Demografio de Ĉinio

La demografio de Popola Respubliko Ĉinio estas identigita de granda loĝantaro kun relative malgranda junularo, kiu estas parte rezulto de la ĉina unuinfana politiko. Pro maljuniĝo de la loĝantaro la estraro ĉina rezignis pri unuinfana politiko la 29-an de oktobro 2015. La ĉina loĝantaro atingis la limon de mil milionoj en 1982.

Loĝdenso de ĈPR

Procento de etnaj ĉinoj en distriktoj de Ĉinio

La loĝantaro de Ĉinio estas ĉirkaŭ 1.355 mil milionoj, nome temas pri la plej granda lando en la mondo. Laŭ la ĉina censo de 2010, 91.51% el la loĝantoj estis Ĉinaj Hanoj, kaj 8.49% estis minoritatoj. La loĝanta kreskindico de Ĉinio estas nur de 0.47%, laŭrange la 159a en la mondo.^[1] Ĉinio faris sian sesan nacian loĝantarcenso en la 1a de novembro 2010.^[2]

Kiel la plej multhoma nacio en la mondo, enloĝate de ĉirkaŭ 1,3 miliardoj, la ĈPR zorgiĝas pri sia demografia kresko kaj provas, miksrezulte, efektivigi striktan familiplanadan politikon (unuinfana politiko). La registara celo estos stabiligi demografian kreskon frue en la 21a jarcento, kvankam iuj projekcioj taksas loĝantaron de 1,4-1,6 miliardoj de 2025. Tial, Ĉinio daŭros ĝian unuinfanon politikon ĝis almenaŭ la jaro 2020.

Aparte koncernanta estas la granda misekvilibro en la sekso proporcio denaske, kiu ŝajne kaŭziĝis de kombinaĵo de tradicia prefero por knaboj kaj familiplanada premo. Ĉi tiu trovo estigis la malpermeso de sonografio por malhelpi seksdiskriminacia aborto. Kiel ĉi tiu tendenco de seksa misekvilibro pliiĝas, fakuloj avertas pri socian malstabilecon, se ĉi tiu tendenco daŭras.

Ĉirkaŭ 32 elcentoj de la loĝantaro loĝas en urboj.

Laŭ taksoj el la jaro 2000, la loĝantaro kreskas je 0,9 elcentoj ĉiujare. Inter 1000 homoj estas 16,12 naskoj kaj 6,73 mortoj ĉiujare. Virinoj havas averaĝe 1,82 infanojn. 28,92 el 1000 naskitaj beboj mortas. La vivo daŭras averaĝe 71,38 jarojn (69,6 ĉe viroj, 73,3 jarojn ĉe virinoj).

Loĝantaro

Historia loĝantaro

Historia loĝantaro en Ĉinio el la jaro 2^[3]

La loĝantaro de Ĉinio fluktuis inter 37 kaj 60 milionoj dum miloj da jaroj. En la periodo inter 1749 kaj 1851, la loĝantaro duobliĝis en unu jarcento. Post 1950, la loĝantaro duobliĝis el 600 al 1300 milionoj en duono da jarcento.^[3]

Etnaj grupoj de Ĉinio laŭ datumoj de censoj^[4]

