From Wikipedia, the free encyclopedia
Miguel Iribertegui Eraso (Lapoblación, Nafarroa, 1938ko abuztuaren 8a - Atarrabia, Nafarroa, 2008ko azaroaren 7a) euskal fraide, idazle, musikari, poeta eta eskultore domingotarra izan zen [1].
| Miguel Iribertegui | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Lapoblación, 1938 |
| Herrialdea |  Nafarroa Garaia, Euskal Herria |
| Heriotza | 2008 (69/70 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | teologoa, organista eta eskultorea |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Erlijio-ordena | domingotar |
Bere aita, Miguel Iribertegui Aldaz, udaletxeko idazkaria izan zen, lehenik Nafarroako Meanokoa eta gero Iruñerriko herria den Huartekoa. 13 urte zituela Predikarien Ordenak zuzentzen zuen Atarrabiako Kolegio Apostolikoan sartu zen. 19 urterekin, jada ordena horretako nobizio gisa, Filosofia ikasten hasi zen Kantabriako Las Caldas del Besaya herrian, 1958 eta 1960 artean eta Teologia ikasi zuen Salamancako San Esteban fakultatean 1960 eta 1965 urteen artean. Horren ostean, Nafarroako Lizarrako komentura joan zen eta gero Madrilera joan zen Garai hartan Arte Ederrak ikastea erabaki zuen. Urte haietan Santo Domingo Gazte Klubeko zuzendaria izan zen, eta elkarte horretako kideek egiten zuten musika erlijioso herrikoiari bultzada eman zion.
1977an Gaztela eta Leongo Bideko Ama Birjinaren Errege Santutegira (León) eraman zuten, garai oso garrantzitsua Miguel Iribertegirentzat, komentuko kontseilari, liburuzain eta organo-jotzaile bihurtuz. 25 urte igaroko zituen komentu horretan, doktorego tesia osatuz eta marrazketa eta arte irakaslea izanik eta eskultore lanaren zati handi bat garatuz. Horren ostean Perura bidaiatuko du, Puerto Maldonado, Cuzco eta Lima hirietan ikastaroak emanez, Los papeles de Tambopata lana garatuz.
Perutik bueltan, bere osasuna oso okerrera egin zuen. Nafarroan, Atarrabian, 2008ko azaroaren 7an hil zen .
Iriberteguik buztinez edo igeltsuz egin zituen bere lanak, eta gero brontzez egin zituen Madrilgo burdinola batean. Bere lanek gai anitz jorratzen dituzte, batez ere izaera erlijioso eta laikoko lanen artean banatuta.
Bere erlijio-lanen artean hainbat talde aurki ditzakegu, besteak beste, aingeruak, Santo Domingo eta Domingotarrak, eta natibitatea. Bere eskulturek irudikatzen dituzten eszenak oso egunerokoak dira, elkarren artean elkarreragiten duten pertsonaien artean hurbilak, batez ere fraide taldeei edo jaiotzei dagokienez. Bere Santo Domingo lore batekin bere ordenaren inguruan egindako lan zabalaren adibide ezin hobea da, lore bat dauka bere birjintasunaren sinbolo gisa, hobeto predikatzen laguntzen diona, bere arropa bestalde abstrakziorako noraezean desegiten dela dirudi .
Gorraizko (Nafarroa) San Esteban parrokia-elizako atea brontzez egina dago eta 4 orri ditu. Lehenengoan, Kristoren bizitzaren laburpena aurkitzen dugu, Bibliaren atal ezberdinetan agertzen dena: gizakundea, gurutziltzatzea eta berpizkundea. San Esteban ere ikus daiteke, fanatikoek harrikatzen dutela. Bigarren eta hirugarren orrietan, elizarekin zerikusia duten motiboak agertzen dira, baina baita bizitza laikoarekin zerikusia dutenak ere: parlamentu bat irudikatzen da, gizatasuna kudeatzeko egoitza gisa; errementari bat; ordenagailu bat; hiri bat; eta festa bat, pilotari, txirrindularitzari eta entzierroari erreferentzia lokalak dituena. Laugarren orrian santuen aldeko San Estebanekin izandako azken auzia irudikatzen da.
Oviedoko katedralerako sarrera horrek Gerra Zibilaren ostean jarritako ate zahar bat ordezkatu zuen. 1996ko azaroaren 30ean jarri zen. Iriberteguik diseinatutako ikonografiak katekesia zuen helburu, Vatikanoko II. kontzilioko bi dokumentutan oinarrituta.[2] Ezkerreko panelaren gaiak Kristo eta 3 une garrantzitsu ditu ardatz: jaiotza, predikazioa eta Jesus salbatzaile gisa. Erdiko panelean giza existentziari buruzko irudikapen multzo bat aurkitzen dugu. Zati bat familia, lana, ekonomia, kultura edo elizaren misioaren inguruko gai ezberdinak lotuta dituzten bikoteek osatzen dute. Aurreko bi panelen artean, gainera, Alfontso II.a Asturietakoa erregea, katedralaren sortzailea, gurtzen duen gurutze bat ikus daiteke. Azken panelean, eskuinean, elizarekin lotutako hainbat gai ikus ditzakegu, Covadongako Ama Birjinaren eta Corpus egunaren presentzia nabarmenduz.
Bere obra laikoek ere gai ugari dituzte, askotan Miguel Iribertegiren interesekin lotuta: artzain taldeak, leondar borroka, sokatira edo Leongo zutoihalak. Azken hori tamaina handian erreproduzitu zen Leongo hiriburuaren erdigunean 2015ean, Erdi Aroan erroak dituen tradizio horri omenaldi gisa.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
