Billie Holiday

Billie Holiday —jaiotzako izen-deiturak: Eleanora Fagan— (Baltimore, Ameriketako Estatu Batuak, 1915eko apirilaren 7a - New York, Ameriketako Estatu Batuak, 1959ko uztailaren 17a) ingelesezko jazz-kantaria izan zen, jazz modernoko kantaririk ospetsuen eta eragileena. Bere deitura artistikoarekiko hitz-jokoa den izenaz ere ezagun zen: Lady Day. Kantagaia bere egiteko modu erabat pertsonal eta hunkigarria zuen ezaugarririk aipatuena.

Billie Holiday
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Eleanora Fagan
Jaiotza	Filadelfia eta Baltimore, 1915eko apirilaren 7a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Bizilekua	Harlem Baltimore New York
Talde etnikoa	afro-amerikarra
Lehen hizkuntza	ingelesa
Heriotza	Metropolitan Hospital Center (en) eta New York, 1959ko uztailaren 17a (44 urte)
Hobiratze lekua	Saint Raymond's Cemetery (en)
Heriotza modua	: zirrosia
Familia
Aita	Clarence Holiday
Ezkontidea(k)	ezezaguna  (1941eko abuztuaren 25a -  1947) Joe Guy  (1951 -  1957)
Hezkuntza
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	aktorea, kantugilea, autorea, egile abeslaria, jazz singer (en) , musikagilea, autobiografialaria eta musikaria
Parte-hartzailea Newport Jazz Festival (en)
Lan nabarmenak	ikusi God Bless the Child
Jasotako sariak	ikusi Karrera artistikoari Grammy saria  (1987) Emakumeen Arrakastaren Saloi Nazionala  (2011) Grammy Hall of Fame  (1975) Grammy Hall of Fame  (1977) Karrera artistikoari Grammy saria  (1986) Grammy Hall of Fame  (1988) Grammy Hall of Fame  (1999) : Lady in Satin Grammy Hall of Fame  (2004) Grammy Hall of Fame  (2009) Maryland Women's Hall of Fame  (2008) Izarra Hollywoodeko Ospearen pasealekuan Rock and Roll Hall of Fame  (2000)
Kidetza	Billie Holiday & Her Orchestra Teddy Wilson and his Orchestra
Izengoitia(k)	Lady Day eta Billie Holiday
Genero artistikoa	jazza jazz blues (en) balada swinga vocal jazz (en) bluesa
Musika instrumentua	ahotsa
Diskoetxea	Commodore Vocalion Verve Records (en) Aladdin Okeh Columbia Records Capitol Records MGM Records Decca Records Bluebird Brunswick
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa
billieholiday.com

Billie Holiday, 1947an.

Bizitza

New Yorken kantatu zuen lehendabiziko aldiz jendaurrean (1929) eta Benny Goodmanekin grabatu zuen bere lehen diskoa (1933). Teddy Wilson, Count Basie eta Artie Shawren orkestretan kantatu zuen (1935-1938), eta gero bere orkestrarekin. Bizitza nahasia egokitu zitzaion, eta drogetara ere jo zuen. Horrek haren kantari bizibidea hondatu eta gazterik hiltzera eraman zuen. Alde handi samarra dago hasierako grabazioetatik azken aldera egindakoetara: ahotsaren gaztetasun eta freskotasunean galdu zuena teknikan, adierazkortasunean eta barru-barruko hunkigarritasunean irabazi zuen denborarekin. 1956an autobiografia bat argitaratu zuen, bere kantu ezagunenetariko baten izenburupean: Lady sings the Blues.

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Billie Holiday

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

• Datuak: Q104358
• Multimedia: Billie Holiday / Q104358