2013tik aurrera, Errusia da munduko gas naturalaren bigarren ekoizlerik handiena, Ameriketako Estatu Batuen ondoren; urtean 669 mila milioi metro kubiko (mmmk) gas ekoizten ditu, gutxi gorabehera, eta gas naturalaren munduko esportatzaile handiena da, urtean 196 mmmk garraiatzen baititu.[1]
Errusiak Europako Batasunean kontsumitzen den gas naturalaren %25 inguru hornitzen du; esportazio horien %80 inguru Ukrainako lurzoruan zehar bidaiatzen dute, EBra iritsi baino lehen.[2] The World Factbooken arabera, herrialdeak ere baditu munduan frogatutako erreserba handienak (48 bilioi metro kubiko (bmk)).[1] LPEEren zifren arabera, Errusia da lehenengoa, 49 bmk-rekin, munduan frogatutako erreserben %24; hala ere, BPren kalkuluen arabera, Errusia da Iranen atzetik bigarren postuan dagoen 33 bmk-rekin.[3] Gainera, litekeena da Errusiak aurkitu gabeko gas naturaleko depositu kopururik handiena izatea, 6,7 bmk gehigarri bat, U.S. Geological Surveyren kalkuluen arabera.[4] Errusiak 457 mmmk kontsumitzen ditu urtean, gutxi gorabehera, munduko bigarren kontsumitzailerik handiena, Ameriketako Estatu Batuen atzetik.[1]
Ukrainarekin gatazkak
2005az geroztik, Gazprom gas-hornitzaile errusiarrak eta Ukrainako petrolio- eta gas-enpresak (Naftogaz) hainbat liskarretan parte hartu dute. Eztabaida horiek eztabaida komertzial hutsetatik haratago joan dira, Ukrainan zehar garraiatzen diren hornitzaile errusiarren gas naturalaren inportazioen mende dauden Europako herrialde askotan gas naturalaren hornidura mehatxatzen duten gai politiko transnazionalen inguruan.[2]{
2005ean, Errusiak alegatu zuen Ukraina ez zela gasagatik ordaintzen ari, baizik eta EBra gasbideetatik esportatzea aurreikusita zegoena desbideratzen ari zela. Ukrainako funtzionarioek hasieran uko egin zioten akusazioari, baina geroago Naftogazek onartu zuen Europako beste herrialde batzuetara bideratutako gas naturala kontserbatzen zela eta nazio-beharretarako erabiltzen zela.[5][6] Eztabaida 2006ko urtarrilaren 1ean iritsi zen punturik gorenera, Errusiak Ukrainako lurraldetik igarotzen ziren gas-hornidura guztiak moztu zituenean.[7] 2006ko urtarrilaren 4an Errusiaren eta Ukrainaren arteko aurretiazko akordioa lortu zen eta hornidura berrezarri zen. Egoera lasaitu zen 2007ko urrira arte, orduan hasi baitziren Ukrainako gas-zorren gaineko eztabaida berriak. Horren ondorioz, 2008ko martxoan gas-hornidura murriztu zen. 2008ko azken hilabeteetan, harremanak estutu egin ziren, Ukraina eta Errusia Ukrainaren zorrei buruz ados jarri ezin izan zirenean.
