Ingurumenean kaltetzen duen substantzia From Wikipedia, the free encyclopedia
Kutsatzaile edo poluitzaile bat ingurumenean sartutako substantzia edo energia bat da, aurretik nahi ez diren ondorioak dituena edo baliabide baten erabilgarritasunari kalte egiten diona. Kutsatzaile batek kalteak eragin ditzake epe luzera edo laburrera landare- edo animalia-espezieen hazkunde-tasa aldatzean, edo giza zerbitzuak, erosotasuna, osasuna edo propietateen balioak oztopatzean. Poluitzaile batzuk biodegradagarriak dira eta, beraz, ez dute epe luzera ingurumenean iraungo. Hala ere, kutsatzaile batzuen degradazio-produktuak kutsatzaileak dira baita ere, hala nola DDE eta DDD produktuak, DDTaren degradaziotik sortutakoak.
Inguruneak xurgatzeko ahalmen txikia duen kutsatzaileei stock-kutsatzaile deitzen zaie (adibidez, kutsatzaile organiko iraunkorrak, hala nola PCBak, biodegradagarriak ez diren plastikoak eta metal astunak). Stock kutsatzaileak ingurunean pilatzen dira denborarekin. Sortzen dituzten kalteak poluitzaile gehiago isurtzen diren heinean handitzen dira eta kutsatzailea pilatu ahala gehiago irauten dute. Kutsatzaile horiek zama handia sor dezakete etorkizuneko belaunaldientzat, sortzearen ondorioz jasotako "sasi onurak" pasa ondoren, kalte horiek indarrez mantentzen baitira.[1]
Kutsatzaile garrantzitsuen taldeak hauek dira:
Funtsaren kutsatzaileak ingurumenak xurgatzeko ahalmen ertaina dutenak dira. Funtsaren poluitzaileek ez dute ingurumenean kalterik eragiten emisio-tasak ingurune hartzailearen xurgapen-ahalmena gainditzen ez badu (adibidez, landareek eta ozeanoek xurgatzen duten karbono dioxidoa). Funtsaren kutsatzaileak ez dira suntsitzen, baizik eta substantzia ez hain kaltegarri bihurtzen dira, edo diluitu eta barreiatu egiten dira, kaltegarriak ez diren kontzentrazioetan.[2]
Argi kutsadura argi antropogenoak gaueko zeruaren ikusgarritasunean duen eragina da. Argiaren kutsadura ekologikoa ere barne hartzen du, hau da, argi artifizialak organismo indibidualetan eta ekosistemen egituran duen eragina deskribatzen duena.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.