Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα (Λουίζα του Μπάντεν)

Η Λουίζα (γερμ.: Luise von Baden, 13/24 Ιανουαρίου 1779 – 4/16 Μαΐου 1826), μετέπειτα γνωστή ως Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα (ρωσ.: Елизавета Алексеевна), του Οίκου του Τσέρινγκεν ήταν κόρη του Διαδόχου Πρίγκηπα της Βάδης και σύζυγος του Αλεξάνδρου Α΄ της Ρωσίας.

Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	24  Ιανουαρίου 1779[1] Καρλσρούη[2]
Θάνατος	16  Μαΐου 1826 Μπέλιοβ
Αιτία θανάτου	έμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτου	φυσικά αίτια
Τόπος ταφής	Καθεδρικός Ναός Αγίων Πέτρου και Παύλου
Χώρα πολιτογράφησης	Ρωσική Αυτοκρατορία (από 1793)
Θρησκεία	Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός (από 1793)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Γαλλικά Γερμανικά Ρωσικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης
Οικογένεια
Σύζυγος	Αλέξανδρος Α΄ της Ρωσίας (1793–1825)[3][4]
Σύντροφος	Aleksey Okhotnikov
Τέκνα	Grand Duchess Elizabeth Alexandrovna of Russia[5] Grand Duchess Maria Alexandrovna of Russia[5]
Γονείς	Κάρολος Λουδοβίκος της Βάδης και Αμαλία της Έσσης-Ντάρμστατ
Αδέλφια	Κάρολος Β΄ της Βάδης Βιλελμίνη της Βάδης Καρολίνα της Βάδης Φρειδερίκη της Βάδης Μαρία της Βάδης Αμαλία Χριστιανή του Μπάντεν
Οικογένεια	Οίκος του Τσέρινγκεν
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	τάγμα του Αγίου Ανδρέα
Θυρεός
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα το 1813.

Πορτραίτο της Ελισάβετ Αλεξέγιεβνας.

Πρώτα χρόνια

Η Λουίζα Μαρία Αυγούστα γεννήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 1779 στην Καρλσρούη ως τρίτη κόρη και τρίτο παιδί του Καρόλου Λουδοβίκου της Βάδης και της Αμαλίας, κόρης του Λουδοβίκου Η΄ της Έσσης-Ντάρμαστατ. Μεγάλωσε στην Αυλή του παππού της στην Καρλσρούη, σε ένα κλειστό οικογενειακό περιβάλλον και παρέμεινε πολύ στενά συνδεδεμένη με τη μητέρα της, με την οποία διατήρησε στενή αλληλογραφία ως το τέλος της ζωής της. Επειδή ο παππούς της, Κάρολος Φρειδερίκος της Βάδης, δεν ήταν πλούσιος, η οικογένειά της ζούσε μέτρια για τα βασιλικά πρότυπα. Έμαθε να μιλά γερμανικά και γαλλικά, καθώς επίσης γνώριζε την γαλλική κουλτούρα, που ήταν πρότυπο εκείνη την εποχή.

Γάμος

Η Αικατερίνη Β΄ της Ρωσίας έψαχνε κατάλληλες νύφες για τους δύο μεγαλύτερους εγγονούς της, Αλέξανδρο και Κωνσταντίνο. Έτσι στράφηκε στις πριγκίπισσες της Βάδης. Η Λουίζα ήταν τότε 13 ετών και η αδελφή της Φρειδερίκη 11 ετών. Πήγαν στη Ρωσία το φθινόπωρο του 1792.

Η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα το 1795.

Η αυτοκράτειρα Αικατερίνη ενθουσιάστηκε από τη Λουίζα, βρίσκοντάς τη μοντέλο ομορφιάς, γοητείας και εντιμότητας. Ο μέλλων σύζυγός της, ο 14 χρόνος Αλέξανδρος ήταν υψηλός και όμορφος, αλλά ντροπαλός και η ίδια πολύ νέα και άπειρη. Όμως παρόλα αυτά σύντομα ο καθένας τους άρχισε να τρέφει ερωτικά συναισθήματα. H Λουίζα έμαθε να μιλά τη ρωσική γλώσσα και μεταστράφηκε την Ορθοδοξία με ένα νέο όνομα: Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα Ρομανόβα. Η αδελφή της επέστρεψε πίσω στη Βάδη αφήνοντάς τη μόνη στη Ρωσία.

