कक्षा

See also: कक्ष and कुक्षि

Hindi

Hindi Wikipedia has an article on:

कक्षा

Wikipedia ^hi

Picture dictionary: Solar System

सूर्य

बुध

शुक्र

पृथ्वी

चंद्रमा

मंगल

बृहस्पति

शनि

अरुण

वरुण

धूमकेतु

क्षुद्रग्रह घेरा

कक्षा

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit कक्षा (kakṣā). The sense "class, course" didn't exist in Sanskrit and is a calque of English class, which means both "category" and "course, a group of students studying together".

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /kək.ʂɑː/, [kɐk.ʃäː]

Noun

कक्षा • (kakṣā) f (rare, formal)

1. category (a group, often named or numbered, to which items are assigned based on similarity or defined criteria)
2. (neologism) class, course
3. (physics) orbit

   पृथ्वी सूर्य की कक्षा में है।

   pŕthvī sūrya kī kakṣā mẽ hai.

   The Earth is in orbit around the Sun.

Declension

Declension of कक्षा (fem ā-stem)

	singular	plural
direct	कक्षा kakṣā	कक्षाएँ kakṣāẽ
oblique	कक्षा kakṣā	कक्षाओं kakṣāõ
vocative	कक्षा kakṣā	कक्षाओ kakṣāo

References

• McGregor, Ronald Stuart (1993) “कक्षा”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• কক্ষা (Assamese script)
• ᬓᬓ᭄ᬱᬵ (Balinese script)
• কক্ষা (Bengali script)
• 𑰎𑰎𑰿𑰬𑰯 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑀓𑁆𑀱𑀸 (Brahmi script)
• ကက္ၑာ (Burmese script)
• કક્ષા (Gujarati script)
• ਕਕ੍ਸ਼ਾ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑌕𑍍𑌷𑌾 (Grantha script)
• ꦏꦏ꧀ꦰꦴ (Javanese script)
• 𑂍𑂍𑂹𑂭𑂰 (Kaithi script)
• ಕಕ್ಷಾ (Kannada script)
• កក្ឞា (Khmer script)
• ກກ຺ຩາ (Lao script)
• കക്ഷാ (Malayalam script)
• ᡬᠠᡬᢢᠠᢇ (Manchu script)
• 𑘎𑘎𑘿𑘬𑘰 (Modi script)
• ᢉᠠᢉᢔᠠ᠋᠎ᠠ (Mongolian script)
• 𑦮𑦮𑧠𑧌𑧑 (Nandinagari script)
• 𑐎𑐎𑑂𑐲𑐵 (Newa script)
• କକ୍ଷା (Odia script)
• ꢒꢒ꣄ꢰꢵ (Saurashtra script)
• 𑆑𑆑𑇀𑆰𑆳 (Sharada script)
• 𑖎𑖎𑖿𑖬𑖯 (Siddham script)
• කක්‍ෂා (Sinhalese script)
• 𑩜𑩜 𑪙𑪀𑩛 (Soyombo script)
• 𑚊𑚊𑚶𑚭 (Takri script)
• கக்ஷா (Tamil script)
• కక్షా (Telugu script)
• กกฺษา (Thai script)
• ཀ་ཀྵཱ (Tibetan script)
• 𑒏𑒏𑓂𑒭𑒰 (Tirhuta script)
• 𑨋𑨋𑩇𑨯𑨊 (Zanabazar Square script)

Etymology

Derived from a feminine form of कक्ष (kákṣa, “armpit, room”). The sense "class, course" is a neologism formed with influence from Hindi कक्षा (kakṣā).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kɐk.ʂɑː/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /kɐk.ʂɑː/

Noun

कक्षा • (kakṣā) stem, f

1. any place surrounded by walls (as a courtyard)
2. balance
3. circumference
4. emulation
5. equality
6. orbit of a planet
7. painful boils in the armpit
8. periphery
9. private chamber or room in general
10. resemblance
11. rivalry
12. secluded portion of a building
13. similarity
14. surrounding wall
15. wall
16. (neologism) class, course

Declension

Feminine ā-stem declension of कक्षा

	singular	dual	plural
nominative	कक्षा (kakṣā)	कक्षे (kakṣe)	कक्षाः (kakṣāḥ)
accusative	कक्षाम् (kakṣām)	कक्षे (kakṣe)	कक्षाः (kakṣāḥ)
instrumental	कक्षया (kakṣayā) कक्षा¹ (kakṣā¹)	कक्षाभ्याम् (kakṣābhyām)	कक्षाभिः (kakṣābhiḥ)
dative	कक्षायै (kakṣāyai)	कक्षाभ्याम् (kakṣābhyām)	कक्षाभ्यः (kakṣābhyaḥ)
ablative	कक्षायाः (kakṣāyāḥ) कक्षायै² (kakṣāyai²)	कक्षाभ्याम् (kakṣābhyām)	कक्षाभ्यः (kakṣābhyaḥ)
genitive	कक्षायाः (kakṣāyāḥ) कक्षायै² (kakṣāyai²)	कक्षयोः (kakṣayoḥ)	कक्षाणाम् (kakṣāṇām)
locative	कक्षायाम् (kakṣāyām)	कक्षयोः (kakṣayoḥ)	कक्षासु (kakṣāsu)
vocative	कक्षे (kakṣe)	कक्षे (kakṣe)	कक्षाः (kakṣāḥ)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

References

• Hellwig, Oliver (2010–2025) “kakṣā”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.