Transportekonomiko

Transportekonomiko estas branĉo de ekonomiko fondita en 1959 fare de usona ekonomikisto John R. Meyer kiu traktas la asignadon de resursoj ene de la transporta sektoro. Ĝi havas fortajn ligilojn al konstruinĝenieriko. Transportekonomiko devias de iuj aliaj branĉoj de ekonomiko en tio ke la supozo de senspaca, tuja ekonomio ne teniĝas. Homoj kaj varoj fluas sur retoj ĉe certaj rapidecoj. Postuloj pintas. Anticipa biletaĉeto ofte estas stimulita per pli malaltaj biletprezoj. La retoj mem povas aŭ eble ne estas konkurencivaj. Ununura veturo (la fina varo, en la konsideroj de la konsumanto) povas postuli la faskigadon de servoj disponigitan fare de pluraj firmaoj, agentejoj kaj sistemoj.

Kvankam transportsistemoj sekvas la saman mend-ofertadan teorion same kiel aliaj industrioj, la komplikaĵoj de retefektoj kaj elektoj inter malsimilaj varoj (ekz. aŭto kaj bus-vojaĝado) faras taksi la postulon je transportadaj instalaĵoj malfacila. La evoluo de modeloj por taksi la verŝajnajn elektojn inter la tiaj varoj implikitaj en transportdecidoj (diskretaj elektomodeloj) kaŭzis la evoluon de grava branĉo de ekonometrio, same kiel nobelpremion por Daniel McFadden.

En transporto, postulo povas esti mezurita en nombro da vojaĝoj faritaj aŭ en totala distanco vojaĝita de ĉiuj vojaĝoj (ekz. pasaĝero-kilometro por publika transporto aŭ veturil-kilometro da vojaĝado (VKv) por privata transporto). Provizo estas konsiderita kiel voluma unuo. La prezo de la varo (vojaĝado) estas mezurita uzante la ĝeneraligitan koston de vojaĝado, kiu inkludas kaj monon kaj tempo-perdon.

La efiko de pliiĝoj en provizo (t.e. kapacito) estas de speciala intereso en transportekonomiko, ĉar la eblaj mediaj sekvoj estas signifaj.

Vidu ankaŭ

• Transporta planado
• Transportinĝenieriko

• Kategorio Transportekonomiko en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)