Στις 28 Μαρτίου του 1793 τελέστηκε ο γάμος της. Γι' αυτό τον γάμο η Αικατερίνη έγραψε "Ήταν ένας γάμος μεταξύ ψυχής και έρωτα" στον Σαρλ Ζοζέφ Λαμοράλ, Πρίγκηπα ντε Λιν. Η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα και ο Αλέξανδρος απέκτησαν δύο κόρες, των οποίων η πατρότητα αμφισβητείται:

• τη Μαρία Αλεξάνδροβνα (29 Μάϊου 1799 - 8 Ιουλίου 1800). Η Μαρία ήταν αρκετά σκουρόχρωμη, με μαύρα μαλλιά και σκούρα μάτια. Κανείς δεν πίστευε ότι αυτό το σκουρόχρωμο παιδί ήταν κόρη δύο ξανθών με γαλανά μάτια γονέων και οι φήμες έλεγαν ότι ήταν κόρη του Άνταμ Τσαρτορύσκι. Έζησε 14 μήνες.
• την Ελισάβετ Αλεξάνδροβνα (15 Νοεμβρίου 1806 - 12 Μαΐου 1808). Έζησε 18 μήνες. Η φήμες την ήθελαν κόρη του Αλεξέι Οκότνικοφ.

Η ζωή της Ελισάβετ Αλεξέγιεβνας ως μεγάλης δούκισσας ήταν αρκετά δύσκολη. Στην Αυλή συνάντησε τις έντονες ερωτικές ίντριγκες που άκμαζαν γύρω της, σε μια Αυλή όπου η μοιχεία ήταν μια αποδεκτή μορφή διασκέδασης. Ο εραστής της Αικατερίνης, Πλάτον Ζουμπόφ, προσπάθησε να την αποπλανήσει. Η χαρά στη μοναξιά της κατά τα πρώτα χρόνια του γάμου της ήταν ο σύζυγός της και μια στενή της φίλη, η κόμισσα Γκολόβινα.

Αυτοκράτειρα

Στις 24 Μαρτίου του 1801 απεβίωσε το μόνο (νόμιμο) τέκνο της Αικατερίνης Β΄, Παύλος. Η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα, με τον θάνατο αυτόν του πεθερού της, έγινε αυτοκράτειρα. Από τη θέση αυτή πήρε μέρος στη ζωή της Αυλής, αλλά η πρώτη γυναίκα στην Αυτοκρατορία ήταν η πεθερά της, Μαρία Φιόντοροβνα, που σε όλες τις δημόσιες εκδηλώσεις ήταν στο πλευρό του Αλεξάνδρου Α΄ και η Ελισάβετ πίσω μόνη της. Η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα ήταν πολύ πράος και ήρεμος άνθρωπος για να κρατάει το χέρι σε έναν ανήσυχο, ψυχρό και βασανισμένο άνθρωπο, όπως ήταν ο σύζυγός της. Το 1803 ο Αλέξανδρος ξεκίνησε μία ερωτική σχέση με την πριγκίπισσα Μάρια Ναρύσκινα, που κράτησε 13 χρόνια. Η Ναρύσκινα έκανε μία ανεπιτυχή προσπάθεια να χωρίσει ο Τσάρος την Ελισάβετ.

