldiz, eta Ameriketako Estatu Batuetako Gerra Zibila delakoan 400.000 soldaduk haren menpekotasuna pairatu zuten, "soldaduaren gaixotasuna" deitu izan zutena.
1874an morfinatik heroina sortu zuten lehenengo aldiz, eta urte batzuk geroago Bayer enpresa alemaniarrak merkaturatu zuen.
Morfinak mina garraiatzen den bideetan zelulak despolarizatzen ditu, bere garraioa oztopatuz. Dosi altuetan erabiliz gero, arnas depresioa eta koma eragin ditzake. Horregatik kontu handiarekin erabili behar da. Bere eraginen artean ondokoak aurki ditzakegu:
Morfinaren aho bideko xurgapena ona da. Hala ere, lehenengo iragaite efektua oso bortitza da eta ondorioz, bioerabilgarritasuna txikia. Honek digestio aparatuan ondo xurgatzen dela esan nahi du baina odolera heldutakoan gibeletik pasatzen da eta bertan gehiena degradatu egiten da, beraz, odolean eragina emateko morfina gutxiegi geratuko da. Hau konpontzeko bide parenteraletik injektatzen da.
Gibelean halaber, metabolismoaz gain, glukuronokonjugazioa ere gertatzen da, hau da, metabolito aktiboak sortuko dira efektu terapeutikoa luzatuz.
Morfinaren banaketa gantz ehunetan ematen da batez ere eta iraizketa, sendagai gehienak bezala gernu bidetik.
Zainketa paliatiboetan oso ohikoa da bere erabilera min handiak kentzeko, hala minbiziaren kasuekin nola beste batzuekin.
Birikako edema akutua tratatzeko ere erabiltzen da.
Baita anestesiko moduan ere.
Eragin desiragaitzen artean arnas depresioa (dosi mugatzaile da hau), gorakoak, idorreria, agitazio psikikoa eta hipertentsio intrakraneala daude.
Baita menpekotasuna eta jasankortasuna ere. Azken honek eragin berak lortzeko gero eta dosi altuagoak erabiltzera behartzen gaitu.
Opiazeo guztiek bezala morfinak ere abstinentzi sindrmoea sortzen du. Sindrome honen ezaugarri diren zenbait sintoma eta zeinu ondokoak dira:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.