uyay

Quechua

Noun

uyay

1. attention

Declension

	singular	plural
nominative	uyay	uyaykuna
accusative	uyayta	uyaykunata
dative	uyayman	uyaykunaman
genitive	uyaypa	uyaykunap
locative	uyaypi	uyaykunapi
terminative	uyaykama	uyaykunakama
ablative	uyaymanta	uyaykunamanta
instrumental	uyaywan	uyaykunawan
comitative	uyaynintin	uyaykunantin
abessive	uyayninnaq	uyaykunannaq
comparative	uyayhina	uyaykunahina
causative	uyayrayku	uyaykunarayku
benefactive	uyaypaq	uyaykunapaq
associative	uyaypura	uyaykunapura
distributive	uyayninka	uyaykunanka
exclusive	uyaylla	uyaykunalla

declension of uyay

ñuqap (my)	singular	plural
nominative	uyayniy	uyayniykuna
accusative	uyayniyta	uyayniykunata
dative	uyayniyman	uyayniykunaman
genitive	uyayniypa	uyayniykunap
locative	uyayniypi	uyayniykunapi
terminative	uyayniykama	uyayniykunakama
ablative	uyayniymanta	uyayniykunamanta
instrumental	uyayniywan	uyayniykunawan
comitative	uyayniynintin	uyayniykunantin
abessive	uyayniyninnaq	uyayniykunannaq
comparative	uyayniyhina	uyayniykunahina
causative	uyayniyrayku	uyayniykunarayku
benefactive	uyayniypaq	uyayniykunapaq
associative	uyayniypura	uyayniykunapura
distributive	uyayniyninka	uyayniykunanka
exclusive	uyayniylla	uyayniykunalla

qampa (your)	singular	plural
nominative	uyayniyki	uyayniykikuna
accusative	uyayniykita	uyayniykikunata
dative	uyayniykiman	uyayniykikunaman
genitive	uyayniykipa	uyayniykikunap
locative	uyayniykipi	uyayniykikunapi
terminative	uyayniykikama	uyayniykikunakama
ablative	uyayniykimanta	uyayniykikunamanta
instrumental	uyayniykiwan	uyayniykikunawan
comitative	uyayniykintin	uyayniykikunantin
abessive	uyayniykinnaq	uyayniykikunannaq
comparative	uyayniykihina	uyayniykikunahina
causative	uyayniykirayku	uyayniykikunarayku
benefactive	uyayniykipaq	uyayniykikunapaq
associative	uyayniykipura	uyayniykikunapura
distributive	uyayniykinka	uyayniykikunanka
exclusive	uyayniykilla	uyayniykikunalla

paypa (his/her/its)	singular	plural
nominative	uyaynin	uyayninkuna
accusative	uyayninta	uyayninkunata
dative	uyayninman	uyayninkunaman
genitive	uyayninpa	uyayninkunap
locative	uyayninpi	uyayninkunapi
terminative	uyayninkama	uyayninkunakama
ablative	uyayninmanta	uyayninkunamanta
instrumental	uyayninwan	uyayninkunawan
comitative	uyayninintin	uyayninkunantin
abessive	uyayninninnaq	uyayninkunannaq
comparative	uyayninhina	uyayninkunahina
causative	uyayninrayku	uyayninkunarayku
benefactive	uyayninpaq	uyayninkunapaq
associative	uyayninpura	uyayninkunapura
distributive	uyaynininka	uyayninkunanka
exclusive	uyayninlla	uyayninkunalla

ñuqanchikpa (our(incl))	singular	plural
nominative	uyayninchik	uyayninchikkuna
accusative	uyayninchikta	uyayninchikkunata
dative	uyayninchikman	uyayninchikkunaman
genitive	uyayninchikpa	uyayninchikkunap
locative	uyayninchikpi	uyayninchikkunapi
terminative	uyayninchikkama	uyayninchikkunakama
ablative	uyayninchikmanta	uyayninchikkunamanta
instrumental	uyayninchikwan	uyayninchikkunawan
comitative	uyayninchiknintin	uyayninchikkunantin
abessive	uyayninchikninnaq	uyayninchikkunannaq
comparative	uyayninchikhina	uyayninchikkunahina
causative	uyayninchikrayku	uyayninchikkunarayku
benefactive	uyayninchikpaq	uyayninchikkunapaq
associative	uyayninchikpura	uyayninchikkunapura
distributive	uyayninchikninka	uyayninchikkunanka
exclusive	uyayninchiklla	uyayninchikkunalla

