Plaza

Plaza edo enparantza hirigune publiko, zabal eta ireki bat da, eta bertan askotariko jarduerak burutzen dira. Garai guztietan eraiki izan dira, itxura eta neurri ugari dituztela, baina ez dago munduan enparantzarik gabeko hiririk. Hiri egituraren barnean duen bere gailentasun eta bizitasunarengatik hiri-aretoak izendapena hartzen dute.

Sarritan hiriko erdigunearen elementu dira, eraikin nabarmenenak bere inguruan altxatzen diren lekua, hortaz boterearen ikur bilakatzen dira. Herri askotan udaletxearen enparantzak edo elizaren enparantzak ohikoak dira: askotan biak enparantza berdinean bat egiten dute, edota herriko enparantza izen soilez ezagunagoak dira; udalerri handiagoetan katedralaren enparantzak edo jauregiaren enparantzak ohikoagoak dira.

Erromako San Petri Plaza, (1909ko argazkia).
Basilikaren eraikinak zutabedi batez osatutako enparantza eliptiko bat ixten du (Berniniren diseinua).

Enparantza ospetsuak

Euskal Herrian

• Andre Maria Zuriaren plaza (Gasteiz)
• Konstituzio plaza (Donostia)
• Gazteluko plaza (Iruñea)
• Gipuzkoa plaza (Donostia)
• Iruñeko Udal Plaza (Iruñea)
• Moyua plaza (Bilbo)
• Plaza Barria (Bilbo)
• Plaza Berria (Gasteiz)
• Victoires enparantza (Baiona)

Munduan

• Concorde plaza (Paris)
• Dam plaza (Amsterdam)
• Grand-Place (Brusela)
• Heldenplatz (Viena)
• Heroien plaza (Budapest)
• Hiri Zaharreko Enparantza (Praga)
• Katalunia plaza (Bartzelona)
• Konstituzio plaza (Mexiko Hiria)
• Marienplatz (Munich)
• Madrilgo Plaza Nagusia (Madril)
• Obradoiro enparantza (Santiago Konpostelakoa)
• Mayo plaza (Buenos Aires)
• Piazza del Popolo (Erroma)
• Plaza Gorria (Mosku)
• Potsdamer Platz (Berlin)
• San Marko plaza (Venezia)
• Sintagma plaza (Atenas)
• Tiananmen plaza (Pekin)
• Times Square (New York)
• Trafalgar Square (Londres)

Kanpo estekak

• Datuak: Q174782
• Multimedia: Urban squares / Q174782