Lintzoain
Erroibarko kontzejua eta ibarburua, Nafarroa Garaian From Wikipedia, the free encyclopedia
Lintzoain[1][lower-alpha 1] Erroibarreko kontzeju bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaian kokatuta, Pirinioak eskualdean.
| Lintzoain | |
|---|---|
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria | |
 Lintzoaingo ikuspegia Donejakue bidetik | |
 | |
 | |
| Kokapena | |
| Herrialdea | Nafarroa Garaia |
| Eskualdea | Pirinioak |
| Udalerria | Erroibar |
| Administrazioa | |
| Mota | kontzeju |
| Izen ofiziala | Lintzoain |
| Burua (2019-2023) | Jesus Francisco Urbelz Inda (kontzejuburua) |
| Posta kodea | 31696 |
| Herritarra | lintzoaindar |
| Geografia | |
| Koordenatuak | 42°57′46″N 1°26′15″W |
| Azalera | 6,58 km² |
| Garaiera | 749 metro |
| Distantzia | 32,9 km (Iruñetik) |
| Demografia | |
| Biztanleria | 67 (2020) |
| Dentsitatea | 10 bizt/km² |
Pirinioak eskualdeko eskualdeburua eta Erroibarko ibarburua da. 2020 urtean 67 biztanle zituen.
Bertako biztanleak lintzoaindarrak dira.
| Donibanetik |  |
Donejakue bidea Nafar bidea |
Donejakuera | ||||
| Bizkarreta (1,9 km) |
 |
Lintzoain |  |
Erroko gaina (4,5 km) | |||
Lintzoain toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:[2]
- Linçoayn (1245)
- Liçoayn (1267)
- Linçoan (1268)
- Linçoanh (1278)
- Liçasoayn (1280)
- Linzoain (1534)
- Linçoain (1649)
- Linzuain (1693)
- Luicoain (1829)
Etimologia
Mikel Belaskoren arabera, Lintzoain izena herria norbaiten jabetzakoa izatetik dator. Pertsona hark Li(n)zo izena, edo antzeko zerbait, izango zuen, eta -ain amaiera erantsi zitzaion (jabetza adierazten duen atzizkia).[3]
Benito Urtasunen arabera, erromes atzerritarrek, XIII. mendean, Lintzoain Mauburguet deitu zuten, 'hiri txarra' esan nahi duena, Orreagako Burguaren (egungo Auritz) aurka.
Julio Caro Barojaren arabera, zalantza handiz bada ere, Li(n)zo pertsona-izena Linteus erromatar izenaren garapenetik sortua izan daiteke.
Arturo Kanpionen arabera, Lintzoain izena linzur euskal ahotsekin lotuta dago, 'uretako parajea' esan nahi duena, eta linzu, goroldioa, berdexka esan nahi duena. "azuazalaren gaina" jatorriarekin ere lotzen du.
Armarria
Lintzoaingo armarriak honako blasoi hau du:[4]
| « | Hondo urdin batez eta aurrean hiru zuhaitzez osatuta dago, horietako erdikoa albokoak baino handiagoa da. | » |
Armarria herriaren inguruko Goitiko Alorra izeneko parajetik dator. Mendixka txiki bat da, landaretza txikia duena, batez ere zuhaixkak. Muinoaren goialdean hiru zuhaitz daude, herriko armarrirako erabili direnak. Gaur egun, hiru zuhaitz horietatik beste hiru sortu dira; beraz, gaur egun sei zuhaitz daude, eta ez hiru.
Lintzoain Erroibarrean dago.
Ingurune naturala eta klima
Erroibarraren azalera handia dela eta, bi klima ezberdin daudeː iparraldeko klima azpiatlantiarra, pagadi ugariekin eta urte osoko prezipitazioekin; eta hegoaldeko klima azpimediterraneoa, basa pinuekin eta uda garaiko bi hilabete idorrekin. Urteko batez besteko prezipitazioak 1 200 mm dira hegoaldean, eta 2 000 mm ibarraren iparraldean. Batez besteko tenperatura 7 eta 10 gradu bitartekoa da.
Urteroko egun euritsuak 120 izaten dira ibarraren hegoaldean eta 140-150 egun iparraldean. Gunerik menditsuenetan egun euritsuak 150 baino gehiago izan daitezke.
Estazio meteorologikoak
Erroibarrean dagoen Aurizperri kontzejuan, itsasoaren mailatik 871 metrora, Nafarroako Gobernuak 1972an jarritako estazio meteorologikoa dago. [5] Gainera, 1975an beste estazio meteorologiko bat inauguratu zen Erro kontzejuan, itsasoaren mailatik 672 metrora.[6] Erroko estazioa da Lintzoainerako balio egokienak ematen dituena, hurbilago baitago.
