konposatu kimiko From Wikipedia, the free encyclopedia
C bitamina, azido askorbiko bezala ere ezaguna dena, gizakiak, batik bat, barazki, esnea eta fruta zitrikoen bidez lortzen duen bitamina bat da.
| C bitamina | |
|---|---|
 | |
 | |
| Formula kimikoa | C6H8O6 |
| SMILES kanonikoa | [CH(O)[CH]1OC(=O)C(=C1O)O&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua] |
| SMILES isomerikoa | OC[C@H](O)[C@H]1OC(=O)C(O)=C1O |
| MolView | [CH(O)[CH]1OC(=O)C(=C1O)O 3D eredua] |
| Mota | tetronic acid (en)  eta DL-ascorbic acid (en) |
| Estereoisomeroa | D-ascorbic acid (en) , erythorbic acid (en) eta L-isoascorbic acid (en) |
| Ezaugarriak | |
| Fusio-puntua | 192 °C |
| Masa molekularra | 176,032087976 Da |
| Erabilera | |
| Konposatu aktiboa | Ascor L 500 (en) |
| Rola | free radical scavengers (en) , Antioxidatzaile eta Bitamina |
| Identifikatzaileak | |
| InChlKey | CIWBSHSKHKDKBQ-JLAZNSOCSA-N |
| CAS zenbakia | 50-81-7 |
| ChemSpider | 10189562 |
| PubChem | 54670067 |
| Reaxys | 3549814 |
| Gmelin | 29073 |
| ChEBI | 506552 |
| ChEMBL | CHEMBL196 |
| ZVG | 40250 |
| EC zenbakia | 200-066-2 |
| ECHA | 100.000.061 |
| CosIng | 74328 |
| RxNorm | 1151 |
| Human Metabolome Database | HMDB0000044 |
| KNApSAcK | C00001179 |
| UNII | PQ6CK8PD0R |
| NDF-RT | N0000146025 |
| KEGG | C00072 |
| PDB Ligand | ASC |
Bitamina oso apurkorra da, beroak, argiak eta lehortzeak suntsitzen baitute. Horregatik, kontserbek eta esne esterilizatuak ez dute.
Animalia eta landare ugarik ekoizten dute, glukosa izanik bide anaboliko horien molekula aitzindaria. Gizakiak, aldiz, ezin du sintetizatu, dietaren bitartez hornituz.
Abitaminosi edo bitamina honen faltak, eskorbuto izeneko gaixotasuna eragiten du. Gainera, "askorbiko" izena, gaixotasun honetatik datorkio C bitaminari.
A Bitamina bezala, C bitamina ere, bitamina antioxidatzailea eta erradikal askeen eraginagandik babesten du gorputza, honela, zahartzaro goiztiarra eragotziz. Gainera, beste mineral eta bitamina batzuen absortzioa errazten du (esaterako, burdinarena), Alzheimerra eta arteriosklerosia bezalako gaixotasunetatik babesten du, hortz eta entzien garapenean parte hartzen du, zaurien orbaintza-prozesuan eta kolagenoaren eraketan ere, bihotzeko gaixotasunetatik babesten du... Linus Paulingek egindako aurkikuntzek, C bitaminak, gorputzaren immunitate-sistema indartzen zuela eta gripetik babesten zuela zioten, baina, 1990etik aurrera eginiko ikerketek, hori guztia ezeztatzen dute.
Ez dago batere argi zein den gorputzak behar duen bitamina honen kopurua. Izan ere, gizakiak, beste edozein primatek baino 50 aldiz gutxiago behar du bitamina honetatik. Erakunde ezberdinen arabera, honela izango litzateke: Erresuma Batuan dagoen Food Standards Agencyk dioen eguneko 40 miligramoko kopurutik, Robert Cathcartek dioen gehienezko 200.000 miligramoko kopururarte. Azken honek, dosia igotzen du, pertsonari beherakoa egiten zaion arte. Orduan, beherakoa eragiten ez duen gehienezko dosia gomendatzen du. Baina, berez, ohi, eguneko 60 miligramoko dosia gomendatzen da.
Produktu enbasatu askoren kontserbarako gehigarri gisa ere erabiltzen da. Kasu honetan, edukiontzian, E 330 jartzen du.
Datuak: Q199678
Multimedia: Ascorbic acid / Q199678Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
