Egitura molekularra karboxilo (−COOH) eta amino (−NH2) taldeez eratua duen molekula organikoa. Hainbat mota daude eta horietako batzuk proteinen oinarrizko osagaiak dira From Wikipedia, the free encyclopedia
Aminoazidoa amino taldeaz (NH2) eta karboxilo taldeaz (-COOH) osaturiko gai elkartua da eta proteinak osatzen dituzten monomeroei deritze.
Inguru zelularrean, pH=7 egoeran, aminoazidoek ionizazio dipolarra dute Egoera ioniko hori aldatu egiten da pH-aren arabera. Gluzidoak bezalaxe L (cis) eta D (trans) motakoak daude NH2 taldearen kokapenaren araberakoa, eskuinean egonez gero D eta ezkerrean L. Naturan aurki daitezkeen 20 aminoazidoak L motakoak dira.
Gai elkartu hauek solido, kristalino eta hidrosolugarriak dira. Aktibitate optikoa ere badute, hau da, argi polarizatua desbideratzeko gai dira (estereoisomeria) . Propietate kimiko bereziak dituzte, adibidez, disoluzio basikoetan azidoak bailira jokatzen dute, eta azidoetan alderantziz.
 (+) Alanina (Ala, A) |
 (+) Arginina (Arg, R) |
 (—) Asparagina (Asn, N) |
 (+) Azido aspartikoa (Asp, D) |
 (—) Zisteina (Cys, C) |
 Glizina (Gly, G) |
 (+) Azido glutamikoa (Glu, E) |
 (+) Glutamina (Gln, Q) |
 (—) Histidina (His, H) |
 (+) Isoleuzina (Ile, I) |
 (—) Leuzina (Leu, L) |
 (+) Lisina (Lys, K) |
 (—) Metionina (Met, M) |
 (—) Fenilalanina (Phe, F) |
 (—) Prolina (Pro, P) |
 (—) Serina (Ser, S) |
 (—) Treonina (Thr, T) |
 (—) Triptofanoa (Trp, W) |
 (—) Tirosina (Tyr, Y) |
 (+) Balina (Val, V) |
Aminoazidoak anfoteroak dira, hots, inguruneko pH-aren arabera azido edo base bezala jardun dezakete.
Inguruneko pH-a azido denean, aminoazidoak base bezala jarduten du, protoi-hartzaile baita. Karga positiboa du, eta katioia da.
Inguruneko pH-a basikoa bada, aminoazidoak azido moduan jarduten du, protoi-emailea baita. Karga negatiboa du, eta anioia da.
Aminoazido bakoitzak pH espezifikoa du (puntu isoelektriko) non karga positiboak eta negatiboak neutralizatzen diren, aminoazidoa neutroa izanik (zwitterion).
R erradikalaren arabera bi taldetan sailka ditzakete:
Aminoazidoek R erradikal polarra ala ez-polarra eduki dezakete:
Gizakiak aminoazido batzuk dietaren bitartez hartu behar ditu, ez baita gai horiek sintetizatzeko. Aminoazido horiek esentzialak edo funtsezko aminoazidoak dira, eta gizakiaren kasuan hauek ditugu: balina, leuzina, treonina, lisina, triptofano, histidina, fenilalanina, isoleuzina eta metionina.
Landareek ez dute aminoazido esentzialik, denak sintetizatzen baitituzte. Bakterioek eta animaliek, ordea, aminoazido batzuk dietaren bidez berenganatu behar dituzte.
Datuak: Q8066
Multimedia: Amino acids / Q8066Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