 Datu klimatikoak (Erro, 1975-2020)  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 18.0 | 21.0 | 23.0 | 26.0 | 32.0 | 37.0 | 39.0 | 40.0 | 36.0 | 28.0 | 22.0 | 20.0 | 40.0 |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 6.8 | 7.9 | 11.0 | 12.8 | 17.4 | 21.5 | 24.2 | 24.7 | 21.1 | 16.4 | 10.6 | 7.6 | 15.2 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | 2.8 | 3.4 | 6.0 | 7.7 | 11.7 | 15.6 | 18.0 | 18.1 | 14.7 | 11.0 | 6.5 | 3.6 | 9.9 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | -1.3 | -1.1 | 1.1 | 2.6 | 6.1 | 9.6 | 11.8 | 11.6 | 8.2 | 5.6 | 2.3 | -0.5 | 4.7 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -9.2 | -8.1 | -5.0 | -2.5 | 0.0 | 3.1 | 5.7 | 4.8 | 1.8 | -1.4 | -5.0 | -8.3 | -2.0 |
| Batez besteko prezipitazioa (mm) | 134.1 | 121.5 | 116.4 | 142.7 | 102.5 | 63.9 | 53.6 | 52.8 | 81.4 | 123.0 | 156.3 | 153.4 | 1301.6 |
| Prezipitazio maximoa 24 ordutan (mm) | 71.5 | 63.5 | 67.4 | 59.9 | 60.0 | 60.0 | 61.3 | 100.0 | 110.0 | 86.8 | 83.5 | 88.0 | 110.0 |
| Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) | 13.5 | 11.9 | 12.4 | 15.1 | 14.6 | 9.8 | 7.0 | 7.6 | 9.3 | 13.1 | 14.2 | 14.4 | 142.8 |
| Elur egunak (≥ 1 mm) | 3.0 | 4.0 | 3.0 | 2.1 | 0.3 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.1 | 1.4 | 2.1 | 15.9 |
| Iturria: Nafarroako klimatologia zerbitzua[7] | |||||||||||||
Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.
Aukeratu beheko zatian urte-tarte bat, urte horiek goian xehetasun handiagoz ikusteko.
Ikusi edo aldatu datu gordinak.
Auzoak
Herriak 2 auzo ditu:[8]
- Gaineko auzoa
- Peko auzoa
Kaleak
Herriak 2 kale ditu:[8]
- Done Saturdi karrika
- Frantziako errepidea
Etxeak
Herriak 40 etxe ditu:[8]
- Argiñena
- Saraieta
- Martxantxeko borda
- Etxe-txuria
- Primorena
- Alkatrenia
- Maixternia
- Martxantx
- Etxeberria
- Falantxobiskar
- Burtxikin
- Gastearena
- Kaserna
- Ernautenia
- Baltegia
- Sastrearena
- Obarena
- Zurrupa
- Aldaia
- Abaldegia
- Petronila
- Juanpelipenia
- Etxaurralde
- Antonena
- Atanaxia
- Juanzernin
- Larraina
- Biskaralde
- Elizabiskar
- Etxeondoa
- Mangrexi
- Elizaldea
- Motxana
- Juanxergina
- Ekain
Jaurerriaren antzinako lekua, 1280an, urtean 191 soldatako petxu bat zor zuela esan ohi dut.
XIX. mendearen lehen erdira arte, Erroibarko alkateak gobernatzen zuen, berari zegokion jurisdikzio zibila, nahiz eta ekonomikoa bailarako bertako diputatuena eta herriko erregidoreena zen, txandaka auzotarren artean izendatzen zirenak (hogei 1847an). Egun hartan, Bizkarreta eskolara joaten ziren haurrek tokiko bideak baino ez zituzten, eta Auritzetik eramaten eta ekartzen zuten posta. XX. mendearen hasieran landa kutxa bat eratu zen.
2020 urteko erroldaren arabera 67 biztanle zituen Lintzoainek.[9]
| 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 58 | 54 | 48 | 48 | 47 | 49 | 53 | 53 | 58 | 65 | 68 | 65 | 64 | 63 | 63 | 63 | 65 | 67 | 64 | 65 | 67 |
Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.
Autobuses Artieda autobus konpainiak Erroibar Iruñekin batzen du. Autobus lineak honako ibilbidea egiten du:
Lintzoaingo kontzejua kontzejuburuak osatzen dute. Egungo kontzejuburua Jesus Francisco Urbelz Inda da.
Kontzejua
Lintzoaingo kontzejua kontzejuburuak osatzen dute, demokratikoki hautatua. Kontzejuburua Jesus Francisco Urbelz Inda da.
Kontzejuburuak
2011tik, Lintzoainek 2 kontzejuburu izan ditu:
| Kontzejuburu | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera |
| Vicente Torrea Larramendi | 2011 | 2015 |
| Jesus Francisco Urbelz Inda | 2015 | 2019 |
| Jesus Francisco Urbelz Inda | 2019 | jardunean |
Euskara
Luis Luziano Bonapartek, 1869an, Erroibarko herri guztiak sailkatu zituen, hegoaldeko goi-nafarrera euskalkian, Pirinio ibarretik Esteribar eta Artzibar ibarrekin hitz egiten zena.[12]
Koldo Zuazok, 2010ean, Erroiberrak nafarrera euskalkian sailkatu zituen.[13]
Lintzoaingo azpieuskalkia erroibarrera da, eta, zehazki, Lintzoaingo aldaera. 2007ko udazkenean, euskaldun bakarra behintzat baziren, 50 urtetik gorakoa.[14]
Euskararen Foru Legea
Sakontzeko, irakurri: «Euskararen Foru Legea»
Nafarroako Gobernuak onartutako Euskararen Foru Legeari jarraituz, Erroibar eremu euskalduneko udalerria da. 2001eko erroldan, herritarren % 24,01ek zekien euskaraz.
Jaiak
- Done Saturdiko jaiak: irailaren lehen asteburuan
- Javier Etxeberria (1811-1911), Iruñeko konpartsako txuntxuneroa.
Donejakue bidea peko auzoan
Ikuspegia gainetik
Herriko etxea N-135aren parean
Done Saturdiko eliza gaineko auzoan
Peko auzoko kalea
.png)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
- /lint͡s̻uáiɲ/ ahoskatua (laguntza)
Azentua: zorrotza bigarren silaban
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
