Hezkuntzan, irakaslea lanbidez ikasleei ezaguerak, teknikak eta balioak helarazten dizkien pertsona da, arlo zehatz batean edo orokorrean. Horrez gain, irakasleak ikaslearen ikasketa prozesua bideratzen du, prozesu hori modu egokienean gara dadin, pedagogia erabiliz.
Irakasle izateko ikasketa ezberdinak
Irakasle izatera hainbat ibilbide ezberdinetatik iritsi daiteke. Hala ere, egindako ibilbide ezberdinen arabera, hau da, ikasketen arabera, adin tarteak, irakasgaiak, ikastetxeak eta beste hainbat arlo baldintzatzen dira. Honako hauek dira irakasle izateko egin daitezkeen ikasketa edo ibilbide ezberdinak.
Haur Hezkuntzako modulua[1]
Haur Hezkuntzako goi-zikloa bi urteko formazio profesionaleko ziklo bat da. Ziklo honek, Haur Hezkuntzako lehen zikloko irakasle izatea ahalbidetzen du; arrisku sozialean dauden 0-6 urte bitarteko haurrei eta beraien familiei babesa ematen dieten erakunde ezberdinetan lan egiteko balio du eta 0-6 urte bitarteko haurren aisian eta denbora librean hezitzaile bezala aritzeko ere balio du. Goi-mailako ziklo hau egin ondoren, unibertsitateko hainbat gradu ezberdin ere egin daitezke. Esate baterako, Haur Hezkuntzako eta Lehen Hezkuntzako graduak.
Unibertsitateko graduak
Haur Hezkuntzako gradua[2]
Unibertsitatean 4 urteko gradu hau egin ondoren, 0-6 urte bitarteko haurren irakasle izatea dago. Ikastetxe arruntez gain, beste hainbat hezkuntza arlotan lan egitea ahalbidetzen du gradu honek.
Lehen Hezkuntzako gradua[3]
Unibertsitatean 4 urteko gradu hau egin ondoren, Derrigorrezko Lehen Hezkuntzako irakasle izatea dago, hau da, 6-12 urte bitarteko haurren irakasle. Etapa honetan, hainbat funtzio ezberdin izan ditzakenez irakasle batek, normalean, espezializazio ibilbideak eskeintzen dituzte graduek. Esate baterako, ingelesa, musika, hezkuntza berezia eta beste hainbeste. Haur Hezkuntzako graduarekin gertatzen den bezala, ikastetxe arruntez gain, hezkuntzako beste hainbat arlotan lan egitea ahalbidetzen du gradu honek.
Masterrak[4]
Orain arte, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako eta Batxilergoko irakasle izateko CAP masterra egitea beharrezkoa zen. Hala ere, 2019az geroztik irakaskuntzarako formatzeko masterra sortu da. Nahiz eta gaur egun CAP masterra ez egon, oposaketa eta zerrenda ezberdinetara sartzeko berdin berdin balio du.
Ikastetxe motak
Ikastetxe publikoak
Ikastetxe publikoak, hezkuntza Estatuaren esku duten ikastetxeak dira, eta, beraz, beren legeak aplikatu behar dituzte. Erakunde publikoak direnez, Gobernuak diruz laguntzen ditu, eta, beraz, ez dago hileko kuotarik ordaindu beharrik.
Hala ere, ideia bat izateko, Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Erakundearen (OCU) arabera, hezkuntza publikoan 1.993 euroko gastua egiten da urtean Espainian, 2019an bildutako datuen arabera. Horren barruan jantokia, garraioa, materiala edo eskolaz kanpoko jarduerak sartzen dira. Baina zailtasunak dituzten ikasleentzat bekak daude, ikastetxekoa edo gobernukoa, gastu akademikoak bere gain hartu ahal izateko.
Espainia mailan 19.155 ikastola publiko daude.
Espainiako hezkuntza publikoaren eta ikastetxe publikoetako instalazio guztien kalitatea oso ona da. Ikasleei ez zaie inoiz inolako materialik falta, eta eraikinak eta eskolak berriak eta ongi zainduak izan ohi dira. Beraz, hezkuntza publikoa aukeratzeak esan nahi du seme-alabak ondo hezi eta zainduta egongo direla, eta hilero aurrezten dela, ez baitu kostu handirik. Ikastetxe gehienak elebidunak dira, hau da, eskolak gaztelaniaz emango dira eta ingeleseko irakasgai bat egongo da. Hala ere, hizkuntza propioa duten erkidegoetan aurkitzen bazara, Euskal Herrian bezala, prestakuntza euskaraz ematen da, gaztelania eta ingelesa irakasgaiekin.