ñuqaykup (our(excl))	singular	plural
nominative	uyayniyku	uyayniykukuna
accusative	uyayniykuta	uyayniykukunata
dative	uyayniykuman	uyayniykukunaman
genitive	uyayniykupa	uyayniykukunap
locative	uyayniykupi	uyayniykukunapi
terminative	uyayniykukama	uyayniykukunakama
ablative	uyayniykumanta	uyayniykukunamanta
instrumental	uyayniykuwan	uyayniykukunawan
comitative	uyayniykuntin	uyayniykukunantin
abessive	uyayniykunnaq	uyayniykukunannaq
comparative	uyayniykuhina	uyayniykukunahina
causative	uyayniykurayku	uyayniykukunarayku
benefactive	uyayniykupaq	uyayniykukunapaq
associative	uyayniykupura	uyayniykukunapura
distributive	uyayniykunka	uyayniykukunanka
exclusive	uyayniykulla	uyayniykukunalla

qamkunap (your(pl))	singular	plural
nominative	uyayniykichik	uyayniykichikkuna
accusative	uyayniykichikta	uyayniykichikkunata
dative	uyayniykichikman	uyayniykichikkunaman
genitive	uyayniykichikpa	uyayniykichikkunap
locative	uyayniykichikpi	uyayniykichikkunapi
terminative	uyayniykichikkama	uyayniykichikkunakama
ablative	uyayniykichikmanta	uyayniykichikkunamanta
instrumental	uyayniykichikwan	uyayniykichikkunawan
comitative	uyayniykichiknintin	uyayniykichikkunantin
abessive	uyayniykichikninnaq	uyayniykichikkunannaq
comparative	uyayniykichikhina	uyayniykichikkunahina
causative	uyayniykichikrayku	uyayniykichikkunarayku
benefactive	uyayniykichikpaq	uyayniykichikkunapaq
associative	uyayniykichikpura	uyayniykichikkunapura
distributive	uyayniykichikninka	uyayniykichikkunanka
exclusive	uyayniykichiklla	uyayniykichikkunalla

paykunap (their)	singular	plural
nominative	uyayninku	uyayninkukuna
accusative	uyayninkuta	uyayninkukunata
dative	uyayninkuman	uyayninkukunaman
genitive	uyayninkupa	uyayninkukunap
locative	uyayninkupi	uyayninkukunapi
terminative	uyayninkukama	uyayninkukunakama
ablative	uyayninkumanta	uyayninkukunamanta
instrumental	uyayninkuwan	uyayninkukunawan
comitative	uyayninkuntin	uyayninkukunantin
abessive	uyayninkunnaq	uyayninkukunannaq
comparative	uyayninkuhina	uyayninkukunahina
causative	uyayninkurayku	uyayninkukunarayku
benefactive	uyayninkupaq	uyayninkukunapaq
associative	uyayninkupura	uyayninkukunapura
distributive	uyayninkunka	uyayninkukunanka
exclusive	uyayninkulla	uyayninkukunalla

possessive forms of uyay

ñuqap - first-person singular

qampa - second-person singular

paypa - third-person singular

ñuqanchikpa - first-person inclusive plural

ñuqaykup - first-person exclusive plural

qamkunap - second-person plural

paykunap - third-person plural

Verb

uyay

1. (transitive) to hear, listen
2. (transitive) to obey, agree to
3. (transitive) to understand
4. (transitive) to hear mass

Conjugation

infinitive			uyay
agentive			uyaq
present participle			uyaspa
past participle			uyasqa
future participle			uyana
		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person inclusive	1st person exclusive	2nd person	3rd person
indicative		ñuqa	qam	pay	ñuqanchik	ñuqayku	qamkuna	paykuna
	present	uyani	uyanki	uyan	uyanchik	uyayku uyaniku1	uyankichik	uyanku
	past (experienced)	uyarqani	uyarqanki	uyarqan	uyarqanchik	uyarqayku uyarqaniku	uyarqankichik	uyarqanku
	past (reported)	uyasqani	uyasqanki	uyasqan	uyasqanchik	uyasqayku uyasqaniku	uyasqankichik	uyasqanku
	future	uyasaq	uyanki	uyanqa	uyasunchik	uyasaqku	uyankichik	uyanqaku
imperative		—	qam	pay	—	—	qamkuna	paykuna
	affirmative		uyay	uyachun			uyaychik	uyachunku
	negative		ama uyaychu	ama uyachunchu			ama uyaychikchu	ama uyachunkuchu
1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.

    Conjugation of uyay

See also

• uya
• uyariy