Simptomoj de la kronvirusa malsano de 2019 (KOVIM-19) varias, de mildaj simptomoj ĝis severa malsano.[1][2] Oftaj simptomoj inkluzivas kapdoloron, perdon de flarpovo kaj gustumpovo, naza obstrukco kaj flua nazo, tusado, muskola doloro, gorĝa doloro, febro, lakso, kaj malfacila spirado.[3] Homoj kun la sama malsano povas havi malsamajn simptomojn, kaj la simptomoj povas ŝanĝiĝi post tempo. Tri oftaj simptomaroj estas rekonataj: spira simptomaro kun tusado, sputaĵo, malfacila spirado, kaj febro; mukolskeleta simptomaro kun muskola kaj artika doloro, kapdoloro, kaj laceco; kaj digesta simptomaro kun ventra doloro, vomado, kaj lakso.[3] Homoj sen antaŭaj problemoj pri la oreloj, nazo, aŭ gorĝo spertas perdon de flarpovo kaj perdon de gustumpovo en ĝis 88% de kazoj.[4][5][6]
El homoj kiuj havas simptomojn, 81% spertas nur mildajn aŭ moderajn simptomojn (ĝis milda pneŭmonito), sed 14% spertas severajn simptomojn (dispneo, hipoksio, aŭ pli ol 50% da pulma okupiĝo en bildoj) kaj 5% de malsanuloj suferas kritikajn simptomojn (spira malsukceso, ŝoko, aŭ multorgana misfunkcio).[7] Almenaŭ triono de infektitoj ne spertas rimarkeblajn simptomojn iam ajn.[8][9] Ĉi tiuj sensimptomaj infektitoj ofte ne scias ke ili havas la viruson kaj povas disvastigi ĝin.[9][10][11][12] Aliaj infektitoj spertos simptomojn pli poste (nomataj "antaŭsimptomaj"), aŭ havas tre mildajn simptomojn kaj ankaŭ povas disvastigi la viruson.[12]
Kiel ofte pri infektoj, estas tempo inter la momento kiam homo ekinfektiĝas kaj la apero de la unuaj simptomoj. La mediana tempo por KOVIM-19 estas kvar aŭ kvin tagoj.[13] La plimulto da simptomhavaj homoj spertas simptomojn ene de du ĝis sep tagoj post infektiĝo, kaj preskaŭ ĉiuj spertos almenaŭ unu simptomon ene de 12 tagoj.[14][15]
La plimulto da homoj saniĝas de la grava fazo de la malsano. Tamen, iuj homoj – pli ol duono de unu grupo de hejme izolitaj junaj plenkreskuloj[16][17] – daŭre spertas gamon de efikoj, kiel laceco, dum monatoj post saniĝo. Oni nomas tiun situacion longa KOVIM. Iuj estas spertintaj longtempan difekton de organoj. Multjaraj studoj estas farataj por plu esplori la longatempajn efikojn de la malsano.[18]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