Η ίδια η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα άρχισε να ερωτοτροπεί, αρχικά με τον Πολωνό κόμη Άνταμ Τσαρτορύσκι, προσωπικό φίλο του Αλεξάνδρου, μία σχέση που κράτησε 3 χρόνια καθώς εκείνος εστάλη σε διπλωματική αποστολή. Όταν τελείωσε η σχέση τους, ξεκίνησε μία νέα σχέση με τον όμορφο Αλεξέι Οκότνικοφ, ο οποίος ήταν διοικητής του προσωπικού αλλά αποσύρθηκε λόγω της κακής του υγείας. Η σχέση αυτή βρήκε τραγικό τέλος με το θάνατο του Οκότνικοφ το 1807 τον οποίο λέγεται ότι διέταξε ο Τσάρος ή ο αδελφός του, ο Μέγας Δούκας Κωνσταντίνος. Η αλληλογραφία της μαζί του καθώς και μερικά ημερολόγιά της καταστράφηκαν από τον άλλο αδελφό του συζύγου της, τον Νικόλαο. Επίσης πολλές φήμες υποστήριζαν ότι η δεύτερη κόρη της ήταν παιδί του Οκότνικοφ. Μετά τον θάνατο του Αλεξέι αισθάνθηκε εγκαταλελειμμένη και έδωσε όλη την αγάπη στο κοριτσάκι της, την Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα, που όμως πέθανε σε ηλικία 18 μηνών από λοίμωξη. Αυτό ήταν το μεγαλύτερο πλήγμα στην ζωή της. Ο γάμος της απέτυχε επίσης να φέρει την εκπλήρωσή της. Αν και η ίδια αγαπούσε τον άντρα της και τον ενθάρρυνε σε πολλές προσωπικές και πολιτικές κρίσεις, ο Αλέξανδρος την παραμέλησε. Η σχέση τους ήταν αρμονική, αλλά συναισθηματικά απομακρυσμένη, με καθέναν να έχει ερωτικές σχέσεις έξω από το γάμο τους.

Ως αυτοκράτειρα, η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα έλαβε μέρος στη ζωή της Αυλής και στα καθήκοντα εκπροσώπησης, αλλά ο ρόλος τής πρώτης κυρίας στην αυτοκρατορία ήταν αποκλειστικά για τη πεθερά της Μαρία Φιόντοροβνα, η οποία διαδραμάτισε πιο εξέχουσα θέση από τη νέα Αυτοκράτειρα. Για σχεδόν δύο δεκαετίες, ο Αλέξανδρος και η Ελισάβετ έζησαν αρμονικά, αλλά διήγαν ξεχωριστές ζωές, καθώς και οι δύο είχαν σχέσεις. Δεν ήταν ούτε δημοφιλής στη Ρωσία, ούτε πολύ αγαπημένη στις σχέσεις της με τους Ρομανώφ.

Δυστυχώς, κατείχε μια ντροπαλή, που αναζητούσε να αποσύρεται προσωπικότητα, η οποία απέτυχε να την κάνει αγαπητή στη ρωσική Αυλή ή στους συγγενείς του συζύγου της. Προτίμησε την απλότητα και τη μοναξιά από τη λαμπρότητα και τις τελετές της ζωής στην Αυλή. Κατά τη διάρκεια των ναπολεόντειων πολέμων, η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα ήταν ένας αξιόπιστος υποστηρικτής των πολιτικών τού συζύγου της, όπως και σε άλλες προσωπικές και πολιτικές κρίσεις. Η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα είχε μία μαλακή, μελωδική φωνή και ένα όμορφο οβάλ πρόσωπο με ευαίσθητα χαρακτηριστικά, ελληνικό προφίλ, γαλάζια μάτια σε σχήμα αμυγδάλου και κυματιστά ξανθά μαλλιά, τα οποία συνήθως έπεφταν στους ώμους της. Με κομψή σιλουέτα, βασιλική συμπεριφορά και ένα όμορφο αγγελικό πρόσωπο, θεωρήθηκε από τους συγχρόνους της ως μία από τις πιο όμορφες γυναίκες στην Ευρώπη και ίσως το πιο όμορφο τέκνο εκείνης της εποχής. Γοητευτική, γενναιόδωρη και πνευματική, η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα αγαπούσε τη λογοτεχνία και τις τέχνες. Πήρε μαθήματα μουσικής από τον Λούντβιχ Βίλεμ Τέππερ ντε Φέργκιουσον.

