Gasteizko elizbarrutia

Gasteizko elizbarrutia (latinez eta ofizialki: Dioecesis Victoriensis) Eliza Katoliko Erromatarraren Euskal Herriko elizbarrutietako bat da, Araba osoa (Trebiñu eta Urduña barne direla) hartzen duena. Apezpikuaren egoitza Gasteizen dago. Egun apezpikua Juan Carlos Elizalde Espinal da. Gasteizko elizbarrutia Burgosko artxibarrutiko eliz probintziaren parte da.

Gasteizko elizbarrutia Dioecesis Victoriensis
Kokapena
Herrialdea	EAE, Gaztela eta Leon
Elizako probintzia	Burgos
Apezpiku hiria	Gasteiz
Estatistikak
Eremua	3.282 kilometro koadro
Biztanleria - Denera - Katolikoak	(2014) 329.900 298.000 (%90,3)
Parrokiak	432 (2014)
Apaiz sekularrak	219 (2014)
Erregelapeko apaizak	72 (2014)
Bataiatuak apaizeko	1.024
Diakonoak	5 (2014)
Lekaideak	138 (2014)
Lekaimeak	600 (2014)
Informazioa
Erritua	erromatarra
Hizkuntza(k)	euskara, gaztelania
Sorrera	1861eko irailak 8
Katedrala	Gasteizko Santa Maria katedrala
Kokatedrala	Maria Sortzez Garbiaren katedrala
Hierarkia
Apezpikua	Juan Carlos Elizalde
Metropoli-artzapezpikua	Francisco Gil Hellín
Mapa
Webgunea
https://www.diocesisvitoria.org/

Historia

Gasteizko elizbarrutia Pio IX.ak sortu zuen 1861eko irailaren 8an^[1], In Celsisima buldaren bitartez, Calahorra eta La Calzadako, Burgosko eta Iruñeko eta Tuterako elizbarruti eta artxidiozesietatik bereizia.

Hasieran menpean zituen Bizkaiko eta Gipuzkoako parrokiak banatu ziren, 1949ko azaroaren 2ko Pio XII.aren Quo Commodius buldari esker, eta Bilboko eta Donostiako elizbarrutiak sortu zituzten.

Eliza nagusiak

Katedral berria

• Katedralak:
  • Gasteizko Andre Maria (katedral zaharra)
  • Gasteizko Katedral berria
• Basilika txikiagoak:
  • Armentiako basilika

Apezpikuen zerrenda

• Juan Carlos Elizalde Espinal apezpikua (2016.03.12 - gaur egun)
• Miguel Jose Asurmendi Aramendia apezpikua (1995.09.08 - 2016.03.12)
• Jose Maria Larrauri Lafuente apezpikua (1979.02.16 – 1995.09.08)
• Francisco Peralta Ballabriga apezpikua (1955.01.10 – 1978.07.10)
• Jose Maria Bueno Monreal kardinala (1950.05.13 – 1954.10.27)
• Carmelo Ballester Nieto artzapezpikua (1943.06.10 – 1948.10.09)
• Francisco Javier Lauzurika Torralba artzapezpikua (1937 - 1943)
• Mateo Mujika Urrestarazu apezpikua (1928.03.10 – 1937.10.12)
• Zacarías Martínez Núñez artzapezpikua (1922.12.14 – 1927.12.02)
• Leopoldo Eijo Garay aitalehena (1917.03.22 – 1922.12.14)
• Prudencio Melo Alcalde artzapezpikua (1913.07.18 – 1916.12.04)
• Jose Cadena Eleta artzapezpikua (1904.11.14 – 1913.07.18)
• Ramon Fernandez Pierola Lopez de Luzuriaga apezpikua (1889.12.30 – 1904.01.25)
• Mariano Miguel Gomez-Alguacil Fernández artzapezpikua (1880.12.16 – 1889.12.30)
• Sebastian Herrero Espinosa de los Monteros kardinala (1876.12.18 – 1880.06)
• Diego Mariano Alguacil Rodriguez apezpikua (1861.12.23 – 1876.12.18)

Estatistikak

urtea	biztanleria			apaizak				diakonoak	erlijiosoak		parrokiak
	bataiatutak	guztira	%	zenbakia	sekularrak	erregularrak	apaizeko bataiatuak		gizonak	emakumeak
1950	1.016.500	1.017.843	99,9	2.649	1.907	742	383			6.568	736
1970	207.000	207.681	99,7	482	386	96	429		269	1.124	417
1980	254.002	267.036	95,1	471	364	107	539		310	1.019	503
1990	267.000	280.000	95,4	432	327	105	618		306	979	419
1999	276.000	289.902	95,2	387	284	103	713	3	211	852	422
2000	279.000	291.983	95,6	396	288	108	704	3	227	839	412
2001	278.000	291.161	95,5	376	284	92	739	3	193	784	422
2002	281.000	294.322	95,5	372	274	98	755	3	195	818	422
2003	280.000	298.345	93,9	357	264	93	784	3	185	740	422
2004	278.134	302.164	92,0	349	259	90	796	3	177	730	422

Erreferentziak

1. Diocese of Vitoria, catholic-hierarchy.org

Kanpo estekak

• (Gaztelaniaz) Elizbarrutiaren webgunea
• (Ingelesez) Catholic Hierarchy

• Datuak: Q877947
• Multimedia: Roman Catholic Diocese of Vitoria / Q877947