Antso II.a Gartzeitz

Antso II.a Gartzeitz edo Antso Abarka^[1] (935-994ko abendua) Iruñeko erregea eta Aragoiko kondea izan zen 970-994 bitartean.

Antso II.a Gartzeitz
Irudi gehiago
Aragoiko konde(s)a 970 (egutegi gregorianoa) - 994 (egutegi gregorianoa) ← Andregoto Garindoitz - Gartzia III.a Santxitz → Iruñeko erregea 970 (egutegi gregorianoa) - 994 (egutegi gregorianoa) ← Gartzia II.a Santxitz - Gartzia III.a Santxitz → Naiarako erregea
Bizitza
Jaiotza	936
Herrialdea	Iruñeko Erresuma
Heriotza	994ko abendua (57/58 urte)
Hobiratze lekua	Naiarako Andre Maria Erreginaren monasterioa
Familia
Aita	Gartzia II.a Santxitz
Ama	Andregoto Garindoitz
Ezkontidea(k)	Urraka Fernanditz
Seme-alabak	ikusi Gartzia III.a Santxitz Abda Santxitz Ontzalu Santxitz Ramiro Sánchez de Navarra (en) Fernando Sánchez de Navarra (en) Mayor Sánchez (en) Jimena Sánchez (en)
Haurrideak	ikusi Urraka Gartzeitz Ramiro Gartzeitz Viguerakoa
Leinua	Ximeno etxea
Jarduerak
Jarduerak	agintaria
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristautasuna

Bizitza

Gartzia II.a Santxitz erregearen eta Andregoto Garindoitz erreginaren semea zen. Ama Garindo II.a Aznaritz Aragoiko kondearen (867-892) alaba zuen.

José Moretek Anales del Reino de Navarra liburuan esaten duenez, 987an Iruñeko erregeak San Juan de la Peña monasterioari Alastue hiribildua eman zionean, erabili zuen lehendabizikoz Nafarroako Errege titulua. Beste leku batzuetan Aragoiko lehen erregetzat edo hirugarrentzat hartzen dute.

Garai hartan, Leongo eta Nafarroako erresumetako eta Gaztelako konderriko buruzagiek familia loturak zituzten. Nafarroako monarkak Leongo Ramiro III.a adingabearen sostengu nagusia ziren.

976an Al Hakan II.a hil zenean, Hisham II.a semeak Almanzor zuen tutorea. Honek kristauen armadak mendean hartu zituen bai Torrevicenten, Soriako hegoaldean, bai Taracueñan, Burgo de Osmaren ondoan.

975ean Gormazen musulmanek Antso ere mendean hartu zuten, eta 981ean kristauek porrot latza jasan zuten Ruedan, Tordesillastik hamabi kilometrora.

Borroken bidez Almanzor mendean hartu ezinik, Antso Kordobara joan zen Almanzorrentzat opariak zeramatzala. Han sinatu zuten itunaren arabera, Antsoren alaba Urraka Almanzorrekin ezkondu zen. Ezkontza honetatik Abderraman Antso jaio zen, gerora Hisham II.a Kordobako kalifaren hayiba izango zena. 993 urtean Gontzal semea Kordobara itzuli zen ituna bermatzera.

994an hil zen, eta Naiarako Andre Maria Erreginaren monasterioan hilobiratu zuten.

Batzuek diote Abarka goitizena XII. edo XIII. mendeetan jarri ziotela nafar erregeari.

Seme-alabak

962an aldean Urraka Fernanditzekin, Fernán Gonzálezen eta Antsa Iruñekoaren alabarekin, ezkondu zen. Urraka Ordoño III.a Leongoarekin ezkondurik egona zen, eta 956an Ordoño IV.a Leongoarekin ezkondu zen, baina Antsorekin ezkondu orduko banandua zen. Biek honako seme-alabak izan zituzten:

• Gartzia III.a Santxitz, Iruñeko erregea, Ximena Fernanditzekin ezkondu zena.
• Ramiro (992an hila).
• Ontzalu. Aragoiko kondea, aitaren mende eta amaren laguntzarekin.
• Abda (Urraka) "Baskoia", Almanzorren emaztea eta Abderraman Santxitzen ama.

Erreferentziak

1. Euskaltzaindia. 192. araua: Iruñeko eta Nafarroako Erresumako errege-erreginen izenak. .

Ikus, gainera

• Nafarroako erregeen zerrenda

Kanpo estekak

• Datuak: Q381250
• Multimedia: Sancho II of Pamplona / Q381250