From Wikipedia, the free encyclopedia
Johann Parler la pli aĝa, ankaŭ Johannes von Gmünd (naskiĝinta proksimume 1330 supozeble en Schwäbisch Gmünd; mortinta post 1359) estis germana konstruestro de gotika arĥitekturo, kiu verŝajne anis de la familio Parler. Eble li estis la plej aĝa filo de konstruestro lkaj arĥitekto Heinrich Parler la pli aĝa kaj frato de Michael kaj Peter Parler. Pro tio lia nomo havas la aldonaĵon la pli aĝa.
Johann Parler la pli aĝa | |
---|---|
Persona informo | |
Naskiĝo | 30-an de novembro 1329 en Schwäbisch Gmünd |
Morto | 30-an de novembro 1364 (35-jaraĝa) |
Lingvoj | germana |
Ŝtataneco | Germanio |
Familio | |
Patro | Heinrich Parler la pli aĝa |
Frat(in)oj | Peter Parler kaj Michael Parler |
Infano | Michael von Gmünd Parler (en) |
Okupo | |
Okupo | arkitekto Konstruestro skulptisto ŝtontajlisto |
Per-dokumente pruveble Johannes von Gmünd kaj sia edzino Katharina estis en Bazelo inter 1357 kaj 1359. Tie li direktis la rekonstruadon de la katedralo kaj aparte ties ĥorejo, necesiĝintan pro la tertremo de 1356.[1] La 8-an de januaro 1359 Johannes von Gmünd estis dungita kiel dumviva konstruestro por la estrado de la novkonstruo de la ĥorejo – komenciĝinta en 1354 – ĉe la katedralo de Freiburg. Ĉe la dokumento pendas la sigelo de Johannes kun la angulhoko. Tiu ĉi signo ankaŭ aperas ĉe la busto de Peter Parler en la katedralo de Prago kaj validas do kiel pruvo por la aparteneco de Johannes al la familio Parler. Johannes jam antaue estis laborinta ĉe la ĥorejo de Freiburg. Lia detalaj partoj je la konstruo detalaj estas necertah. Ĉu la nekutima plano de la ĥorejo kun absidokapelaro devenas de li, estas pridisputata. La duetaĝa sakristio, alkonstruita ĉe la suda flanko de la iama Nikolao-Kapelo, kun la foliofriso ĉe la ĉefa kornico reprezentas eble fruan konstrufazon de la ĥorejo. Kiom longe Johannes von Gmünd laboris, ne estas precize datigebla.[2] Eble lia metiejo ankaŭ plialtigis la orientajn turojn.[3]
Oni ankaŭ aliajn verkojn atribuas al Johannes: Pro sia deveno el Gmünd kaj lia supozata aparteneco al familio Parler oni supozas, ke li post la morto de Heinrich Parler transprenis la ĥorejan konstruadon ĉe la katedralo en Schwäbisch Gmünd.[4] Laŭ Eduard Paulus[5] li kunlaboris je la konstruo de la 1343–1348 starigata ĥorejo en la monaĥejo Zwettl, ĉar la plano de la ĥorejo en Zwettl kaj de ĝia absidokapelaro kongruas kun tiu de la ĥorejo de la katedralo en.
Ĉu Johannes von Gmünd ankaŭ verkis skulptiste, ne estas dokumentita. En la epoko de lia verkado en Freiburg ekestis la du figurornamitaj ĥorejaj portaloj.[6]
El lia katedralkonstrua metiejo ankaŭ devenas la supozata tombomonumento de Bertoldo la 5-a, kiu tamen figuras unu el la grafoj de Freiburg, supozeble Frederikon (mortinta en 1356). Laŭ Kurt Bauch interalie tiu ĉi tombomonumento instigus Peter-on, la pli junan fraton de Johann, pli malfrue al liaj tombomonumentoj por la die Přemyslidoj en la katedralo Sankta Vito je Prago.[7]
La parenceco de jenaj personoj kun Johannes ne estas certa.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.