Η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα δεν διαδραμάτισε σημαντικό πολιτικό ρόλο, αλλά κατά τους Ναπολεόντειους Πολέμους, υπήρξε αξιόπιστος υποστηρικτής των πολιτικών τού συζύγου της. Ακολούθησε τον σύζυγό της στο Συνέδριο της Βιέννης το 1814 όπου επανασυνδέθηκε με τον παλαιό εραστή της, τον Άνταμ Τσαρτορύσκι. Ήταν ακόμη ερωτευμένος μαζί της και συγχώρησε την προηγούμενη απιστία της με τον Οκότνικοφ. Μετά από πολλά χρόνια ζωής, στις αρχές της δεκαετίας του 1820, η Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα και ο Αλέξανδρος συμφιλιώθηκαν. Μέχρι το 1824, ήταν και πάλι το ευτυχισμένο ζευγάρι της νεότητάς τους.

Θάνατος

Καθώς η εύθραυστη υγεία του αυτοκρατορικού ζεύγους επιδεινωνόταν, τον Οκτώβριο του 1825 μετακόμισαν στο Ταγκανρόγκ όπου ο αυτοκράτορας Αλέξανδρος πέθανε την 1η Δεκεμβρίου 1825 από τύφο σε ηλικία μόλις 47 ετών. Η αυτοκράτειρα Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα δεν άντεξε την απώλειά του ούτε ένα χρόνο και πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια στις 16 Μαΐου 1826, πέντε μήνες μετά τον θάνατο του συζύγου της, σε ηλικία 47 ετών, στο Μπελυόβ κατά τη διάρκεια της επιστροφής της στην πρωτεύουσα. Ο αδελφός του Αλεξάνδρου, ο διάδοχος Κωνσταντίνος είχε νυμφευτεί το 1820 μοργανατικά, έτσι αποκλειόταν της διαδοχής. Αυτοκράτορας έγινε ο επόμενος αδελφός, Νικόλαος.

Οικογένεια

Παντρεύτηκε τον Μεγάλο Δούκα Αλέξανδρο της Ρωσίας (μετέπειτα Αλέξανδρο Α΄) και απέκτησαν δύο κόρες:

• Μαρία Αλεξάνδροβνα (29 Μαΐου 1799 - 8 Ιουλίου 1800), απεβ. 1 έτους.
• Ελισάβετ Αλεξάνδροβνα (15 Νοεμβρίου 1806 - 12 Μαΐου 1808), απεβ. 2 ετών.

Πρόγονοι

Φρειδερίκος του Μπάντεν-Ντούρλαχ

Κάρολος Φρειδερίκος του Μπάντεν

Αμαλία του Νάσσαου-Ντιτς

Κάρολος Λουδοβίκος της Βάδης

Λουδοβίκος Η΄ της Έσσης-Ντάρμστατ

Καρολίνα Λουίζα της Έσσης-Ντάρμστατ

Καρλόττα του Χάναου-Λίχτενμπεργκ

(Λουίζα του Μπάντεν) Ελισάβετ Αλεξέγιεβνα

Λουδοβίκος Η΄ της Έσσης-Ντάρμστατ

Λουδοβίκος Θ΄ της Έσσης-Ντάρμστατ

Καρλόττα του Χάναου-Λίχτενμπεργκ

Αμαλία της Έσσης-Ντάρμστατ

Χριστιανός Γ΄ του Παλατινάτου-Τσβάιμπρυκεν

Καρολίνα του Παλατινάτου-Τσβάιμπρυκεν

Καρολίνα του Νάσσαου-Σααρμπρύκεν

Πινακοθήκη

• 
  Πορτραίτο της Ελισάβετ Αλεξέγιεβνας από την Ελιζαμπέτ Λουίζ Βιζέ λε Μπρεν (1802).
• 
  Πορτραίτο της Ελισάβετ Αλεξέγιεβνας από τον Ζαν-Λωράν Μονιέ (1802).
• 
  Πιθανό πορτραίτο της Ελισάβετ Αλεξέγιεβνας με την κόρη της Μαρία από τον Κάρλο Ρεσταλλίνο (1803).
• 
  Πορτραίτο της Ελισάβετ Αλεξέγιεβνας από τον Ζαν-Λωράν Μονιέ (1805).

Παραπομπές

1. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage. p10581.htm#i105803. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11  Δεκεμβρίου 2014.
3. Nicolai von Gretsch: «Александр I» (Ρωσικά)
4. p10581.htm#i105803. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
5. Darryl Roger Lundy: (Αγγλικά) The Peerage.