rhythm and blues, jazz eta blues-ak abesten zituen estatubatuar abeslaria From Wikipedia, the free encyclopedia
Dinah Washington, jaiotzez Ruth Lee Jones (Tuscaloosa, Alabama, AEB, 1924ko abuztuaren 29a – Detroit, Míchigan, 1963ko abenduaren 14a) rhythm and blues, jazz eta blues-ak abesten zituen estatubatuar abeslaria izan zen. Blues erregina, Queen D edo Miss D. ezizenak zituen. Musika beltzeko emakume-ahots onenetakoa eta nagusienetakoa izan zen, eta 1950eko hamarkadako Estatu Batuetako abeslari afroondorengorik ezagunena.[1]
| Dinah Washington | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Ruth Lee Jones |
| Jaiotza | Tuscaloosa, 1924ko abuztuaren 29a |
| Herrialdea |  Ameriketako Estatu Batuak |
| Talde etnikoa | afro-amerikarra |
| Heriotza | Detroit, 1963ko abenduaren 14a (39 urte) |
| Hobiratze lekua | Burr Oak Cemetery (en)  |
| Heriotza modua | : droga-gaindosia |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Wendell Phillips Academy High School (en) |
| Hizkuntzak | ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | abeslaria, jazz musikaria eta kantugilea |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Izengoitia(k) | Dinah Washington |
| Genero artistikoa | pop musika bluesa |
| Musika instrumentua | pianoa ahotsa |
| Diskoetxea | Keynote Records (en) Apollo Records Mercury Records (mul) Roulette Records, Inc. Verve Records (en) Philips |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Alderdi politikoa |  Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata |
           | |
_at_Burr_Oak_Cemetery.jpg)
Bere belaunaldiko zenbait kantarirengan eragina izan du, hala nola Nancy Wilson, Esther Phillips eta Diane Schuur. Dinah Washingtonek bere letra eta kontzertuetan komunitate beltzaren nahiak eta desengainuak adierazi zituen, beti ere umore sardoniarrarekin.
Bere izenaren jatorria eztabaidan dago; iturri batzuek adierazten dute Garrick Stage Bar-en managerraren lana dela, kantatzen hasi zen klubetako bat; beste batzuek diote Lionel Hamptonek aukeratu zuela.
Musika-interes jakin batzuk zituen familia batean jaio zen. Amak pianoa jotzen zuen St. Luke’s Baptist Churchen. Hiru edo lau urterekin Chicagora joan zen,[2] eta, ondoren, gospelaren musika-giroan hezi zen, pianoa jotzen eta elizako korua zuzentzen. 15 urterekin, Regal Theatreko amateur lehiaketa irabazi zuen. Espiritualak izan ziren bere lehen musika-interesak, eta 1940an Sallie Martin gospelaren aitzindariarekin elkartu zen bira batean laguntzeko. Ondoren, nightclubetan pianista eta abeslari gisa hasi zen, 1942an Garrick Bar-en hasi zen. Han, Joe Glaser talentu gazteen managerrak entzun zuen, eta Lionel Hamptoni gomendatu zion. Hark bere taldean sartzeko gonbita egin zion. 1943 eta 1946 artean egon zen bertan, eta diskoan debuta egin zuen Keynote-rentzat, 1943ko amaieran, Leonard Featherrek antolatutako blues saio batean. Grabazioa arrakastatsua izan zen eta, denborarekin, Hampton utzi zuen bakarka jotzeko. Urtea amaitu baino lehen, hiru saio grabatu zituen Los Angelesen Apollo zigilurako, Mercuryrekin sinatu aurretik, eta harekin grabatu zuen lehen saioa 1946ko urtarrilean. Konpainia horrekin rhythm and blues-eko izar bihurtu zen 1948 eta 1955 artean. Blues, estandar, pop eta abar kantatu zituen. Jazz-saio asko grabatu zituen big bands eta konbo txikiekin, eta saio gogoangarrienak hauexek izan ziren: Clifford Brown, Cannonball Adderley, Clark Terry, Ben Webster, Wynton Kelly eta Joe Zawinul.
1959an, arrakasta handia lortu zuen pop merkatuan "What a Diff'rence a Day Makes" lanarekin. Bere ibilbidearen gainerakoa baladetan kontzentratu zen, orkestrazio gazte batek babestuta eta Mercury eta Rouletterentzat grabatuta, Ray Charlesen antzera.