Etna grupo	Lingva familio	1953	%	1964	%	1982	%	1990	%	2000	%	2010[5]	%	2020[6][7]	%
ĉinoj	ĉinotibeta lingvaro	547,283,057	93.94	651,296,368	94.22	936,703,824	93.30	1,039,187,548	91.92	1,137,386,112	91.53	1,220,844,520	91.60	1,286,310,000	91.11
Etnaj minoritadoj		35,320,360	6.06	39,883,909	5.78	67,233,254	6.67	90,570,743	8.01	105,225,173	8.47	111,966,349	8.40	125,470,000	8.89
ĝŭangoj	kradaja lingvaro	6,611,455	1.13	8,386,140	1.21	13,441,900	1.32	15,555,820	1.38	16,178,811	1.28	16,926,381	1.27	19,568,546	1.39
ujguroj	turka lingvaro	3,640,125	0.62	3,996,311	0.58	5,917,030	0.59	7,207,024	0.64	8,399,393	0.66	10,069,346	0.76	11,774,538	0.84
dunganoj	ĉinotibeta lingvaro	3,559,350	0.61	4,473,147	0.64	7,207,780	0.71	8,612,001	0.76	9,816,802	0.78	10,586,087	0.79	11,377,914	0.81
hmongoj	hmong-mjena lingvaro	2,511,339	0.43	2,782,088	0.40	5,017,260	0.50	7,383,622	0.65	8,940,116	0.71	9,426,007	0.71	11,067,929	0.79
manĉuroj	Tunguz-manĉura lingvaro	2,418,931	0.42	2,695,675	0.39	4,299,950	0.43	9,846,776	0.87	10,682,263	0.84	10,387,958	0.78	10,423,303	0.74
loloanoj	ĉinotibeta lingvaro	3,254,269	0.56	3,380,960	0.49	5,492,330	0.54	6,578,524	0.58	7,762,286	0.61	8,714,393	0.65	9,830,327	0.70
Tujia	Sino-Tibetan					284,900	0.03	5,725,049	0.51	8,028,133	0.63	8,353,912	0.63	9,587,732	0.68
tibetanoj	ĉinotibeta lingvaro	2,775,622	0.48	2,501,174	0.36	3,821,950	0.38	4,593,072	0.41	5,416,021	0.43	6,282,187	0.47	7,060,731	0.50
mongoloj	Mongola lingvaro	1,462,956	0.25	1,965,766	0.28	3,402,200	0.34	4,802,407	0.42	5,813,947	0.46	5,981,840	0.45	6,290,204	0.45
Buyei	Tai-Kadai	1,247,883	0.21	1,348,055	0.19	2,103,150	0.21	2,548,294	0.22	2,971,460	0.23	2,870,034	0.22	3,576,752	0.25
Dong	Tai-Kadai	712802		836123		1,446,190	0.14	2,508,624	0.22	2,960,293	0.24	2,879,974	0.22	3,495,993	0.25
Yao	Hmong-Mien	665933		857265		1,414,870	0.14	2,137,033	0.19	2,637,421	0.21	2,796,003	0.21	3,309,341	0.23
Bai	Sino-Tibetan	567119		706623		1,147,360	0.11	1,598,052	0.14	1,858,063	0.15	1,933,510	0.15	2,091,543	0.15
Hani	Sino-Tibetan	481220		628727		1,063,300	0.11	1,254,800	0.11	1,439,673	0.12	1,660,932	0.12	1,733,166	0.12
koreoj	senparenca lingvo	1,120,405	0.19	1,339,569	0.19	1,783,150	0.18	1,923,361	0.17	1,923,842	0.15	1,830,929	0.14	1,702,479	0.12
Li	Tai-Kadai	360950		438813		882,030	0.09	1,112,498	0.10	1,247,814	0.10	1,463,064	0.11	1,602,104	0.11
kazaĥoj	Turkic	509375		491637		878,570	0.09	1,110,758	0.10	1,250,458	0.10	1,462,588	0.11	1,562,518	0.11
Dai	Tai-Kadai	478966		535389		864,340	0.09	1,025,402	0.09	1,158,989	0.09	1,261,311	0.09	1,329,985	0.09
She	Hmong-Mien			234167		379,080	0.04	634,700	0.06	709,592	0.06	708,651	0.05
Lisu	Sino-Tibetan	317465		270628		466,760	0.05	574,589	0.05	634,912	0.05	702,839	0.05
Gelao	Tai-Kadai			26852		59,810	0.01	438,192	0.04	579,357	0.05	550,746	0.04
Dongxiang	Mongolic	155761		147443		279523	–	373,669	0.03	513,805	0.04	621,500	0.05
Indiĝenoj de Tajvano	Aŭstronezia lingvaro	329		366		1,750	0.00	2,877	0.00	4,461	0.00	4,009	0.00
Lahu	Sino-Tibetan	139060		191241		320,350	0.03	411,545	0.04	453,705	0.04	485,966	0.04
Sui	Tai-Kadai	133566		156099		300,690	0.03	347,116	0.03	406,902	0.03	411,847	0.03
Va	Mon-Khmer	286158		200272		271,050	0.03	351,980	0.03	396,610	0.03	429,709	0.03
