Charles Laughton

Charles LAUGHTON (/ˈlɔːtən/; 1a de Julio 1899 – 15a de Decembro 1962) estis brit-usona aktoro.

Charles Laughton
Oskar-premiito
Persona informo
Charles Laughton
Naskiĝo	1-an de julio 1899 (1899-07-01) en Scarborough,  Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando (1801–1922)
Morto	15-an de decembro 1962 (1962-12-15) (63-jaraĝa) en Holivudo,  Usono
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Rena kancero vd
Tombo	Forest Lawn Memorial Park (en) vd
Religio	ateismo vd
Lingvoj	angla vd
Ŝtataneco	Unuiĝinta Reĝlando (Britio) Usono vd
Alma mater	Reĝa Akademio de Drama Arto - aktorado (–1926) Scarborough College (en) vd
Familio
Edz(in)o	Elsa Lanchester (1929–1962) vd
Profesio
Okupo	teatra reĝisoro aktoro televida aktoro teatra aktoro filmreĝisoro filmaktoro reĝisoro vd
Aktiva en	Unuiĝinta Reĝlando (Britio) vd
Aktiva dum	1925–1962 vd
Honorigoj Honorigoj (1962)  Premio Grammy por la Plej Bona Albumo de Parolitaj Vortoj (1933)  Akademia Premio por la Plej Bona Aktoro, kialo de la premio The Private Life of Henry VIII (en)  stelo sur la Trotuaro de famo en Holivudo vd
En TTT	Oficiala retejo vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Kariero

Li estis trejnita en Londono en la Reĝa Akademio de Drama Arto kaj por la unua fojo aperis profesie sur scenejo en 1926. En 1927, li estis elektita en teatraĵo kun sia estonta edzino Elsa Lanchester, kiun kiu li vivis kaj laboris ĝis sia morto.

Laughton ludis ampleksan gamon de klasikaj kaj modernaj roloj, kaj ludis ankaŭ teatraĵojn de Shakespeare ĉe Old Vic. Lia filmokariero portis lin al Broadvejo kaj poste al Holivudo, sed li kunlaboris kun Alexander Korda en elstaraj tiamaj britaj filmoj, kiel The Private Life of Henry VIII, pro kiu li ricevis la Oskar-premion al la Plej Bona Aktoro pro sia ludado de la titoliga rolulo. Li ricevis du pluajn nomumojn pro siaj roloj en Mutiny on the Bounty kaj Witness for the Prosecution, kaj reprenis la rolon de Henriko la 8-a en Young Bess. Li portretis ĉion el monstroj kaj marĝenuloj ĝis reĝoj.^[1] Inter la plej elstaraj filmoj de Laughton estis The Barretts of Wimpole Street, Ruggles of Red Gap, Jamaica Inn, The Hunchback of Notre Dame, The Big Clock, kaj Spartacus. Daniel Day-Lewis citis Laughton kiel unu el siaj inspiroj.^[2]

En la fino de sia lasta kariero, Laughton entreprenis teatran reĝisoradon, ĉefe en The Caine Mutiny Court-Martial, kaj en la teatraĵo de George Bernard Shaw nome Don Juan in Hell, en kiu li ankaŭ stelulis. Li reĝisoris unu filmon, nome la trileran The Night of the Hunter, kiu post dekomenca seniluziiga ricevo estas nuntempe laŭdita kiek klasika filmo.

Filmoj

1930-aj jaroj

• 1929 Piccadilly
• 1930 Comets
  • Wolves
• 1931 Down River
• 1932 Devil and the Deep
  • The Old Dark House
  • Payment Deferred
  • If I Had A Million
  • The Sign of the Cross
  • Island of Lost Souls
• 1933 The Private Life of Henry VIII
  • White Woman
• 1934 The Barretts of Wimpole Street
• 1935 Ruggles of Red Gap
  • Les Misérables
  • Mutiny on the Bounty
• 1936 Rembrandt
• 1937 I, Claudius
• 1938 Vessel of Wrath
  • St. Martin's Lane
• 1939 Jamaica Inn
  • The Hunchback of Notre Dame
• 1940 They Knew What They Wanted

1940-aj jaroj

• 1941 It Started with Eve
• 1942 The Tuttles of Tahiti
  • Tales of Manhattan
  • Stand By for Action
• 1943 Forever and a Day
  • This Land is Mine
  • The Man From Down Under
• 1944 Passport to Destiny
  • The Canterville Ghost
  • Norman Taurog
  • The Suspect
• 1945 Captain Kidd
• 1946 Because of Him
• 1947 The Paradine Case
  • Leben des Galilei
• 1948 A Miracle Can Happen (replaced by On Our Merry Way)
  • Arch of Triumph
  • The Big Clock
  • The Girl from Manhattan
• 1949 The Bribe
  • The Man on the Eiffel Tower

1950-aj jaroj

• 1951 The Blue Veil
  • The Strange Door
• 1952 O. Henry's Full House
• 1953 Salome
  • Young Bess
• 1954 Hobson's Choice
• 1955 The Night of the Hunter
• 1957 Witness for the Prosecution
• 1960 Sotto dieci bandiere
  • Spartacus
• 1962 Advise & Consent

Referencoj

1. "Charles Laughton: dazzling player of monsters, misfits and kings". 24a de Novembro 2012. Arkivita el la originalo la 25an de Novembro 2012.
2. "Daniel Day-Lewis – 'Movies 101' Part 4". 8a de Majo 2008. Arkivita el la originalo la 11an de Decembro 2021. Alirita la 31an de Aŭgusto 2019 – via YouTube.

PeEnEo: 884893 GND: 118726684 LCCN: n50058537 VIAF: 32104205 ISNI: 0000000110238117 LIBRIS: 235411 SUDOC: 034318542 BNF: 12508546x ULAN: 500331079 MBA: 75a45262-8e8d-4eb6-bc30-207fbf6d9644 NLA: 36023415 BIBSYS: 90854668 NKC: pna2004261719 BNE: XX1055341