Feromagnetoj estas substancoj, en kiuj je temperaturoj malpli altaj ol difinita krita valoro (t.n. Curie-temperaturo) ekzistas ordigitaj magnetaj momantoj de atomoj kaj jonoj (en nemetalaj kristaloj) aŭ de komunaj elektronoj (en metaloj).
 Ordiĝo de domajnoj en feromagneta substanco dum pligrandiĝo de magneta kampo |
BR estas la restanta indukto,
HC estas la koercitiva kampo,
HS estas la satura kampo.
- Feromagnetoj emas movi en pli fortan magnetan kampon.
- Valoro de magneta impresemeco[1]. por feromagnetoj estas pozitiva kaj pli granda ol unu.
- Je temperaturoj malpli grandaj ol temperaturo de Curie feromagnetoj havas daŭran magnetecon eĉ en manko de magneta kampo (komparu al diamagnetoj aŭ paramagnetoj).
El ĉiuj kemiaj elementoj feromagnetaj estas nur fero, kobalto kaj nikelo (3d-metaloj) kaj kelkaj raraj teroj: gadolinio, terbio, disprozio, holmio kaj erbio.
Tabelo 1. Feromagnetaj elementoj
- Js0 magnetigo de unuo de volumeno je absoluta nulo de temperaturo (t.n. por daŭra magnetiĝo).
- Tc valoro de Curie-temperaturo por tiu materialo.
Alojoj, kiuj konsistas aŭ enhavas tiujn elementojn ankaŭ ofte estas feromagnetaj[2]. Ankaŭ ekzistas feromagnetaj alojoj de elementoj, kiuj per si mem estas neferomagnetaj. Ekzemplo de tiuj estas alojoj de kromo kaj mangano kun aliaj metaloj (t.n. alojoj de Heusler):
- Cu2MnAl, Cu2MnIn, Cu2MnSn,
- Ni2MnAl, Ni2MnIn, Ni2MnSn, Ni2MnSb
- Co2MnAl, Co2MnSi, Co2MnGa, Co2MnGe
- Pd2MnAl, Pd2MnIn, Pd2MnSn, Pd2MnSb
Krome, feromagnetajn ecojn havas kelkaj aliaj ekzotikaj alojoj kiel ZrZn2 kaj ZrxM1-xZn2 (kie М estas Ti, Y, Nb aŭ Hf), Au4V, Sc3In kaj kelkaj alojoj de aktinoidoj (ekz. UH3).
Tabelo 2. Feromagnetaj alojoj
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