2009ko urtarrilean, desadostasun horrek etenaldiak eragin zituen Europako nazio askotan, eta Europako hemezortzi herrialdek Errusiatik Ukrainan zehar garraiatutako gas-horniduren murrizketa garrantzitsuak edo osoak jakinarazi zituzten.[8][9] 2009ko irailean, bi herrialdeetako funtzionarioek adierazi zuten egoera kontrolpean zegoela eta ez zela beste gatazkarik izango gai horren inguruan, Ukrainako 2010eko lehendakaritza-hauteskundeetara arte behintzat.[10][11][12] Hala ere, 2009ko urrian beste desadostasun bat gertatu zen Ukrainak Errusiatik 2010ean inportatuko zuen gas kantitateari buruz. Ukrainaren asmoa zen 2010ean gas gutxiago inportatzea, ekonomiaren atzeraldia zela eta industriak zituen beharrak murriztearen ondorioz; hala ere, Gazpromek azpimarratu zuen Ukrainak kontratuko betebeharrak bete eta aldez aurretik adostutako gas-kopuruak eskuratuko zituela.[13]
2010eko ekainaren 8an, Stockholmeko arbitraje-auzitegi batek ebatzi zuen Naftogazek 12.100 milioi metro kubiko itzuli behar dizkiola RosUkrEnergori. RosukrEnergo Suitzan egoitza duen enpresa da, eta Gazpromek %50eko partaidetza kontrolatzen du. Errusiak 2009an Ukrainatik igarotzen ziren gasbideetatik gasa lapurtzea leporatu zion.[14][15] Ukrainako zenbait goi-funtzionariok adierazi zuten itzulera "ez zela azkarra izango".[16]
Akordioa Txinarekin
2014ko maiatzaren 21ean, Errusiak eta Txinak akordio bat iragarri zuten Gazprom Estatuak kontrolatutako gas-konpainien eta China National Petroleum Corporation-en artean, hamar urteko negoziazioen ondoren. Hitzarmenaren arabera, Errusiak urtean 38 mila milioi metro kubiko gas natural emango dizkio Txinari 30 urtean, 2018tik aurrera.[17] Bi herrialdeak arduratuko dira azpiegitura berriak eraikitzeaz, garraioa ahalbidetzeko. Errusiak 55 mila milioi dolar estatubatuar inguru gastatuko ditu, Siberiako Boterea izeneko oliobide bat eraikitzeko; Txinak, berriz, 20 mila milioi gastatuko ditu bere mugetako azpiegituran.[18] Kovikta eta Txaiandako gas-eremuak, gas natural gehiena hornituko dutenak, gaur egun hein handi batean garatu gabe daude.[19]
Behin-behineko akordioak hainbat alditan lortu ziren 2005az geroztik, baina behin betiko negoziazioak prezioaren gainean erortzen ziren bakoitzean.[19] Adostutako prezioa ez zen jakinarazi, baina egoerarekin ohituta zeudenek esan zuten Europako erosleak baino prezio merkeagoa lortzea Txinaren funtsezko eskaria zela negoziazioetan.[17] Hala ere, ordezkari errusiarrek esan zuten prezioa aldatu egingo zela petrolioaren merkatuko prezioaren arabera, eta akordioa Errusiak Txinak eskatu zuenari hurbilduko zitzaiola.[18] Hitzarmenaren balio osoa 400.000 milioi dolarrekoa zela kalkulatu zen.[17] Errusiarrek Sobietar Batasun zaharra osatzen ez duten herrialdeetara egindako esportazioak %25 handituko dira, eta Txina izango da Alemaniaren ondoren bigarren bezero handiena.[19]
Akordioa lortu zen buruzagi txinatar eta errusiarrak Asian lankidetza handiagoa eztabaidatzeko bildu zirenean mendebaldeko potentzien partaidetzarik gabe. Vladimir Putin errusiar presidentearentzat garaipen politiko eta ekonomiko garrantzitsutzat hartu zuten. Errusiari bere jarduera naturalak Europatik kanpo dibertsifikatzeko aukera ematen dio, eta ahuldu egiten du Krimeako 2014ko krisiaren ondoren Mendebaldeak ezarritako zigor ekonomikoen indarra.[17] Oro har, Ukrainako krisiaren ondorioz Errusiak isolamendua murrizteko aukera ematen du.[18] Txinan, hitzarmenak ikatzarekiko mendekotasuna murrizten laguntzen du energia elektrikoa sortzeko, gas naturalaren bidez elektrizitatea sortzeko metodo garbiagoa erabiliz. Herrialdeko gas naturalaren eskari gero eta handiagoari erantzuten ere laguntzen du.[18]
Erabilera automobiletan
Gobernuak gas naturaleko automobilen erabilera sustatu du Errusian.[20] Italgasek, adibidez, bihurketa-kitak saltzen dituzte, eta GAZ taldeko zenbait ibilgailuk, berriz, gas naturaleko sistemak.[20] 2016. urtearen amaieran, Gazpromek 254 zerbitzugune zituen herrialdean, eta 2020an 500 geltokitara iristeko asmoa zuen.[21][22] NEFAZ autobusak egiten dituen enpresak gasezko autobusak egiten ditu Daimler motorrak erabiliz.[23] 2017an gas naturalaren aldaera bat sartu zen Lada Vestan.[24]
Erreferentziak
Kanpo estekak
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