Ikastetxe kontzertatuak
Ikastetxe kontzertuez ari garenean, ikastetxe pribatu eta publikoaren ezaugarriak aldi berean dituen erakunde-mota bati buruz ari gara. Ekimen pribatuz sortzen da, baina mantentzeko Estatuaren nahiz ordezkarien funtsak edo diru-laguntzak jasotzen ditu.
Ikastetxe hauek, batez beste, 119 euro kobratzen dute hilean. Guztira, familiek, batez beste, 3.000 euro baino gehiago ordaindu behar dute ikasturteko. Eta Espainian 9.315 eskola kontzertatu eta pribatu daude.
Ikastetxe publikoaren eta pribatuaren artean, hezkuntza kontzertatua dago; gurasoek hileko kuota ordaintzen dute, baina gobernuak ikastetxearen zati bat finantzatzen jarraitzen du. Eskola hauetan ere tarte handiagoa dute hezkuntzan eta teknologia berrietan inbertitzeko, baina ez ikastetxe pribatuen adina. Eta erlijio-ukitu nabarmenagoa duten ikastetxeak ere aurki daitezke.
Ikastetxe pribatuak
Hezkuntza publikoaren kontrako alderdia pribatua da. Prezioa da kontrapartida nagusia: prezioak hilean 500 €tan hasten dira eta 2.000 €ere izan daitezke. Ikastetxe pribatu bat enpresa bat da, eta ikasleen gurasoen %100ek finantzatzen du.
Ikastetxe pribatuak askoz berritzaileagoak izaten saiatzen ohi dira, batez ere, gurasoek hilero jasotzen duten aparteko diru-sarrera dela eta (hileko ordainketa). Izan ere, teknologia berriak ezartzeko eta aurrekontu handiagoa behar duten metodo aurreratuagoak txertatzeko inbertsio-aukera eta -aukera handiagoa dute.
Gainera, aukera zabalagoa duzu eskolak aukeratzeko, garrantzitsuak izan daitezkeen parametroen arabera. Adibidez, balio kristauak ematen dituzten eskola guztiz erlijiosoak aurkitu daitezke.
Edo, beste alde batetik, seme-alabak britainiar, frantses edo alemaniar sistema erabiltzen duen ikastetxe batean apuntatzeko aukerak daude (adibidez), klase gehienak dagozkien hizkuntzetan (baita gaztelaniarekin ere). Hori aukera ona izan daiteke zure seme-alabentzako hizkuntza-profil profesional osoagoa sortzeko.
Irakasle baten funtzioak
Klaseen prestakuntzak
Ikastaroak planifikatu
- Ikasle[5]en banakako ezaugarriak (ezagutzak, garapen kognitibo eta emozionala, interesak, esperientzia, historia...) eta taldeko ezaugarriak (koherentzia, harremanak, kidetasunak, talde-laneko esperientzia...) ezagutzea.
- Prestakuntza jasoko duten ikasleen prestakuntza beharrak diagnostikatzea, haien ezaugarriak eta lege- eta gizarte-eskakizunak kontuan hartuta.
Irakaskuntza- eta ikaskuntza-estrategiak diseinatzea
- Estrategia didaktikoak prestatzea (jarduera-serieak), jarduera motibatzaile, esanguratsu, kolaboratzaile, globalizatzaile eta aplikatiboak barne hartuta. Lortu nahi diren ikasketak sustatu behar dituzte eta ikasleen langileen eta gizartearen garapenean lagundu.
Ikasleentzako materialak bilatu eta prestatzea, hizkuntza guztiak aprobetxatuz
Baliabide eta material didaktikoak bilatu eta prestatzea
- Irakasgaiarekin zerikusia duten baliabideak bilatzea.
- Honako material didaktikoak diseinatu eta prestatzea: irakaskuntza/ikaskuntza jarduerak erraztea. Materialak egiteko klaseak prestatu behar dira, eta horrek eragina izanen du.
Motibatzen jakitea
- Ikasleen interesa piztea (ikasteko gogoa) irakasgaiaren edukiekiko (bakoitzaren bizi-esperientziekin harremanak izatea, lortuko duten erabilgarritasunarekin...). Eta horri eustea.
- Ikasleak jardueren garapenean motibatzea (jarduera interesgarriak proposatzea, klasean parte hartzea sustatzea...)
Tutoretza eta eredu izan
Tutoretza
Eredu izatea
- Ikasleei eredu gisa jokatzea: gauzak egiteko moduan, jarreretan eta balioetan (gogoa, laneko erantzukizuna...)
