Λα Μασάνα

Η Λα Μασάνα (καταλανικά: La Massana‎‎, αρχικά La Maçana) είναι μία από τις επτά ενορίες του Πριγκιπάτου της Ανδόρρας. Βρίσκεται στα βορειοδυτικά της χώρας. Η πρωτεύουσα της ενορίας έχει επίσης το ίδιο όνομα. Η ονομασία Μασάνα προέρχεται από τη λατινική λέξη mattianam η οποία περιγράφει ποικιλία μήλων.^[2] Άλλοι οικισμοί της ενορίας είναι οι Παλ, Αρινσάλ, Ερτς, Σισπόνυ, Ανυός, Λ'Αλντόσα ντε λα Μασάνα, Πουιόλ ντε Πούι, Εσκάς, Ελς Πλανς, Μας ντε Ριμπαφέτα, Σισερέλα και Πουί. Σύμφωνα με την απογραφή του 2019 έχει 10.174 κατοίκους και η πόλη 5.353 κατοίκους.^[3]

Λα Μασάνα
Πανοραμική άποψη της πόλης
Έμβλημα
Λα Μασάνα
Χώρα	Ανδόρρα
Διοικητική υπαγωγή	Ανδόρρα
Έκταση	65 km²
Υψόμετρο	1.230 μέτρα
Πληθυσμός	11.591 (2023)[1]
Ταχ. κωδ.	AD400
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η ενορία είναι εξαιρετικά ορεινή και σε αυτήν υπάρχει το υψηλότερο βουνό στην Ανδόρρα, το Κόμα Πεδρόζα (2.942 μ.). Στα δυτικά συνορεύει με την Ισπανία.

Γεωγραφία

Άποψη της κοιλάδας του Κόμα Πεδρόζα.

Φυσική γεωγραφία

Η ενορία έχει έκταση 65 τ. χλμ., και γειτνιάζει με τις ενορίες Ορντίνο, Ενκάμ, Εσκάλντες-Ενγκορντάνι και Ανδόρρα λα Βέλια, καθώς και τη Γαλλία (Οξιτανία) και την Ισπανία (Καταλονία). Υπάρχουν 262 εκτάρια γεωργικής γης, το 14% της συνολικής γεωργικής γης στην Ανδόρα.^[4]

Το Κόμα Πεδρόζα στα βορειοδυτικά της ενορίας είναι το υψηλότερο σημείο του Πριγκιπάτου της Ανδόρρας με 2.942 μέτρα, και έχει πανοραμική θέα στα Πυρηναία. Το βουνό είναι επίσης η τοποθεσία του Φυσικού Καταφυγίου Κόμα Πεδρόζα.^[5] Καλύπτεται από βαριές χιονοπτώσεις τον χειμώνα και συνήθως διατηρεί λίγο χιόνι τους καλοκαιρινούς μήνες. Οι τέσσερις επόμενες υψηλότερες κορυφές είναι οι Μεντακόρμπα (2.914 μ.), Σανφόντς (2.888 μ.), Πλα ντε λ'Εστανύ (2.859 μ.), και Ρακοφρέντ (2.837 μ.). Η πόλη Λα Μασάνα έχει μέσο υψόμετρο 1.240 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Υπάρχουν τέσσερις λίμνες: Φορκάτς, Μοντμαντέλ, Εστανύ Νέγκρε και Λε Τρουίτ.^[6]

Η ενορία έχει τρεις κύριους ποταμούς. Ο Βαλίρα ντελ Νορντ, που πηγάζει από τη λίμνη Τριστάινα, μήκους 14 χλμ. είναι παραπόταμος του Γκραν Βαλίρα. Οι άλλοι ποταμοί είναι οι Παλ και Μοντανέρ.

Τα βουνά έχουν τραχιά λιβάδια με πολλά ιθαγενή είδη αγριολούλουδων των Πυρηναίων και μεγάλα δάση πεύκων, ελάτων, σημύδων, βυσσινιών και βελανιδιών.

Κλίμα

Η μέση ετήσια θερμοκρασία της πόλης Λα Μασάνα είναι 8°C. Σε ολόκληρη την ενορία, το κλίμα ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με το υψόμετρο. Περιοχές πάνω από την αλπική γραμμή βλάστησης στα 2.100-2.400 περίπου μέτρα έχει αλπικό κλίμα και αλπική τούνδρα.^[7] Οι κοιλάδες έχουν πιο ήπιο κλίμα που είναι ουσιαστικά εύκρατο.

