Fobo (luno)

Fobo (Marso I) estas la plej granda kaj plej proksima el la du naturaj satelitoj de Marso. La luno estas tiel proksima al la planedo, ke ĝi dufoje tage leviĝas en la okcidento kaj subiras en la oriento. Ĝia nomo devenas de la antikva greka lingvo φόβος phóbos, kiu signifas “timo”.

Fobo
Proprecoj de la orbito
Granda duonakso	9 377,1 km
Perihelio – Afelio	9 235,6 – 9 518,8 km
Discentreco	0,015 1
Orbita inklinacio	1,075°
Sidera periodo	0,319 d (7 h 39 min)
Meza cirkulrapido	2,138 km/s
Fizikaj proprecoj
Kategorio	Satelito de Marso
Ekvatora – Polusa diametro	27 × 21 – 18 km
Maso	1,072×1016 kg
Meza Denso	1,887 g/cm³
Ekvatora falakcelo je surfaco	0,005 m/s²
Fuĝrapido	0,011 3 km/s
Rotacia periodo	0,319 d
Inklinacio de la rotacia akso	0°
Albedo	0,07
Proprecoj de la atmosfero
Premo surfaca	0 bar
Temperaturo surfaca min. – meza – maks.	~ 313 K
Ĉefaj komponantoj	Neniu atmosfero
Historio kaj alioj
Malkovrinto	Asaph Hall
Malkovrinta dato	12-a de aŭgusto 1877
v • d • r

Oni kredas, ke Fobo estas kaptita asteroido. La orbito de Fobo, nun 9 378 km for de la centro de Marso, sinkas je 1,8 m dum ĉiu jarcento. Post 11-12 milionoj da jaroj Fobo fariĝos planeda ringo. Post 43 milionoj da jaroj (proksime 31 milionoj da jaroj post apero) la ringo malaperos pro kolizio de eroj kun Marso.

Fobo kredeble konsistas el ŝtonoj kaj glacioj. Ĝi pezas 1,08 · 10¹⁶ kilogramojn. La plej elstara aspekto sur la luno estas pli granda kratero nomata Stiknio (Stickney).

Asaph Hall trovis Fobon la 18-an de aŭgusto 1877. La luno estas nomata laŭ la filo de la dioj Marso kaj Venuso.

• Kelkaj fotoj fare de kosmaj sondiloj
• 
  Fobo-transito vidita el la Marso de Opportunity
• 
  Fobo
• 
  Fobo fotita de Mars Global Surveyor
• 
  La kratero Stickney, Mars Global Surveyor
• 
  Foto fare de Viking 1
• 
  Surfaco de Fobo, Viking 1

Vidu ankaŭ

• Dejmo

Eksteraj ligiloj

• Fobo (luno) en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
• Kategorio Fobo (luno) en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

• http://exp.arc.nasa.gov/downloads/celestia/data/solarsys.ssc Arkivigite je 2005-03-09 per la retarkivo Wayback Machine
• http://adsabs.harvard.edu//full/seri/AN.../0091//0000014.000.html
• http://adsabs.harvard.edu//full/seri/Obs../0001//0000181.000.html
• http://adsabs.harvard.edu//full/seri/MNRAS/0038//0000205.000.html

PeEnEo: 1324 GND: 4284687-0 LCCN: sh85101019 VIAF: 237373955