La mezopotamia araba dialekto aŭ iraka araba dialekto estas kontinuumo de reciproke kompreneblaj arabaj dialektoj origine el la mezopotamia baseno de Irako, ankaŭ etendiĝanta en Sirion,[1] Iranon,[1] sudorienta Turkio,[2] kaj parolata en Irakaj diasporaj komunumoj.
| Mezopotamia araba dialekto | |
| لهجة عراقية (lahĝa ʿiraqijja) | |
 | |
| Kakia areo: Iraka araba dialekto | |
| lingvo • moderna lingvo • dialekto | |
|---|---|
| araba lingvaro | |
| Parolata en | Irako, Sirio, Irano, Turkio |
| Regiono | Mezopotamio, Armena Altebenaĵo, Kilikio |
| Parolantoj | 15 700 000 |
| Denaskaj parolantoj | 13.9 milionoj |
| Fremdlingvo / dua lingvo por | 1.2 milionoj |
| Skribo | araba |
| Lingvistika klasifiko | |
Afrikazia
| |
| Lingvaj kodoj | |
| Lingvaj kodoj | |
| ISO 639-3 | acm |
| Glottolog | meso1252 |
| Angla nomo | Mesopotamian Arabic |
| Franca nomo | arabe mésopotamien |
Historio
La aramea lingvo estis la lingvafrankao de Mezopotamio de la frua 1-a jarmilo a.k.e. ĝis la malfrua 1-a jarmilo k.e., kaj kiel oni povas atendi, la iraka araba montras signojn de aramea subtavolo.[3] La "gelet-aj" kaj jud-irakaj variaĵoj konservis kvalitojn de la babilona aramea.[3]
Pro la imanenta plurkulturismo kaj historio de Irako, la iraka araba siavice inkludas diversajn pruntovortojn en sian vortoprovizon el la aramea, akada, persa kaj turka lingvoj.
Variaĵoj
La mezopotamia araba havas du ĉefajn variaĵojn. Oni rekonas distingon inter la gelet-a kaj qeltu-a [keltu] mezopotamiaj arabaj dialektoj, kies nomoj deriviĝis de la formo de la vorto por "Mi diris."[4]
La suda (gelet-a) grupo inkludas tigrisan dialektaron, el kiu la plej bone konata formo estas la bagdada araba, kaj eŭfratan dialektaron, konata kiel furati (eŭfrata araba). Gelet-a variaĵo, la ĥuzestana araba dialekto, estas parolata en la provinco Ĥuzestano de Irano.[1]
La norda (qeltu-a) grupo inkludas la nord-tigrisan dialektaron, ankaŭ konata kiel la norda mezopotamia araba dialekto aŭ maslaŭi (mosula), kune kun kaj la jud-irakaj kaj la kristan-sektaj dialektoj (ekzemple la bagdada juda araba dialekto).
Distribuo
Kaj la gelet-a kaj la qeltu-a variaĵoj de la iraka araba estas parolataj en Sirio,[1][2] la unua estas parolata ĉe la Eŭfrato oriente de Halepo, dum la dua estas parolata en la supra ĥabura areo kaj trans la landlimo en Turkio.[2]
La kipra maronita araba dialekto havas grandan kvanton da komunaĵoj kun la mezopotamia araba;[5] speciale la norda variaĵo, kaj iuj supozas, ke ĝi apartenas al tiu ĉi dialekta areo.[6]
Referencoj
Fonto
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
