Κρατήρας Τσιξουλούμπ
Προϊστορικός κρατήρας στην Χερσόνησο Γιουκατάν στο Μεξικό / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο κρατήρας Τσιξουλούμπ (αγγλικά:Chicxulub crater) είναι ένας κρατήρας θαμμένος κάτω από τη Χερσόνησο Γιουκατάν στο Μεξικό.[1] Το κέντρο του βρίσκεται κοντά στην πόλη Τσιξουλούμπ, από την οποία πήρε και το όνομά του.[2] Σχηματίστηκε από ένα μεγάλο αστεροειδή ή κομήτη με διάμετρο 10 - 15 χιλιομέτρων,[3][4] ο οποίος χτύπησε τη Γη. Η περίοδος της πρόσκρουσης συμπίπτει ακριβώς με το όριο Κρητιδικής–Παλαιογενούς (K–Pg όριο), λίγο λιγότερο από 66 εκατομμύρια χρόνια πριν,[5] και μια ευρέως αποδεκτή θεωρία είναι ότι η παγκόσμια διατάραξη του κλίματος λόγω του συμβάντος αυτού ήταν η αιτία της Κρητιδικής–Παλαιογενούς μαζικής εξαφάνισης, μιας μαζικής εξαφάνισης στην οποία το 75% των φυτικών και ζωικών ειδών στη Γη αφανίστηκαν, συμπεριλαμβανομένων όλων των μη ιπτάμενων δεινοσαύρων.
Κρατήρας Τσικσουλούμπ | |
---|---|
Χώρα | Μεξικό |
Διοικητική υπαγωγή | Γιουκατάν |
Γεωγραφικές συντεταγμένες | 21°24′0″N 89°31′0″W |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα (π • σ • ε ) |
Ο κρατήρας υπολογίζεται με διάμετρο 150 χιλιομέτρων[1] και βάθος 20 χιλιομέτρων, βαθιά μέσα στον ηπειρωτικό φλοιό της περιοχής βάθους περίπου 10-30 χιλιομέτρων. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο επιβεβαιωμένο συμβάν πρόσκρουσης και το μοναδικό του οποίου η κορυφή του δακτυλίου είναι άθικτη και άμεσα προσβάσιμη για επιστημονική έρευνα.[6]
Ο κρατήρας ανακαλύφθηκε από τους γεωφυσικούς Αντόνιο Καμάργκο και Γκλεν Πένφιλντ, οι οποίοι έψαχναν για πετρέλαιο στην περιοχή, κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1970. Ο Πένφιλντ δεν ήταν αρχικά σε θέση να συγκεντρώσει στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο γεωλογικός σχηματισμός αποτελούσε έναν κρατήρα και έτσι εγκατέλειψε την αναζήτηση. Αργότερα, μέσω επαφής με τον Άλαν Χίλντεμπραντ το 1990, ο Πένφιλντ συνέλεξε δείγματα που υποδείκνυαν ότι πρόκειται για κρατήρα πρόσκρουσης. Στοιχεία που δείχνουν ότι ο κρατήρας προήλθε από πρόσκρουση, περιλαμβάνουν την ύπαρξη κλονισμένου χαλαζία,[7] μιας βαρυτικής ανωμαλίας και τεκτιτών στις γύρω περιοχές.
Το 2016, μια επιστημονική αποστολή γεώτρησης τρύπησε βαθιά μέσα στον δακτύλιο του κρατήρα, εκατοντάδες μέτρα κάτω από τον σημερινό πυθμένα της θάλασσας, με σκοπό να συλλέξει δείγματα από την πρόσκρουση. Τα ευρήματα θεωρήθηκαν ευρέως ως επιβεβαίωση των τρεχουσών θεωριών που αφορούν τόσο τον κρατήρα πρόσκρουσης όσο και τις επιπτώσεις του.[8][9][10]