From Wikipedia, the free encyclopedia
Forĝado estas unu el la plej malnovaj metalprilaboraj metodoj. Oni varmigas pecon da metalo en fajro kaj sekve faras ĝin en la dezirata formo per martelo sur amboso.
Laŭ Francisko Azorín Forĝi estas Prilabori metalon per fajro k. martelo.[1] Li indikas etimologion el antikva germana vurkjam,[2] kaj li aldonas teknikajn terminojn kiaj forĝejo, por loko, kie oni forĝas, kaj forĝisto, por homo, kies metio estas forĝi.[3]
Forĝitaj objektoj estas klare pli fortaj ol objektoj el gisfero. Tio estas ĉar la kristalstrukturo en gisita objekto estas hazarda, dum la mikrokristaloj per forĝado iras en la direkto kien la objekto estas martelata.
La disvolviĝo de forĝoteknikoj estis de decida graveco en la mondhistorio. Pro la invento de la balgo oni povis atingi sufiĉe altajn temperaturojn por liberigi feron el fererco, per kiu la ferepoko komenciĝis. Danke al la invento de la plugilo la agrokulturo povis disvolviĝi.
Forĝisto estas tre malnova profesio kaj ĝi produktis, en la pasinteco, multajn laboraĵojn. Ĝis la duono de la 20-a jarcento preskaŭ ĉiu loĝloko havis sian propran forĝejon. Ekde tiam la profesio fariĝis pli kaj pli rara. Maŝina forĝado je industria skalo ankoraŭ estas aplikata.
Ekzistas pluraj proverboj pri forĝado en la Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof, inter ili[4]:
|
|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.