Sikoj

Sikoj aŭ siĥo^{[noto 1][1]} ( /siːk, sɪk / ; panĝabe ਸਿੱਖ sikkh) estas sekvantoj de sikismo, kiu estas panenteisma religio kiu ekestis en la 15-a jarcento en la panĝaba regiono de la nordokcidento de la barata subkontinento^[2]. La esprimo "siĥa" devenas de la sanskrita vorto शिष्य (śiṣya; sekvanto, studento) aŭ शिक्ष (śikṣa; instruo)^[3]. Laŭ la sika kondutkodo Rehat Maryada (litere: vivi kun akcepto de limigo) kiu difinas la diferencon inter siko kaj ne-sikon, estas siko "ĉiu homo, kiu kredas je Unu Senmorta Dio".

Por la indonezia etna grupo, vidu la paĝon sika popolo.

Por la praloĝantoj de Sicilio, vidu la paĝon sikanoj.

Sikoj
etnoreligia grupo
religiano • teisto
Ŝtatoj kun signifa populacio
Religio
Sikismo
v • d • r

Siko kun turbano, fotita en urbo Agra.

La esprimo "sik" fakte nur rilatas al sikismaj partianoj [?] kaj ne al etnoj. Sikismo tre malofte serĉas aliĝantojn el ekstere. Tial plej multaj sikoj havas fortajn etno-religiajn ligojn. Multaj landoj (kiel Britio) agnoskas sikojn kiel etnojn en sia censo^[4].

Sikaj viroj havas la mezan nomon aŭ familinomon "Singh" (leono), dum virinoj havas la nomon "Kaur" (princino). Sikoj, kiuj trapasis khanḍe-kī-pahul (la ceremonio de sika iniciato), rekoneblas ankaŭ al la Kvin K aŭ Panj kakke (5 de ekstere videblaj simboloj) : "Kesh", ne tranĉitaj haroj kaj kovritaj per turbano; "Kara", fera aŭ ŝtala braceleto; "Kirpan", glavo; "Kachera", kotona subvesto; kaj "Kanga", ligna kombilo.

La sika hejmlando estas la panĝaba regiono de la hinda subkontinento, kvankam en modernaj tempoj ili disvastiĝis al diversaj landoj kiel ekzemple Britio, Usono, Kanado, Germanio kaj Malajzio.

Literaturo

• The Sikhs In History: A Millennium Study by Sangat Singh, Noel Quinton King. Nov-Jorko 1995. (ISBN 81-900650-2-5)
• A History of the Sikhs: Volume 1: 1469–1838 by Khushwant Singh. Oxford India Paperbacks (la 13-an de januaro 2005). (ISBN 0-19-567308-5)
• The Sikhs by Patwant Singh. Image (17-a de julio 2001). (ISBN 0-385-50206-0)
• The Sikhs of the Punjab by J. S. Grewal. Published by Cambridge University Press (la 28-a de oktobro 1998). (ISBN 0-521-63764-3).
• The Sikhs: History, Religion, and Society by W.H. McLeod. Published by Columbia University Press (la 15-a de aprilo 1989). (ISBN 0-231-06815-8)
• The Sikh Diaspora: Tradition and Change in an Immigrant Community (Asian Americans — Reconceptualising Culture, History, Politics) by Michael Angelo. Published by Routledge (la 1-an de septembro 1997). (ISBN 0-8153-2985-7)
• Glory of Sikhism by R. M. Chopra, Sanbun Publishers, 2001, Glory of Sikhism el Google Books
• La Filozofia kaj Religia Penso de Sikismo de RM Chopra, 2014, Sparrow Publication, Kolkata, (ISBN 978-81-89140-99-1)
• La konstruado de religiaj limoj: Kulturo, identeco, kaj diverseco laŭ sika tradicio - H Oberoi - 1994 Universitato de Ĉikago, (ISBN 0-226-61592-8)
• "Arkitektura Heredaĵo de sika ŝtato: Faridkot" de Subhash Parihar, Delhio: Aryan Books International, 2009, (ISBN 978-81-7305-386-3)
• "Studo pri Religioj" de RM Chopra, Anuradha Prakashan, Nov-Delhio, 2015. (ISBN 978-93-82339-94-6).

Vidu ankaŭ

• Sikismo
• Guruo Nanak
• Guruo Gobind Singh

Notoj

1. la skribo «siĥo» estas evitinda kvankam aperas en PIV, ĉar ĝi devenas de erara transliterumo el la gurmuka

Referencoj

• Kategorio Sikoj en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

1. Siko, en PIV 2020 (esperante). Alirita 10-a de marto 2023 .
2. Dr. Gopal Singh, HP University, book = "The Politics of Sikh Homeland"
3. Singh, Khushwant (2006). The Illustrated History of the Sikhs. India: Oxford University Press. hlm. 15. ISBN 0-19-567747-1.
4. (en) "Petition to Disaggregate Sikhs Correctly in the 2010 Census Arkivigite je 2019-09-05 per la retarkivo Wayback Machine" (Peticion por ĝuste apartigi la sikojn en la censo de 2010), alirite la 5-an de septembro 2019.

• En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Sikh en la indonezia Vikipedio.

PeEnEo: 657868 NKC: ph188887