- Baliabide teknologikoen hautaketan eta erabilera egokian eredu izatea, baliabide horiek erabiliz (tresna didaktiko[7] gisa eta, oro har, lan-baliabide gisa), soilik (eta modu egokian) abantailak ematen dituztenean beste material eskuragarriago batzuk erabiltzearen aldean.
Irakasleak prestatzeko oinarrizko ereduak alderdi hauetan oinarritzen dira
- Ezagutzak barneratzea: irakasgaiari buruz, didaktikari buruz…
- Errendimendu didaktikoarekin lotutako trebetasunak garatzea.
- Irakasleen garapen integrala, autokontzeptua…
- Ikasgelan ikertzea, hezkuntza-testuinguru bakoitzak dituen arazoei irtenbide berriak bilatzeko. Irakaskuntza-jardunari buruzko hausnarketa bilatzen da, eta ikerketa-ekintza teknikak erabiltzen dira.
Irakasle on batek dituen ezaugarriak
- Klaseak emateko prestatzea.
- Ikasleak motibatzea[8].
- Klaseak kudeatzea, ikasleen aniztasuna kontuan hartuta.
- Hainbat material eta metodo erabiltzea eskola interesgarriak egiteko.
- Disziplinari eta ordenari eustea.
- Akatsen bat egiten duenean edo zerbaitetan nahasten denean antzematea.
- Tutoretza ona egin eta adibidea ematea.
- Ikasleekiko interesa izatea, egiten dutenari buruz galdetzea eta ikasleei laguntzen saiatzea.
- Ikasleak gogor lan egitea eta maila altuak jartzea.
- Ikasleei independenteak izaten laguntzea eta bere ikaskuntza antolatzea.
- Ikasgelan ikertzea, ikasleekin ikastea.
- Irakasgaiari buruzko ezagutzak eguneratzea.
- Ikasleen gurasoekin harremanetan egotea eta eskolako bizitzan parte hartzera animatzea.
- Lankideekin adiskidetsua izatea eta haiei laguntzea.
- Ikastetxearen kudeaketan[9] laguntzea.
Ikastetxeen hizkuntza ereduak Euskal Herrian[10]
1983ko Hezkuntza eta Kulturako Departamentuko legeak, hizkuntza eredu ezberdinak ezarri zituen EAEko ikastetxeetan. Hori dela eta, ikastetxeen hizkuntza erabilerak arautzen ditu EAEko hizkuntza ofizialak oinarri hartuta, hau da, euskara eta gaztelania
A eredua
Gaztelania da hizkuntza nagusia eta irakasgai guztiak hizkuntza honetan izaten dira. Euskal Hizkuntza eta Literaturaren irakasgaia bakarrik izaten da euskaraz.
B eredua
Irakasgai batzuk gaztelaniaz eta beste batzuk euskaraz izaten dira.
D eredua
Euskara da hizkuntza nagusia eta irakasgai guztiak euskaraz izaten dira Gaztelania eta Literaturaren irakasgaia izan ezik.
Irakaskuntza munduan zehar[11]
Hainbat dira munduan zehar dauden irakasleen arteko antzekotasun eta ezberdintasunak. Ia herrialde guztietan irakasleek unibertsitate edo lanbide heziketako ikasketak burutzen dituzte. Gobernuek irakasle berriak ikastetxeetan aritu aurretik ziurtatu egin behar dituzte, aitortza berezia duten zenbait irakasleri esker. Herrialde askotan Derrigorrezko Hezkuntzaren ziurtagiria Bigarren Hezkuntza burutu ostean lortzen da.
Nazioarteko eskolak, oro har, ingeles hizkeran eta mendebaldeko curriculumean oinarritzen dira.
Australia
Australiako hezkuntza estatu eta lurraldeen ardura da. Orokorrean, hiru mailatako eredua jarraitzen du: lehen hezkuntza, bigarren hezkuntza eta hirugarren hezkuntza (unibertsitatea edo lanbide heziketa).
Kanada
Kanadan irakaskuntzak bigarren mailako Bachelor 's Degree bat behar du, horrela da probintzia gehienetan. Bataz besteko urteko soldata 40.000 eta 90.000 dolar artekoa da. Irakasleek ikastetxe publikoan (probintziako gobernuak finantzatua) zein pribatuan irakas dezakete.
Frantzia
Frantzian, irakasleak nagusiki funtzionarioak dira, lehiakortasun-azterketen bidez lortzen dute lan-postua.
Erreferentziak
Ikus, gainera
Kanpo estekak
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
