From Wikipedia, the free encyclopedia
Sektore diagrama edo zirkulu diagrama zenbakizko datuak irudikatzeko datu-diagrama bat da, hainbat sektore edo zatitan banatutako zirkulu baten itxura duena. Zirkuluko zatiak irudikatu nahi diren kopuruen arabera eratzen dira. Kopuru horiek zenbakizko datu hutsak (adibidez, hauteskundeetan alderdi politkoek hiri batean izandako botu-kopuruak) nahiz datu-multzo batetik eratorritako maiztasunak izan daiteke (adibidez, ikasleei zenbat irakasgai gainditu duten galdetu eta gero, irakasgai kopuru bakoitzeko ikasle kopuruak). Sektore-diagrama adierazgarriagoa izan dadin, sektore bakoitzari dagokion kopuruak ere diagraman adieraztea gomendatzen da. Gehien erabiltzen den datu-diagrametako izan arren, txosten tekniko eta zientifikoetarako ez da gomendatzen, begi bistan sektoreak alderatzeko zailtasunagatik bereziki.
Sektore diagrama aldagai kategoriko, nominal eta ordinalak irudikatzeko erabiltzen da. Horretarako aski da aldagai horietako klaseak hartu eta zutabe banatan jarririk, elementuak zenbatu eta zenbaketa horien batezbestekoak sektore-diagramako sektoreen erradiotzat hartzea. Erradioa hiruko erregela aplikatuz kalkulatuko, lagin tamaina totaltzat harturik. Adibidez, adierazi nahi diren kopuruak 30-40-10-20 badira, totala 100 denez, erradioak 30/100, 40/100, 10/100 eta 20/100 izango dira. Eta horrela 0.1, 0.2, 0.3 eta 0.4 balioak irudikatuko ditugu zirkuluan.
Beste aukera bat maiztasun kategorikoetatik abiatzea da, horretarako datu kualitatiboak bakarrik hartuz. Adibidez, a-a-a-a-b-b-b-c-c-e baditugu, lagin tamaina 10 da, eta orduan maiztasun kategorikoak 4,3,2 eta 1 dira. Maiztasun kategoriko horiek maiztasun kategoriko handienarekin zatitzen dira, 4/4=1, 3/4=0.75, 2/4=0.5 eta 1/4=0.25 eta horrela zirkuluko sektoreen erradioa lortuko dugu, zirkulu osoaren azalera maiztasun kategorikoen batura izanik, hau da 10.
Komunikabideetan eta enpresa munduan erruz erabiltzen bada ere, ez da gomendatzen txosten tekniko eta zientifikoetarako, sektore ezberdinak euren artean alderatzearen zailtasuna dela eta. Egokia izan daiteke, ordea, sektore bat zirkulu osoarekin alderatzeko (sektoreak %25etik %50erako magnitudea adierazten duenean gehien bat). Edonola ere, adierazgarriagoa izan dadin, sektoreak tamainaren arabera ordenaturik egotea (erlojuaren norabidean, adibidez) eta kopuruak ere adieraztea sektoreen barnean edo horien ondoan.
Ez da batere egokia aldagaiak kategoria edo balio ezberdin asko hartzen dituenean. Kasu horietarako, zutabe-diagramak hobesten dira. Datuek balio desberdin asko hartzen dituztenean, berriz, histograma izaten da diagrama egokiena.
Florence Nightingale erizainak lehen aldiz eratu zuen arrosa-diagrama edo azalera polarreko diagrama sektore diagramaren antzeko diagramak dira, non datuak angeluen bitartez adierazi ordez, angeluko bereko sektoreen azaleren bitartez irudikatzen diren datuak.
Sektore diagramaren asmakuntza William Playfair ekonomialariari zor zaio. 1801eko Statistical Breviary liburuan ezagutzen diren lehenengo bi sektore diagramak argitaratu zituen.
Asmakuntza ondorengo urteetan ez ziren gehiago erabili harik eta Charles Joseph Minard estatistikariak XIX. mendearen erdialdean berriz ere erabili zituen arte.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.