Monumento al juna Zamenhof

Monumento al juna Zamenhof (pole Pomnik młodego Ludwika Zamenhofa) estas monumento en Bjalistoko ĉe la strato Zamenhof. Ĝi prezentas L. L. Zamenhof kiel junulon, en la aĝo, en kiu li loĝis en la urbo.

Monumento al juna Zamenhof
monumento, Zamenhof/Esperanto-objekto [+]
Oficiala nomo: Pomnik młodego Ludwika Zamenhofa
Lando	Pollando
Regiono	Podlaĥia provinco
Urbo	Bjalistoko
Statuo	Monumento
Situo	Strato Ludoviko Zamenhof en Bjalistoko
- koordinatoj	53° 7′ 58″ N, 23° 9′ 33″ O (mapo)53.13266944444423.159161111111
Alteco	1,45 m m
Aŭtoroj	Katarzyna Piotrowska, Ryszard Piotrowski
Materialo	latuno
Estiĝo	14-a de aprilo 2019
Plej facila aliro	publike alirebla
Monumento al juna Zamenhof (Bjalistoko) DEC Situo en Bjalistoko
Monumento al juna Zamenhof
Vikimedia Komunejo:  Young Ludwik Zamenhof Monument [+]
v • d • r

La memortabulo

La monumento vide al la urbodomo. Sur la pavimo videblas literoj

Historia fono

L. L. Zamenhof naskiĝis en Bjalistoko kaj loĝis en familia domo ĉe tiama strato Verda 6, kiu de 1919 havas la nomon Zamenhof. La domo troviĝis je kelkcentmetra distanco de la ĉefa placo, kies diverslingva homamaso donis inspiron al la onta iniciatinto de Esperanto.

	„ Mi naskiĝis en Bjelostoko, gubernio de Grodno. Tiu ĉi loko de mia naskiĝo kaj de miaj infanaj jaroj donis la direkton al ĉiuj miaj estontaj celadoj. En Bjelostoko la loĝantaro konsistas el kvar diversaj elementoj: rusoj, poloj, germanoj kaj hebreoj; ĉiuj el tiuj ĉi elementoj parolas apartan lingvon kaj neamike rilatas la aliajn elementojn (…) ” — Letero al Borovko

Konkurso

En 2017 kadre de la Civitana Buĝeto, en kiu la loĝantoj povas proponi projektojn financotajn en la skalo kvartala aŭ urba, unu el la elektitaj projektoj estis konstruo de ĉi tiu monumento. La 17-an de aŭgusto 2017 la urbestro de Bjalistoko Tadeusz Truskolaski anoncis konkurson por prilaboro de projekta koncepto de la monumento sur la strato Zamenhof apud la ĉefa foirplaco (Rynek Kościuszki). La 29-an de novembro la konkursa ĵurio aljuĝis la unuan premion de 14 mil zlotoj al projekto de Katarzyna kaj Ryszard Piotrowski^[1].

La aŭtoroj tiel klarigis sian verkon^[2]:

„ La stratoj de Bjalistoko estis la loko de miksiĝo de la kulturoj pola, juda kaj rusa. Tia diverseco estis valoro de la urbo, sed ankaŭ ĝi kaŭzis problemojn je komunikado inter la homoj. Ĉi tiu problemo iĝis la kaŭzo de serĉado, far juna Ludoviko, de universala lingvo, en kiu ĉiu povus interkompreniĝi sen problemo, kaj neniu lingvo estus favorata. La skulptaĵo prezentas junan knabon, kiun pripenso pri sonoj de la strato haltigis dum la ĉiutaga promeno. Li koncentriĝas je literoj, kiuj estas la simbolo de la multkultura medio, en kiu li estis edukita. ”

Monumento

La elektita projekto, realigita poste de Ryszard Piotrowski, estas latuna statuo alta je 1,45 m, kiu prezentas dekkelkjaran Zamenhof kun libro en la maldekstra mano^[2]. Ĉirkaŭ li, inter pavimeroj, troviĝas disĵetitaj metalaj literoj de la alfabetoj latina, cirila kaj hebrea, al kiuj la persono rigardas. Antaŭ la statuo kuŝas memortabulo kun la pollingva teksto:

„ Ludwik Łazarz Zamenhof 15.12.1859 – 14.04.1917 Na tej ulicy mieszkał w młodzieńczych latach Ludwik Łazarz Zamenhof. Wielokulturowość Białegostoku zainspirowała go do opracowania uniwersalnego języka esperanto, który w przyszłości stał się popularny na całym świecie. ”   „ Ludoviko Lazaro Zamenhof 15.12.1859 – 14.04.1917 Ĉe ĉi tiu strato loĝis dum la junulaj jaroj Ludoviko Lazaro Zamenhof. La multkultureco de Bjalistoko inspiris lin por ellabori la universalan lingvon Esperanto kiu en la estonteco iĝis populara en la tuta mondo. ” — la teksto de la tabulo[3]

La statuon solene malkovris la urbestro de Bjalistoko Tadeusz Truskolaski dum solenaĵoj organizitaj de Bjalistoka Esperanto-Societo la 14-an de aprilo 2019 okaze de la 102-a datreveno de la morto de LLZ, kun ĉeesto de bjalistokanoj kaj esperantistoj^[4].

Vidu ankaŭ

• Monumento al L. L. Zamenhof en Bjalistoko

Referencoj

1. Karolina Malinowska: Konkurs rzeźbiarsko-architektoniczny na opracowanie koncepcji projektowej pomnika upamiętniającego młodego Ludwika Zamenhofa w Białymstoku. Skulpta-arkitektura konkurso por ellabori ideon de monumento okaĝe al juna Ludoviko Zamenhof en Bjalistoko. (2018-04).
2. Karolina Malinowska: Zał. 3: dokumentacja projektowa do zamówienia publicznego: Wykonanie robót przygotowawczych do montażu pomnika upamiętniającego młodego Ludwika Zamenhofa w Białymstoku (2018-09-12).
3. foto ĉe la oficiala paĝo de Bjalistoko ĉe Facebook
4. Agnieszka Błachowska: Odsłonięcie pomnika Zamenhofa (2019-04-15).

• Kategorio Monumento al juna Zamenhof en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)