Klaso de lumeco de steloj, Jerkiza spektra klasifiko (angle Yerkes spectral classification), MKK (Morgan-Keenan-Kellman: William Wilson Morgan (en), Philip Childs Keenan (en), Edith Kellman (en)) - estas generanto de klasifiko de steloj en dudimensia spektra klasifiko, dependanta de ilia lumeco (aŭ absoluta magnitudo) kaj spektra klaso.
La sistemo estis inventita en Jerkiza observatorio, ĉar steloj kun la sama spektra klaso laŭ Harvarda klasifiko povas havi la saman temperaturon de fotosfero, tamen havi tre malsaman lumecon[1]. Laŭ la klasifiko al stelo oni atribuas spektran klason kaj klason de lumeco. Rezulte, apliko de ambaŭ klasifikoj havas diversan rezulton: Harvarda klasifiko (spektra klaso) prezentas abscison de diagramo de Hertzsprung-Russell, kaj Jerkiza klasifiko (klaso de lumeco) prezentas situon de stelo en la diagramo[2].
Ankaŭ klaso de lumeco permesas, uzante spektron de stelo, taksi ĝian lumecon kaj aplikante ŝajnan magnitudon konjekti distancon de ĝi (metodo de spektra paralakso)[2].
Klasoj de limeco estas markataj per romaj ciferoj kun, laŭ bezono, latinaj literoj:
- I - Supergigantoj; oni distingas kelkajn grupojn:
- 0, Ia-0 aŭ Ia+ - Hipergigantoj aŭ helegaj supergigantoj;
- Ia - Helaj supergigantoj;
- Iab - Normala supergiganto;
- Ib - Supergigantoj kun malalta lumeco;
- II - Helaj gigantoj;
- III - Gigantoj;
- IV - Subgigantoj;
- V - Nanoj de ĉefa sekvenco;
- VI - Subnanoj;
- VII - Blankaj nanoj;
- VIII - malofre estas distingataj kernoj de planedumaj nebulozoj, evoluantaj al blankaj nanoj.
En komplikaj okazoj oni uzas kombinaĵojn, ekzemple, IV/V.
Spektra klaso | Helaj supergigantoj | Supergigantoj | Helaj gigantoj | Gigantoj | Subgigantoj | Nanoj de ĉefa sekvenco | ZAMS | Blankaj nanoj | Subnanoj | Ruĝa branĉo | Horizontala branĉo |
Ia | Ib | II | III | IV | V | V | VII | VI | |||
O5 | -6,4 | -5,4 | |||||||||
B0 | -6,7 | -6,1 | -5,4 | -5,0 | -4,7 | -4,1 | -3,3 | +10,2 | |||
B5 | -6,9 | -5,7 | -4,3 | -2,4 | -1,8 | -1,1 | -0,2 | +10,7 | +2,3 | ||
A0 | -7,1 | -5,3 | -3,1 | -0,2 | +0,1 | +0,7 | +1,5 | +11,3 | +0,8 | ||
A5 | -7,7 | -4,9 | -2,6 | +0,5 | +1,4 | +2,0 | +2,4 | +12,2 | +0,5 | ||
F0 | -8,2 | -4,7 | -2,3 | +1,2 | +2,0 | +2,6 | +3,1 | +12,9 | +0,4 | ||
F5 | -7,7 | -4,7 | -2,2 | +1,4 | +2,3 | +3,4 | +3,9 | +13,6 | +4,8 | +4,8 | +0,4 |
G0 | -7,5 | -4,7 | -2,1 | +1,1 | +2,9 | +4,4 | +4,6 | +14,3 | +5,7 | +4,1 | +0,3 |
G5 | -7,5 | -4,7 | -2,1 | +0,7 | +3,1 | +5,1 | +5,2 | +14,9 | +6,4 | +2,0 | -0,1 |
K0 | -7,5 | -4,7 | -2,1 | +0,5 | +3,2 | +5,9 | +6,0 | +15,3 | +7,3 | -0,2 | -0,6 |
K5 | -7,5 | -4,6 | -2,2 | +0,2 | +7,3 | +7,3 | +15,0 | +8,4 | -2,2 | -2,2 | |
M0 | -7,5 | -4,6 | -2,3 | -0,4 | +9,0 | +9,0 | +15,0 | +10,0 | -3 | -3 | |
M2 | -7,0 | -2,4 | -0,6 | +10,0 | +10,0 | +12,0 | |||||
M5 | -0,8 | +11,8 | +11,8 | +14,0 | |||||||
M8 | +16 | +16,0 |
La Suno estas stelo de ĉefa sekvenco, rilatanta al spektra subklaso G2 kaj estas prezentata G2 V[2].
Referencoj
Eksteraj ligiloj
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.