Εκκλησία του Ιησού

H Εκκλησία του Ιησού, ιταλ. Chiesa del Gesù (Κιέζα ντελ Τζεζού) είναι η μητέρα εκκλησία της Εταιρείας του Ιησού (Ιησουιτών), ενός Καθολικού θρησκευτικού τάγματος. Επίσημα ονομάζεται Κιέζα ντελ Σαντίσσιμο Νόμε ντι Τζεζού αλ'Αρτζεντίνα (Chiesa del Santissimo Nome di Gesù all'Argentina). H πρόσοψή της είναι η πρώτη μπαρόκ πρόσοψη και εισήγαγε τον ρυθμό Μπαρόκ στην αρχιτεκτονική. Ο ναός είναι το πρότυπο για αμέτρητες εκκλησίες Ιησουιτών σε όλον τον κόσμο, ειδικά στην Αμερική. Οι ζωγραφική στο κύριο κλίτος, στο εγκάρσιο και στα πλαϊνά παρεκκλήσια έγινε το πρότυπο για εκκλησίες Ιησουιτών σε όλη την Ιταλία και την Ευρώπη, όπως επίσης και σε άλλα τάγματα. Η εκκλησία του Ιησού βρίσκεται στην Πιάτσα ντελ Τζεζού στη Ρώμη, βορειοδυτικά του Καπιτωλίου.

Εκκλησία του Ιησού
Είδος	ιησουητική εκκλησία[1], καθολική εκκλησία και εκκλησία[2]
Αρχιτεκτονική	μπαρόκ αρχιτεκτονική, αναγεννησιακή αρχιτεκτονική και Μανιερισμός
Διεύθυνση	piazza del Gesù - Roma[2]
Γεωγραφικές συντεταγμένες
Θρήσκευμα	Καθολικισμός[3]
Θρησκευτική υπαγωγή	Επισκοπή της Ρώμης
Διοικητική υπαγωγή	Ρώμη[2]
Τοποθεσία	Pigna
Χώρα	Ιταλία[1][2]
Έναρξη κατασκευής	1568
Χρήση	χώρος λατρείας
Ένοικοι	Εταιρεία του Ιησού
Διαχειριστής	Εταιρεία του Ιησού
Γενικές διαστάσεις	75 μέτρα × 35 μέτρα
Αρχιτέκτονας	Τζάκομο Μπαρότσι ντα Βινιόλα, Τζάκομο ντέλλα Πόρτα και Μιχαήλ Άγγελος
Προστασία	ιταλικό πολιτισμικό αγαθό[2]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Η ιδέα για την κατασκευή της έγινε το 1551 από τον Άγιο Ιγνάτιο Λογιόλα, τον ιδρυτή της Εταιρείας του Ιησού, που έδρασε κατά τη διάρκεια της Προτεσταντικής Μεταρρύθμισης και της ακόλουθης Αντιμεταρρύθμισης. Η εκκλησία ήταν επίσης η έδρα του Ανώτατου Γενικού της Εταιρείας του Ιησού ως την περιστολή του τάγματος το 1773. Έπειτα οι Ιησουίτες την ανέκτησαν. Το παρακείμενο παλάτσο είναι τώρα η διαμονή των Ιησουιτών μελετητών από όλον τον κόσμο, που μελετούν στο Γρηγοριανό Πανεπιστήμιο, ώστε να προετοιμαστούν για τη χειροτονία τους σε ιερείς.

Το ιερό.

Παρεκκλήσιο της Μαντόνα ντελλα Στράντα.

Ο εσωτερικός διάκοσμος

Ο πρώτος βωμός πιστεύεται ότι σχεδιάστηκε από τον Τζάκομο ντελλα Πόρτα. Μετακινήθηκε κατά τις ανακαινίσεις του 19ου αι. και έπειτα το αρτοφόριό του αγοράστηκε από τον αρχιεπίσκοπο Πάτρικ Λήχυ για τον νέο του καθεδρικό στην Ισλανδία, όπου τοποθετήθηκε με κάποιες μικρές τροποποιήσεις.

