Kruco

Kruco estas "signo, formita de 2 perpendikularaj linioj" (PIV). Estas diversaj formoj de tiu signo, kiuj havas multajn specialajn signifojn:

• Kristana kruco estas la simbolo de kristanismo.
  • Kamparkruco
  • Lorenokruco estas speciala formo de la kristana kruco.
  • Andrea kruco estas kruco, kies brakoj intersekcas oblikve.
  • Georga kruco en nordaj landoj.
  • Pentaj krucoj estas ŝtonaj krucoj, starigitaj pere de mortiginto en loko, kie okazis murdo.
  • Skandinava kruco estas simbolo trovebla sur skandinaviaj flagoj, derivita de kristana kruco.
  • Invertita kruco estas simbolo kun tre diversaj signifoj, uzita en Romkatolikismo kaj en satanismo.
  • Kruco de Kalatrava de hispana Ordeno de Kalatrava.
  • Kruco de Santiago en Hispanio.
  • Malta kruco, de militordeno.
  • Kruco de Mannerheim, en Finnlando.
  • Martela kruco (germane: Kruckenkreuz)
• Hokkruco aŭ svastiko estas simbolo el azia filozofio kaj religio, kaj de tie de naziismo.
• Kelkaj krucoj estas medaloj aŭ premioj al gravaj militistoj, kiel la Fera Kruco
• Kruco de Agilulfo, trezora.
• Anĥ, nomata ankaŭ "nila kruco", estas egiptia simbolo por vivo.
• Obeluso (†) aŭ "ponardo" estas tipografia simbolo uzata por piednotoj, sed ankaŭ por reprezenti la kristanan krucon.
• Adicio-signo estas matematika simbolo en la formo de kruco.
• Kruco estas ankaŭ la nomo de tabulludo.
• Suda Kruco estas konstelacio.

Tipoj de krucoj.

Laŭ Francisko Azorín kruco estas Figuro formata per du linioj perpendikularaj, havanta en la arto simbolecon.^[1] Li indikas etimologion el la latina crux, crucis (kruco). Li montras tiparon (ankaŭ per bildoj), nome latina, greka, rusa, egipta, kelta, malta, lorena, sobrarba, papa, sanktandrea, kalatrava, patriarka, svastika, toforma; kaj li aldonas la terminojn fadenkruco, kruciĝejo, kaj krucifikso, por bildo reprezentanta krucon kun krucumita Kriston.^[2]

Rilataj terminoj

• Ĉevoja ŝtonkruco
• Krucmilitoj
• Kruconervura volbo
• Krucosigno
• Lignum Crucis

Notoj

1. Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 121.
2. Azorín, samloke.

• Kruco en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
• Kategorio Kruco en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)