Washington sei aldiz ezkondu zen. Seigarren senarra, Dick "Night Train" Lane futbol amerikarreko jokalaria, 1963ko abenduaren 14ko goizean hilda aurkitu zuen. 39 urte zituela hil zen. Autopsiak bere gorputzean barbituriko asko zeudela adierazi zuen, eta haien hartualdia alkoholarekin nahastu zela.[3]
Alsip-eko (Illinois) Burr haritz-hilerrian lurperatuta dago.
Bere ahotsa indartsua eta kementsua zen, tonu metaliko samarra zuen eta behin eta berriz dardara ematen zuen; ahoskera guztiz argia zen, bere intonazioa blues abeslari batena zen. Gospel kantuan sartu zen munduko lehen estilista izan zen (Sallie Martin Singers-ekin kantari eta piano-jole gisa), eta, horri esker, ibilbide osoa egin zuen musika-sustrai horiekin. Estilo-gorabeherak izan zituen etengabe, eta hori izan da gehien gaitzetsi den alderdietako bat, aurpegiratu baitzitzaion bere ahots-talentua merkataritza-produktuetan eta kalitate txikikoetan xahutzea; hala ere, arrakasta handia izan zuen herritarren artean.
| Urtea | Abestia | Posizio-gailurra | ||
|---|---|---|---|---|
| UZ | US R&B | Erresuma Batua | ||
| 1944 | "Salty Papa Blues" | 8 | ||
| "Evil Gal Blues" | 9.- | |||
| 1948 | "Ain't Misbehavin" | 6.- | ||
| West Side Baby | 7 | |||
| "Walkin' eta Talkin" (And Crying My Blues Away)" | 13.- | |||
| "I Want to Cry" | 11:00 | |||
| "Ebatzution Blues" | 1.- | |||
| "Am I Asking Too Askoz" | 1. | |||
| "It's Too Soon To Know" | 2. | |||
| 1949 | "You Atisy" | 8 | ||
| "Baby Get Lost" | 1. | |||
| "Good Daddy Blues" | 9.- | |||
| "Long John Blues" | 3.- | |||
| 1950 | "I Only Know" | 3.- | ||
| "It Isn't Fair" | 5.- | |||
| "I Wanna Be Loved" | 22:00 | 5.- | ||
| "I'll Never Be Free" | 3.- | |||
| "Time Out For Tears" | 6.- | |||
| 1951 | Harbor Lights | 10.- | ||
| "My Heart Cries for You" | 7 | |||
| "I Won't Cry Anymore" | 6.- | |||
| "Cold, Cold Heart" | 3.- | |||
| 1952 | "Wheel of Fortune" | 3.- | ||
| "Tell Me Why" | 7 | |||
| "Trouble in Mind" | 4.- | |||
| "New Blowtop Blues" | 5.- | |||
| 1953 | "TV Is the Thing (This Year)" | 3.- | ||
| Fat Daddy | 10.- | |||
| 1954 | "I Don't Hurt Anymore" | 3.- | ||
| "Dream" | 9.- | |||
| "Teach Me Tonight" | 23 | 4.- | ||
| 1955 | "Kontzentratu Youn" | 11:00 | ||
| "I Diddle" | 14. | |||
| "If It's the Last Thing I Do" | 13.- | |||
| "That's All I Want from You" | 8 | |||
| "You Might Have Told Me" | 14. | |||
| 1956 | "I'm Lost Without You Tonight" | 13.- | ||
| "Soft Winds" | 13.- | |||
| 1958 | "Make Me a Present of You" | 27 | ||
| 1959 | "What a Difference a Day Made"[4] | 8 | 4.- | |
| Unforgettable | 17:00 | 1.- | ||
| 1960 | "Baby (You've Got What It Takes)" (Brook Bentonekin) | 5.- | 1. | |
| "A Rockin' Good Way (To Mess Around and Fall in Love)" (Brook Benton) | 7 | 1. | ||
| "This Bitter Earth" | 24 | 1. | ||
| "Love Walked In" | 30 | 16 | ||
| "It Could Happen to You" | 53 | |||
| 1961 | "September in The Rain" | 23* | 5.- | 35 |
| 1962 | "Tears and Laughter" | 71* | ||
| "Cold, Cold Heart" (1951ko bertsio berria) | 96 | |||
| Dream (1954ko ekitaldiko bertsio berria) | 92 | |||
| "I Want to Be Loved" (1950eko bertsio berria) | 76 | |||
| "Where Are You" | 36* | |||
| "Sweetheartera joan zara" | 98. | |||
| "You're Nobody 'Til Somebody Loves You" | 87 | |||
| 1963 | "Soulville" | 92 | ||
| 1992 | "About the Boy" | 41 | ||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