Οι δύο γονυπετείς άγγελοι εκατέρωθεν της αγ. τράπεζας είναι έργο των Φραντσέσκο Πενάλια και Φιλίππο Νιακαρίνι (1804-1875). Η εικόνα του βωμού, που αναπαριστά την Περιτομή, ζωγραφίστηκε από τον Αλεσσάντρο Καπάλτι (1810-1868). Αυτή βρίσκεται μεταξύ των κιόνων της πρόσοψης ενός νεοκλασικού ναού: το έργο είναι σχεδιασμένο από τον Αντόνιο Σάρτι (1797-1880) και κατασκευάστηκε στα μέσα του 19ου αι. Ο Σάρτι επίσης κάλυψε τον ημικυκλικό τοίχο του ιερού με μάρμαρα και σχεδίασε το αρτοφόριο. Επάνω από τον βωμό είναι το έμβλημα ΙΗS με φωτοστέφανο. Οι άγγελοι γύρω στο φωτοστέφανο είναι γλυπτά του Ρινάλντο Ρινάλντι (1793-1873). Οι δύο γονυπετείς άγγελοι κάτω από το έμβλημα είναι έργο των Φραντσέσκο Πενάλια και Φιλίππο Νιακαρίνι (1804-1875). Το ημιθόλιο του ιερού είναι διακοσμημένο με την τοιχογραφία Η δόξα του Μυστικού Αμνού του Μπατσίτσο (Τζοβάννι Μπαττίστα Γκάουλλι).

Το πιο εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του εσωτερικού είναι η νωπογραφία της οροφής, ο μεγαλειώδης Θρίαμβος του Ονόματος του Ιησού του Τζοβάννι Μπαττίστα Γκάουλλι. Του ιδίου είναι και η νωπογραφία του τρούλου, ο ναΐσκος της κορυφής (lantern), οι κρεμαστές φιγούρες, και επίσης ο θόλος του κύριου κλίτους, οι εσοχές των παραθύρων και οι οροφές των πτερύγων του εγκάρσιου κλίτους.

Το πρώτο παρεκκλήσιο στα δεξιά του σηκού είναι η καπέλλα ντι Σαντ' Αντρέα -που ονομάστηκε έτσι από τον ναό που ήταν πριν εδώ και κατεδαφίστηκε, για να γίνει χώρος για τον ναό των Ιησουιτών- είναι αφιερωμένο στον Άγ. Ανδρέα. Όλη η ζωγραφική εργασία έγινε από τον Φλορεντινό Αγκοστίνο Καμπέλι. Οι νωπογραφίες στα τόξα αναπαριστούν τους άνδρες μάρτυρες Παγκράτιο, Κέλσο, Βίτο και Αγαπητό, ενώ οι ημικίονες (pilasters) αναπαριστούν τις γυναίκες μάρτυρες Χριστίνα, Μαργαρίτα, Αναστασία, Καικιλία, Λουκία και Αγάθη. Η οροφή έχει νωπογραφία με τη Δόξα της Παρθένου με γύρω της τους μάρτυρες Κλήμη, Ιγνάτιο Αντιοχείας, Κυπριανό και Πολύκαρπο. Οι εσοχές έχουν νωπογραφίες με το έργο Οι Αγίες Αγνή και Λουκία αντιμέτωπες με καταιγίδα και το Οι διάκονοι Άγ. Στέφανος και Άγ. Λαυρέντιος. Η εικόνα του βωμού αναπαριστά το Μαρτύριο του Αγ. Ανδρέα.

Πηγές

• Whitman, Nathan T. (1970), "Roman Tradition and the Aedicular Façade", The Journal of the Society of Architectural Historians, 29 (2): 108–123, doi:10.2307/988645, JSTOR 988645
• Bailey, Gauvin Alexander (2003), Between Renaissance and Baroque: Jesuit Art in Rome, 1565-1610, University of Toronto Press.[1]
• Pecchiai, Pio (1952). Il Gesù di Roma (in Italian). Rome: Società Grafica Romana.

Δείτε επίσης

• Κατάλογος εκκλησιών στη Ρώμη

Παραπομπές

1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 1160. Ανακτήθηκε στις 31  Ιουλίου 2018.
2. catalogo.beniculturali.it.
3. Ανακτήθηκε στις 6  Ιανουαρίου 2021.