Τελεολογικό επιχείρημα
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το τελεολογικό επιχείρημα[Σημ 1] (γνωστό και ως φυσικοθεολογικό επιχείρημα ή επιχείρημα του σχεδιασμού ή επιχείρημα του ευφυούς σχεδιασμού ή του ωρολογοποιού) είναι ένα εμπειρικό επιχείρημα, σύμφωνα με το οποίο, η λειτουργικότητα ορισμένων φυσικών αντικειμένων στο σύμπαν, δείχνει πως υπάρχει κάποιος που σχεδίασε ή ρύθμισε το σύμπαν, οπότε είναι λογικό κάποιος να πιστεύει στην ύπαρξη του Θεού. Με άλλα λόγια δηλώνει ότι η τάξη και η πολυπλοκότητα του κόσμου δείχνει πως μια ύπαρξη τον δημιούργησε με συγκεκριμένο σκοπό, όπως τη δημιουργία της ζωής, κατά νου. Παρόλο που αρχικά το επιχείρημα έχει ρίζες στην αρχαία Ελλάδα, το πρότεινε με περισσότερη σαφήνεια ο Θωμάς ο Ακινάτης, συνήθως αποδίδεται στον συγγραφέα του 18ου αιώνα, Ουίλιαμ Πέιλι (William Paley), o οποίος το έκανε αρκετά δημοφιλές, όταν σύγκρινε μεταφορικά το σύμπαν με ένα ρολόι.[2]
Το μεγαλύτερο πλήγμα στο Τελεολογικό Επιχείρημα το έφερε η Δαρβινική Θεωρία Εξέλιξης των Ειδών. Εξήγησε πως η πολυμορφία και πολυπλοκότητα στη φύση εξηγείται με την επιβίωση του καταλληλότερου. Εξελίξεις στη μοριακή βιολογία ανέδειξαν πως η γένεση ζωής από ανόργανη ύλη είναι πιθανή σε κατάλληλες συνθήκες. Η αποτυχία του Σχεδιασμού να επιβιώσει από το επιχείρημα που έθεσε στο τραπέζι ο Δαρβίνος και οι εξελίξεις στην επιστήμη, έδωσαν γένεση στο επιχείρημα του Ευφυούς Σχεδιασμού, [3] το οποίο και αυτό αντιμετώπισε εξοντωτική κριτική.