Οικονομία

Πανοραμική άποψη από το Αρινσάλ του Βαλνόρντ.

Τουρισμός

Η κύρια βιομηχανία είναι ο τουρισμός και η ενορία είναι σημαντικός τουριστικός προορισμός. Τον χειμώνα, οι κύριες δραστηριότητες είναι το σκι, το σνόουμπορντ και οι χιονοδρομίες. Το κύριο χιονοδρομικό θέρετρο, Βαλνόρντ, περιλαμβάνει τους τομείς Αρινσάλ και Παλ, οι οποίοι έχουν από κοινού 89 χιλιόμετρα διαδρομών που κυμαίνονται σε υψόμετρο από 2.600 μ. έως 1.550 μ.. Το καλοκαίρι, οι κύριες δραστηριότητες είναι πεζοπορία, ορειβασία, ορεινή ποδηλασία, διαδρομές με 4x4 και κανό.

Φυτεία καπνών στο Σισπονύ.

Γεωργία

Οι κύριες καλλιέργειες της ενορίας είναι καπνά, λαχανικά (κυρίως πατάτες) και δημητριακά. Υπάρχουν τραχιά λιβάδια στις υψηλότερες πλαγιές που χρησιμοποιούνται για την εκτροφή βοοειδών γαλακτοπαραγωγής και επίσης για την εκτροφή αλόγων που χρησιμοποιούνται για πεζοπορίες.^[4]

Κατασκευές και ακίνητα

Ο κατασκευαστικός κλάδος και τα ακίνητα είναι επίσης σημαντικοί τομείς της οικονομίας.

Αξιοθέατα και πολιτισμός

Υπάρχουν δύο μουσεία: το Εθνογραφικό Μουσείο Κάζα Ρουλ^[8] στο Σισπονύ και το Φάργκα Ροσέλ, ένα σιδηρουργείο που χτίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα.^[9]

Η ενορία φιλοξενεί διάφορες γιορτές και άλλες δημόσιες εκδηλώσεις. Υπάρχει η festa patronale στις 17 Νοεμβρίου, η festa major στις 15 Αυγούστου και η γιορτή του Προσευχηταρίου τη δεύτερη Κυριακή του Ιουλίου. Γιορτή διοργανώνεται επίσης στα τέλη Ιουνίου ή στις αρχές Ιουλίου, ανάλογα με τον καιρό, για να σηματοδοτήσει τον καθαγιασμό των ζώων και των βοσκοτόπων.

Αξιοσημείωτοι κάτοικοι

• Ρότζερ Βιντόζα (γεν. 1984) χιονοδρόμος, αγωνίστηκε στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2006 και στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2010.
• Χοσέ Αντόνιο Γκόμες (γεν. 3 Δεκεμβρίου 1985) διεθνής ποδοσφαιριστής που αγωνίζεται ως τερματοφύλακας.
• Μαρία Ουμπάχ ι Φοντ (γεν. 14 Ιουνίου 1973), νυν Υπουργός Εξωτερικών της Ανδόρας.

Παραπομπές

1. Departament d'Estadística. www.estadistica.ad/portal/apps/sites/#/estadistica-ca/pages/estadistiques-i-dades-detall?Idioma=ca&N2=605&N3=606&DV=798&From=2023&To=2023&Var=.
2. «la Maçana». www.grec.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2020.
3. «Andorra: Parishes & Major Places - Population Statistics, Maps, Charts, Weather and Web Information». citypopulation.de. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2020.
4. «La parròquia i els quarts». www.lamassana.ad (στα Καταλανικά). Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2020.
5. «Valls del Comapedrosa Nature Park». Andorra Tourism (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2020.
6. «Lakes». Andorra Tourism (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2020.
7. Atles climàtic de Catalunya. Periode 1961-1990. Servei Meteorològic de Catalunya, Generalitat de Catalunya.
8. «Ethnographic Museum Casa Rull – Creightonalegent.net» (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2020.
9. «The Rossell Forge – Interpretation Centre». Andorra Tourism (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2020.