![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b2/162_9_le_Mirabeau_bombarde_Ah%25C3%25A8nes.jpg/640px-162_9_le_Mirabeau_bombarde_Ah%25C3%25A8nes.jpg&w=640&q=50)
Νοεμβριανά του 1916
From Wikipedia, the free encyclopedia
Τα Νοεμβριανά, τα οποία ξεκίνησαν στις 18 Νοεμβρίου (Ιουλιανό Ημερολόγιο) ή 1 Δεκεμβρίου (Γρηγοριανό Ημερολόγιο) 1916, είναι οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ των «Επίστρατων» του Βασιλιά Κωνσταντίνου και της αποβατικής δύναμης της Συμμαχικής Αντάντ στην Αθήνα, καθώς και το πρωτοφανές κύμα πολιτικής τρομοκρατίας που τις ακολούθησε, εν μέσω του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της κορύφωσης του Εθνικού Διχασμού.[1][2]
![]() |
Η ουδέτερη οπτική γωνία αυτού του λήμματος αμφισβητείται. |
![]() |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης. Αίτιο: ορθογραφικά λάθη Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων. |
Νοεμβριανά | |||
---|---|---|---|
Εθνικός Διχασμός Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος | |||
![]() Το γαλλικό θωρηκτό Μιραμπώ βομβαρδίζει την Αθήνα, 1 Δεκεμβρίου 1916. | |||
Χρονολογία | 18 Νοεμβρίου / 1 Δεκεμβρίου 1916 | ||
Τόπος | Αθήνα, Ελλάδα ![]() | ||
Αίτια | Άρνηση του Ελληνικού Στρατού να παραδώσει ποσότητες πολεμικού υλικού | ||
Στόχοι | Εξαναγκασμός της κυβέρνησης των Αθηνών σε παραίτηση υπέρ της Κυβέρνησης Εθνικής Αμύνης, υπό την φιλοσυμμαχική ηγεσία της Τριανδρίας με έδρα τη Θεσσαλονίκη. | ||
Μέθοδοι | Βομβαρδισμός της πόλης των Αθηνών, απόβαση συμμαχικών στρατευμάτων και προέλαση προς την πρωτεύουσα | ||
Έκβαση | Νίκη του βασιλικού στρατού και υποχώρηση των συμμαχικών στρατευμάτων Αναγνώριση της Κυβέρνησης της Θεσσαλονίκης Κύμα τρομοκρατίας στην Αθήνα κατά των εναπομείναντων βενιζελικών της πόλης | ||
Αντιμαχόμενοι | |||
Ηγετικά πρόσωπα | |||
| |||
Απολογισμός | |||
|
Οι δυνάμεις των Συμμάχων της Αντάντ εισέβαλαν στην Αθήνα με σκοπό να επιτάξουν οπλισμό ως αντάλλαγμα για την αμαχητί παράδοση της οχυρωματικής γραμμής του Ρούπελ και την παράδοση της Ανατολικής Μακεδονίας στη Βουλγαρία (των Κεντρικών Δυνάμεων) από τον βασιλιά Κωνσταντίνο και τον Ιωάννη Μεταξά, τον Μάιο και τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου (1916), αντίστοιχα. Η επέμβαση των Συμμάχων, αν και τυπικά νικηφόρα, στερούνταν στρατηγικού βάθους, ενώ έπληξε το γόητρο της Αντάντ λόγω και της αναπάντεχης άμυνας του «Συνδέσμου των Επίστρατων», αντιβενιζελικού και φιλομοναρχικού στρατιωτικού σχηματισμού της κυβέρνησης της Ελλάδας, υπό την ηγεσία του Ιωάννη Μεταξά. Παράλληλα, στην πρωτεύουσα, οι ίδιοι σχηματισμοί, σε συνεργασία με υποστηρικτές του βασιλιά, είχαν ξεκινήσει κύμα διώξεων των αντιβενιζελικών, που κατέληξε μετά τη λήξη της επέμβασης σε ανοικτή τρομοκρατία, με δεκάδες θανάτους από λιντσάρισμα και εκτεταμένες καταστροφές της περιουσίας τους.[3]
Ο στόχος των Συμμάχων επιτεύχθηκε τελικά τον Μάιο-Ιούνιο του επόμενου χρόνου (1917), αφότου ο ρωσικός βασιλικός οίκος των Ρομανόφ, μοναδικοί υποστηρικτές του Κωνσταντίνου στην Αντάντ, είχε καθαιρεθεί, και ύστερα από σκληρό και πολύμηνο ναυτικό αποκλεισμό της Ελλάδας, όταν με νέο τελεσίγραφο για βομβαρδισμό της Αθήνας και κατάληψη του Πειραιά από το ναυτικό τους, επέβαλαν την εκδίωξη του βασιλιά Κωνσταντίνου. Στη συνέχεια, εγκατέστησαν Γάλλο αρμοστή για τη χώρα, επανέφεραν τον Βενιζέλο ως πρωθυπουργό ολόκληρης, πλέον, της επικράτειας (λήγοντας, φαινομενικά, τον Εθνικό Διχασμό υπέρ του τελευταίου), και επέβαλλαν καθολική επιστράτευση για τη στήριξη της Αντάντ, ενόψει της επικείμενης συμμετοχής της Ελλάδα στον πόλεμο.
Η ονομασία ελληνικοί ή Αθηναϊκοί εσπερινοί[N 1], η οποία δόθηκε, στη Δυτική Ευρώπη, στη σφαγή που ακολούθησε, παραπέμπει στους σικελικούς εσπερινούς του 1282, στη διάρκεια των οποίων οι δυνάμεις του Ανδεγαυού βασιλιά Καρόλου Α΄ σφαγιάστηκαν συστηματικά από τον ντόπιο σικελικό πληθυσμό. Στην Ελλάδα, ωστόσο, οι συγκρούσεις αποκαλούνταν «Νοεμβριανά», λόγω της διατήρησης του Ιουλιανού Ημερολογίου στη χώρα.