Nakhi	Sino-Tibetan	143453		156796		248,650	0.02	277,750	0.02	308,839	0.02	326,295	0.02
Qiang	Sino-Tibetan	35660		49105		109,760	0.01	198,303	0.02	306,072	0.02	309,576	0.02
Tu	Mongolic	53277		77349		148,760	0.01	192,568	0.02	241,198	0.02	289,565	0.02
Mulao	Tai-Kadai			52819		91,790	0.01	160,648	0.01	207,352	0.02	216,257	0.02
Xibe	Tungusic	19022		33438		77,560	0.01	172,932	0.02	188,824	0.02	190,481	0.01
kirgizoj	Turkic	70944		70151		108,790	0.01	143,537	0.01	160,823	0.01	186,708	0.01
Daur	Mongolic			63394		94126	–	121,463	0.01	132,143	0.01	131,992	0.01
Jingpo	Sino-Tibetan	101852		57762		100,180	0.01	119,276	0.01	132,143	0.01	147,828	0.01
Maonan	Tai-Kadai			22382		37,450	0.00	72,370	0.01	107,106	0.01	101,192	0.01
Salar	Turkic	30658		69135		68,030	0.01	82,398	0.01	104,503	0.01	130,607	0.01
Blang	Mon-Khmer			39411		58473	–	87,546	0.01	91,882	0.01	119,639	0.01
taĝikoj	Hindeŭropa lingvaro	14462		16236		27,430	0.00	33,223	0.00	41,028	0.00	51,069	0.00
Achang	Sino-Tibetan			12032		31,490	0.00	27,718	0.00	33,936	0.00	39,555	0.00
Pumi	Sino-Tibetan			14298		18,860	0.00	29,721	0.00	33,600	0.00	42,861	0.00
Ewenki	Tungusic	4957		9681		19,440	0.00	26,379	0.00	30,505	0.00	30,875	0.00
Nu	Sino-Tibetan			15047		25,980	0.00	27,190	0.00	28,759	0.00	37,523	0.00
vjetnamoj	Mon-Khmer					12,140	0.00	18,749	0.00	22,517	0.00	28,199	0.00
Jino	Sino-Tibetan					11,260	0.00	18,022	0.00	20,899	0.00	23,143	0.00
De'ang	Mon-Khmer					–	–	15,461	0.00	17,935	0.00	20,556	0.00
Bonan	Mongolic	4957		5125		6,620	0.00	11,683	0.00	16,505	0.00	20,074	0.00
rusoj	Indo-European	22656		1326		2,830	0.00	13,500	0.00	15,609	0.00	15,393	0.00
Yugur	Turkic	3861		5717		7,670	0.00	12,293	0.00	13,719	0.00	14,378	0.00
Uzbek	Turkic	13626		7717		13,810	0.00	14,763	0.00	13,370	0.00	10,569	0.00
Monba	Sino-Tibetan			3809		1,040	0.00	7,498	0.00	8,923	0.00	10,561	0.00
Oroqen	Tungusic	2262		2709		2,280	0.00	7,004	0.00	8,196	0.00	8,659	0.00
Derung	Sino-Tibetan					4,250	0.00	5,825	0.00	7,426	0.00	6,930	0.00
tataroj	Turkic	6929		2294		7,510	0.00	5,064	0.00	4,890	0.00	3,556	0.00
Hezhen	Tungusic			718		670	0.00	4,254	0.00	4,640	0.00	5,354	0.00
Lhoba	Sino-Tibetan					1,030	0.00	2,322	0.00	2,965	0.00	3,682	0.00
aliaj etnoj						3,370,880	0.33	3,498	0.00	734,379	0.06	640,101	0.05
nekonate						4,720	0.00	752,347	0.07	–	–	–	–
enmigrantoj						–	–	–	–	941	0.00	1,448	0.00
sume		582,603,417		694,581,759		1,008,175,288		1,133,682,501		1,242,612,226		1,332,810,869		1,411,780,000

Notoj

1. Statistics about the Population Growth in China, 2001–2011, World Bank, Julio 2012. Alirita la 10an de Aprilo 2013.
2. Tough road ahead for China census. Straitstimes.com. Arkivita el la originalo je 2010-11-26. Alirita 14a de Oktobro 2013. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2010-11-26. Alirita 2016-01-21.
3. Banister, Judith. A Brief History of China’s Population, The Population of Modern China, p. 51–57. ISBN 978-0-306-44138-7.
5. 2-1 全国各民族分年龄、性别的人口 (XLS). Alirita 31-a de augusto 2017.
6. Main Data of the Seventh National Population Census. Alirita 25-a de julio 2021.
7. China Statistical Yearbook 2021.

• Kategorio Demografio de Ĉinio en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)