Madame du Deffand

Marie de Vichy-Chamrond (aŭ Champrond), ankaŭ markizino de Deffand (naskiĝis la 25-an de septembro 1697 en la kastelo de Chamrond, en Burgonjo, mortis la 23-an de aŭgusto 1780 en Parizo) estis franca leteristino kaj salonulino.

Madame du Deffand
Persona informo
Madame du Deffand
Naskiĝo	25-an de septembro 1696 (1696-09-25) en Charolles
Morto	23-an de aŭgusto 1780 (1780-08-23) (83-jaraĝa) en Parizo
Lingvoj	franca vd
Ŝtataneco	Francio vd
Familio
Dinastio	House of Vichy vd
Gefratoj	Gaspard Nicolas de Vichy (en) vd
Profesio
Alia nomo	madame du Deffant vd
Okupo	beletristino women letter writer (en) salonestrino verkisto vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Li estis filino de malriĉa nobela familio. Lia amanto Charles-Jean-François Hénault, prezidanto de organismo de la Parlamento de Parizo kaj amiko de la reĝino, prezentis ŝin ĉe la dukino de Maine ĉe kies salono ŝi eniris en la socia etoso de verkistoj (Klerismo). Tiele ŝi amikiĝis al verkistoj kaj el 1742, ekkorespondis kun elstaruloj tiutempaj: kiaj Voltaire, Horace Walpole, d’Alembert, Julie de Lespinasse, la dukino de Luynes kaj aliaj. El 1749 post la morto de sia edzo, ŝi malfermis sian propran salonon.

Ŝi estis amikino de Voltaire, intima de d'Alembert, de Fontenelle, Marivaux, Sedaine, Helvétius, de la arkitekto Soufflot, de la skulptisto Falconet, de la pentristoj Van Loo kaj Vernet. Voltaire iam prezentis al ŝi la virinon kiun li plej amis, nome sia amikino Émilie du Châtelet, esperante ke ili iĝos amikinoj. La markizino tamen ne bone akceptis ke ŝiaj amikoj preferus alian damon, kaj tiele portretis Émilie vere fiage kio estis publikigita en 1777 de Grimm en la Correspondance littéraire. Émilie du Châtelet, matematiskino estis tre diferenca sendube el tiuj damoj de brila konversado sed plej ofte mallaboremaj.

Rondoj ĉirkaŭ la damo

Ĉirkaŭ la jaro 1740 ŝia salonego estis centro de la plej eminentaj kaj noblaj personoj; Voltaire, Montesquieu, d'Alembert kaj aliaj estis ŝiaj gastoj kutimaj. La allogeco ne malfortiĝis post blindiĝo totala en 1753, kiam ŝi devis ekloĝi en la Monakejo Sankta Jozefo. Nur kiam la dungita fraŭlino de Lespinasse forlasis ŝin kun granda bruo, multo de la vizitadintaro sekvis la eksan servistinon. Tiam la gloro de la rondoj ja malekbrilis. Konsolon grandan la 68-jarulino trovis en la pasia rilato kun la sprita anglo Horace Walpole. Kun li ŝi havis viglan kaj sentimentan leterinterŝanĝadon.

Graveco

Kiel verkistino ŝi flankenmetitas rekte apud Volteron. La klareco de la stilo kaj la bontrafeco de ŝiaj rimarkoj kaj juĝoj kiel ankaŭ ŝercemo intelektuala igis ŝiajn epistolojn la plej interesaj de la tuta jarcento. Ŝiaj leteraj interŝanĝoj kun i.a. d'Alembert, Hénault, Montesquieu publikigitis en 1809 la unuan fojon.

Verkoj

• Cher Voltaire, éditions des femmes, 1987.

• Correspondance complète de la marquise du Deffand avec ses amis le président Hénault, Montesquieu, d'Alembert, Voltaire, Horace Walpole : classée dans l’ordre chronologique et sans suppressions, augmentée des lettres inédites au chevalier de L’Isle, précédée d’une histoire de sa vie, de son salon, de ses amis, suivie de ses œuvres diverses, et éclairée de nombreuses notes, Genève, Slatkine Reprints, 1989

• Lettres inédites de Madame du Deffand à sa famille (1724-1780), Pierre E. Richard, Michel de Maule, Paris, 2007. (ISBN 9782876232136)

• Correspondance croisée avec la duchesse de Choiseul et l'abbé Barthélemy, augmentée de très nombreux inédits, recueillie, présentée et annotée par Pierre E. Richard. Nîmes 2011.

• Encore trois lettres inédites de Mme du Deffand... recueillies, présentées et annotées par P. E. Richard, Nîmes, 2011.
• Mme du Deffand et Julie de Lespinasse. Lettres et papiers de famille recueillis, Pierre E. Richard. à Nîmes. Ed. Nombre7 2013.

Bibliografio

• Eugène Asse, Mlle de Lespinasse et la Marquise du Deffand, Paris, Charpentier, 1877.
• Jean-François Chiantaretto, Écriture de soi, écriture de l’histoire, Paris, In press, 1997.
• Benedetta Craveri, Madame du Deffand et son monde, Paris, Seuil, 1987.
• Lionel Duisit, Madame Du Deffand épistolière, Genève, Droz, 1963.
• Claude Ferval, Madame du Deffand : l’Esprit et l’amour au XVIIIe siècle, Paris, Fayard, 1933.
• Roger Gérard-Doscot, Madame du Deffand ou le Monde où l’on s’ennuie, Lausanne, Rencontre, 1967.
• Wilhelm Klerks, Madame du Deffand, Essai sur l’ennui, Leyde, Pers Leiden, 1961.
• Bernard Minoret, Claude Arnaud, Les salons, Paris, Lattès, 1985.
• Inès Murat, Madame du Deffand, 1696-1780 : la lettre et l’esprit, Paris, Perrin, 2003 (ISBN 2262012555).
• Mona Ozouf, Les Mots des femmes : essai sur la singularité française, Paris, Fayard, 1995 (ISBN 2213593949).
• Lucien Perey, Le président Hénault et Madame du Deffand : la cour du régent, la cour de Louis XV et de Marie Leczinska, Paris Calmann-Lévy, 1902.
• Gaston Rageot, Madame du Deffand, Paris, A. Michel 1937.

• Kategorio Madame du Deffand en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

PeEnEo: 520677 GND: 119241889 LCCN: n83229498 VIAF: 41901817 ISNI: 0000000116282223 LIBRIS: 184088 SUDOC: 027662861 BNF: 12282717k NLA: 35164725 BIBSYS: 90341404 NKC: ola2009522954 BNE: XX1090903